Nhai
duh, trồ tiah gơbàn tơngai duh jo\ jòng mờ mìu nisơna, la tu\ niam rlau
jơh ala\
bơta kòp geh lơh aniai tus broa\ ròng phan ròng tàm dà, lơh aniai tus
ala\ hìu nha\ ròng phan mờ gah ròng phan tàm dà. Nàng tơngguh phan ròng bơta
pràn mờ tơmù bơta gơlik kòp tus mờ phan ròng tàm dà, ngan la tàm nhai tơngai
duh, cau ròng phan ròng tàm dà kờ` pal lơh ala\ broa\ lơh at bồ tiah kis kờ` di
pal tus bơta kờ` bơh tơnau ròng mờ ròng niam phan ròng tàm kàl ròng. Nền nòn bè tơnơ\ do:
1.Sơndra\
gơbàn bơ\ hữu cơ gơlik geh tàm tơnau
ròng:
-Pal git loh ngan bơnah phan siam
mờ ai siam ua\ dơ\ tàm ngai
mờ broa\ lơh kờ` ngan nàng tơmù sìô sia\ hữu cơ tàm tơnau ròng ai bơh tơmù khà
phan siam jơng kah mờ phan siam tàm tiah bơdĩh dà tơnau.
-Sùm pal ngui chế phẩm vi
sinh nàng gơtùi lơh niam bùi, mờ
tơmù bơta hữu cơ tàm tơnau ròng geh lơh
hời rhời mơya gơ geh cồng nha. Bơta ndai, làng bol pal ngui di mơ kháng sinh mờ
sơnơm hoá học, tài di lah geh ngui sùm, sơnơm geh lơh chơt jơh ala\ phan kis
geh kwơ tàm tiah tơnau dà, tơmù bơta tam
gơl khà hữu cơ gơ pơ đồng tàm dà mờ gơmù
tàm tiah tơnau dà.
-Sơndra\ gơbàn tơrlah àr tơnau, mờ
sơndra\ dà mìu gơmut geh bal ala\ sìô
sia\ hữu cơ gơmut tàm tơnau kung la broa\ pal lơh. Dà tơmut tàm tơnau pal neh geh jồr sìô sia\, ngan la tu\ he ròng ka,
ka ti tàm ala\ tiah mpồng dà dờng, anih
geh khà ù nđiơm gơs ua\ ngan tàm dà.
-Geh ngui ala\ broa\ lơh geh ròng
bal, ròng tam pơ dar hala ròng bơrlu\ bal nàng gơtùi dong cau ròng at bồ tiah
kis di pal mờ kơ\ kơljap.
2.At
bồ sền gàr bơta sàng bơh dà:
Bơta sàng bơh dà ròng phan tàm
dà sơnđìng ngan tàm bơta geh bơh phan
kis geh is tàm dà tơnau. Tàm tu\ dà ờ hoan sàng, hala sàng sir drờm gh lơh ờ
niam tus phan ròng tàm tơnau dà. Nàng geh dà sàng di pal mờ
niam, cau ròng kờ`:
-Ngui phơng hữu cơ, vô cơ, vi sinh
nàng lơh gơs gơ trum dà lài mờ tu\ tơđùh
phan ròng tàm dà.
-Sùm tus ngai du\ ngui vôi CaCO3
hala CaMg(CO3)2 nàng geh lơh niam bơta pH mờ bơta kơljap tàm tơnau ròng phan
tàm dà hang nàng gàr niam bơta kis niam bơh bùi, phan kis lềng tàm jơh kàl
ròng.
-Ngui chế phẩm vi sinh (EM) geh ai
sùm mờ tơl boh tơl pràn mờ CO2 nàng lơh
bùi gơ hòn gơs pràn niam.
-Tu\ dà ờ hoan sàng, làng bol kờ` pal yuh sang mờ tơmut dùl bơnah dà hala gơsơt
mai\ lơh gơ chồl bùi tàm đah gah tơnau
jat đah càl khồm, ngui
Formol tàm khà bơh 4 tus 10 ppm nàng gơ
sơt bà bùi tàm gah tơnau hơ\, tơnơ\ hơ\ geh pờ wơl mai\ chồl dà geh gơ lòt wơl
bè ờs.
3.At
bồ bơta hang:
-Tàm tơnau ròng, tơnơ\ ala\ mìu
dờng jo\, bơta hang geh gơbàn tam cah,
den tàng làng bol kờ` pal geh tam gơl dà đah đang mờ ai dà tàm tiah nàng geh lơh niam bơta hang
dà lềng, pleh lơh gơ kơr wài nisna tus mờ phan ròng tàm dà.
-Làng bol pal ngui khà dà geh ơs tơn nàng tơmù bơta gơbàn hang tàm ala\
tơnau ròng phan ròng tàm dà tàm nhai prang,
nhai geh bơta dà hang ua\ rlau,
tu\ ua\ geh tus 50 bơnah rbô.
4.At
bồ pH:
-pH tàm dà gơguh hala gơ mù lơyah ờ mìng lơh aniai ờ niam tus pràn bơh
phan ròng tàm dà mờ gam lơh chơt phan kis bal tàm tơnau mờ geh gơ dờp ờ niam
tus tiah kis, pràn bơh phan ròng tàm dà.
-Tàm ala\ tơnau ròng ka ti, tu\ pH
jơnhua rlau ir mờ bơta geh ai, làng bol
gơtùi ngui sơndàng pơnai đùh rơsĩh tàm tơnau nàng tơmù pH. Tu\ jar mhar, làng
bol gơtùi ngui dùl tàm ala\ bơta axit
hữu cơ bồm tàm tơnau nàng tơmù pH tu\ geh kờ`.
5.Broa\
lơh at bồ khà nhơm Ammoniac (NH3):
Bơta gơ geh bơh nhơm NH3 tàm ròt
ròng phan tàm dà la bơta ờ niam ngan tus rài kis bơh phan ròng. Nàng at bồ khà
nhơm NH3 tàm tơnau, pleh ala\ gơbàn
aniai ờ niam tus pràn sa\ mờ phan ròng tàm dà, làng bol he pal lơh ờ ua\ broa\
lơh tơnơ\ do:
-Sùm tus ngai du\ ngui chế
phẩm vi sinh tàm ala\ tơnau ròng
geh sùm sền gàr ròng siam ngan
ngồn, dơ\ ròng jo\ tơngai nàng tơmù khà
nitơ jơng kah tàm tơnau dà.
-Gàr niam pH tàm tơnau tàm bơta
khà du\ bơh 7,5 -8,5 di lah dà hang nàng kơryan bơta tam gơl bơh ala\ bơta krơi
is bơh nitơ.
-Tu\ kờ` ngan mờ bơta geh ai, làng
bol pal
tam gơl mhar mo dà tàm tơnau mờ khà dà pa nàng tơmù mhar mo khà NH3 tàm
tơnau ròng.
6.At
bồ nhơm Sulfua hydro (H2S):
Nàng pleh ka ti, ka gơbàn nisơna
sơ ngoài hala chơt bơh H2S, tàm ròng, tam phan tàm dà geh gơtùi lơh ờ ua\ broa\
lơh tơnơ\ do:
-Tơngguh broa\ lơh gơ sơlơu\
dà, den geh bồm nhơm nàng H2S gơtùi
gơlik bơdĩh.
Tu\ geh ai tềl go\ ka ti gơbàn
khih H2S, làng bol gơtùi tam gơl mo dà nàng dong mpồl phan ròng, tơnơ\ hơ\ jòi
gùng nàng lơh kloh jơh bơh geh nhơm khih
do./.