VOV4.Sêdang - Ô vâi krâ nho\ o [ă pú hmâ! Ôh ti xê to kum kuăn pơlê ‘na hâi pêi cheăng, hnê mơhno kih thua#t pêi pêt kế tơmeăm, mê mâu kăn [o# lêng a đông tơkăng kong kơxo# 737, tíu cheăng a cheăm tơkăng kong Ia Rvê, tơring Ea Súp, kong pơlê Dak Lak ối po lâm, hnê mơhnhôk kuăn pơlê troh hriâm vâ kum vâi ‘nâi pơchuât, ‘nâi chêh. Tơdroăng ki mơ-eăm dêi mâu thái krâ kơlo\ng ngiât hiăng kum kơdroh mâu ngế ki ôh tá ‘nâi chư a cheăm kơpong tíu tơkăng kong, pro bâ eăng tuăn hiâm ki ăm kuăn pơlê i rơkê. {ai chêh dêi H’Xíu, ngế chêh hla tơbeăng cheăng tung Rơ’jiu Việt Nam kơpong Tây Nguyên ai mơnhên ‘na tơdroăng mê.

Troh a 7 chô 30 phut kơmăng rêm hâi, idrâp rơkong hriêm [ai a hngêi trung mâm non thôn 11, cheăm Ia Rvê, tơring Ea Sup, kong pơlê Dak Lak. Kố cho lâm hnê chư ăm mâo ngế ki ôh tá ‘nâi chư xua mâo mố đo#i mơhnhôk kuăn pơlê, đông mố đo#i kâk kring tíu tơkăng 737 Ia Rvê tơku\m po [a\ hlối pơkuâ hnê mơhriêm. Lâm ai 26 ngế mơhriêm, sap 15 hnăm troh 40 hnăm, ki hên cho hdrông kuăn ngo Dao, Thái, Tày rêh ối a thôn 11 [a\ thôn 4. Mâo ngế ki mơhriâm cho mâo kuăn pơlê pêi cheăng [a\ ko\ng chêng, mot tung Dak Lak tăng cheăng pêi tiu tơdroăng pơkâ cheăng kâ-cheăng lêng xua {inh đoân 16 pêi pro, ki hên tung kơxo vâi kố ôh tá ‘nâi chư. Châ mâo mố đo#i kâk kring tíu tơkăng kong po lâm [a\ troh a hngêi mơhnhôk, bu bố xun xôk ro lăm mơhriêm. Ngoh Lê Văn Hiếu, 34 hnăm, pơlê a Bến Tre, mot a kố tăng cheăng pêi sap hnăm 2003. Drêng u ối a pơlê nah, xua rơpo\ng kơtiê lăm tăng pêi cheăng vâi, ngoh Hiếu ôh tá châ lăm mơhriêm. Klêi kơ’nâi veăng mơhriêm a lâm kố, ngoh hiăng ‘nâi pơchuât, ‘nâi chêh. Ngoh Lê Văn Hiếu tối: Drêng tá hâi po lâm mơhriêm, mê ôh tá ‘nâi ki klâi, sap troh hriêm, mê nốkố châ mâo thái cô [a\ mâo mố đo#i kâk kring tíu tơkăng kong kơhnâ hnê, mê nôkố xuân ‘nâi chư, hiăng chiâng pơchuât. Hriêm vâ ‘nâi, hên hdroh a lăm xôh pơkeăng tâng ôh pêi ki klâi ‘lo, mê chiâng pơchuât chư ki te\m a kơ’lo pơkeăng tâng ôh chư hnê xúa pơkeăng vâ a pêi tơtro tâ.

            {a\ o Dương Thị Ngọc Lan, 15 hnăm, cho nâ dêi 2 ngế o ku\n. Rơpo\ng pá puât, hriêm troh lâm 2 [a\ hriêm ôh tá teăm vâi pú hmâ tung lâm, xua mê Lan pơtê mơhriêm, vâ lăm pêi cheăng tăng liăn kum nôu pâ. Châ mâo mố đo#i kâk kring tíu tơkăng kong troh a hngêi mơhnhôk, Lan xôk ro pơtối châ lăm hriem. O Dương Thị Ngọc Lan tối: A hriêm toăn [a\ tiếng việt, lịch sử [a\ địa lý. Mơnê thái cô hnê mơhno, a hiăng ‘nâi pơchuât ‘nâi chêh, a mơhriêm tâp tơtro kum ăm tơdroăng rêh ối, kum nôu pâ [a\ vâ hnê ăm mâo vâi o.

            Vâ ai lâm mơhriêm tiah kố cho tơdroăng mơ-eăm, tơkâ hluâ hên pá puât, mung kơbong mơhriêm dêi hngêi trung mâm non, liăn vâ tơku\m po lâm ôh tá ai, ‘’thái cô’’ tá hâi châ hnê mơhno ‘na tơdroăng hnê mơhriêm, hên ngế tiu hriem châ môi pơla, mê ôh tá vâ lăm hriêm xếo, hên hâi mâo mố đo#i troh a hngêi mơhnhôk, tơdah mơngế mơhriêm klêi mê pơto chô troh a hngêi. {a\ tơdroăng mơ-eăm dêi mâo mố đo# pơkuâ lâm, xuân kơhnâ hnê mơhriêm ăm rêm ngế ki mơhriêm, tơdrêng amê kơnôm thái cô hngêi trung râ má môi Nguyễn Đình Chiểu to\ng kum ‘na túa hnê mơhriêm. Nâ Hồ Thị Thuỳ Dung, cô pơkuâ hngêi trung râ má môi Nguyễn Đình Chiểu, cheăm Ia Rvê tối: Mơhé mâo ngoh mố đo#i a kố tá hâi châ hnê mơhno ‘na tơdroăng hnê mơhno, laga [a\ hiêm mơno hâk vâ tơdroăng cheăng, vâ hnê chư ăm mâo kuăn pơlê a kố ki tá hâi ‘nâi chư, kuăn pơlê a kố hiăng ti tăng ple#ng xêh [a\ ti tăng ple#ng ‘na túa hnê mơhriêm vâ hnê. Kơxê măng ki lâi mâo ngoh xun troh sap kơxo má, mơhnhôk kuăn pơlê. Kuăn pơlê a kố troh rơnó lâk pôm, vâi lăm lâk dêi pôm mê hrá châi a hngêi, [a\ ai hêng ngế ôh tá vâ lăm hriêm xếo. Laga [a\ tơdroăng mơ-eăm dêi mâo ngoh, mê mâo ngoh hiăng troh a rêm rơpo\ng mơhnhôk.

            Thươ\ng u\y Phạm Văn Hiếu, kăn pơkuâ khu mơhnhôk kuăn pơlê Đông mố đo#i kâk kring tíu tơkăng kong 737, ngế pơkuâ ‘na tơdroăng po lâm tối ăm ‘nâi, sap hnăm 2008 troh nốkố, mâo ngoh hiăng po 4 lâm hnê chư a mâo pơlê tung cheăm. Lâm hnê mơhriêm ki hdrối po sap hnăm 2012, ai 27 ngế tiu mơhriêm. Kơxo# mơngế mơhriêm kố dế nôkố pơrá hiăng ‘nâi chêh, ai ngế klêi kơ’nâi mơhriêm, vêh dêi a hngêi ối tê mơdró kế tơmeăm khoăng, xêo tê mơdró. Kố cho tơdroăng ki mơhnhôk kân k^n [a\ mâo mố đo#i veăng tung lâm hnê chư. Thươ\ng u\y Phạm Văn Hiếu tối: La lâi ối ai kuăn pơlê ki tá hâi ‘nâi chư tung pơlê, mê ngin ối mơ-eăm tơku\m po lâm, mơhé u ối 1 ngế 2 ngế mê ối mơ-eăm hnê. Túa pơkâ dêi ngin, tung la ngiâ drêng tơku\m po châ tơ-[rê lâm mơhriêm kố a thôn 11 kố, pơtối séa ngăn [a\ tơku\m po a mâo thôn ki ê. Kôm séa ngăn a tâi tâng mâo thôn, [a\ thôn ki lâi ai hên ngế ki ôh tá ‘nâi chư, mê pin lăm séa ngăn, pin lăm pơtâng tối mơhnhôk, tâng hlo vâi ai ivá mơhriêm, mê pin pêi hdrối. Pêi choâ ‘lâng, vâ tơniăn tung la ngiâ, kơdroh mơngế ki ôh tá ‘nâi chư a tíu tơkăng kong.

            Kơmăng a kơpong tíu tơkăng kong, rơkong pơchuât [ai dêi 26 ngế hriêm tung kơbong ai on trâ eăng. Mâo ‘’thái kô krâ kơlo\ng kơvâ cheăng lêng’’ xun ối kơhnâ hnê mơhno ăm mâo ngế ki mơhriêm rêm to chư. Tơdroăng ru\m pơla khu lêng [a\ kuăn pơlê kơpong tíu tơkăng kong rế hía rế krá tơniăn./.

A Sa Ly tơplôu