VOV4.Bahnar - Hăm tơ drong jang hơ to\k tơ iung vei rong rơ mo păng ăn kon pơ lei mơng rơ mo yo\ng vă vei rong vang klăih đơ\ng dơ nu\h hin kơ jăp, bơ ngai jang ‘lơ\ng đơ\ng A Gliêu (rơ ne\h sơ năm 1979), bơ ngai Sê đăng, oei tơ\ plei Ling La, xăh Đăk Psi (apu\ng Đăk Hà, de#h char Kon Tum) tôch kơ kăl đei pôk pơ ư, pôk hơ păh.

Đăk Psi ‘no\h j^ xăh mơ mat tat de#h hlo\h kơ apu\ng Đăk Hà. Ku\m nhen lơ pơ lei pơ la nai lơ\m xăh, tơ drong ar^h sa kơ kon pơ lei plei Ling La hơ drol sơ\ tôch kơ mơ mat tat păng u\nh hnam ‘nho\ng A Gliêu ku\m lei lăi ‘năi.

Đơ\ng chăl tơ dăm, A Gliêu hlôi băt kơ d^h găh tơ drong athei yak hlo\h klăih đơ\ng tơ drong dơ nu\h hin, hơ to\k ‘lơ\ng tơ drong ar^h sa kơ na ‘nho\ng ling lang hơ drin jang tơ gu\m u\nh hnam jang mu\k drăm vă vei sơ đơ\ng măh so\ng sa, hơ băn ao hru\k.

Chăl do\h sơ\, A Gliêu ling lang rong vei tơ drong hơ pơi ‘me\h: Tơ dăh đei jên gô tơ mơ\t jên jang răt rơ mo đơ\ng kon pơ lei lơ\m pơ lei vă vei rong păng te\ch chă jên lơi – kiơ\ trong đơ\ng 1,2 ‘nu yuăn oei lơ\m tơ ring đoa jang.

Sơ năm 2001, đơ\ng ro\ng kơ io\k u\nh om păng jur kơ d^h pơ jing jang sa, A Gliêu đei me\ [a\ ăn 2hec tar [um [lang păng 1 pôm rơ mo yo\ng vă jang sa, hơ to\k tơ iung mu\k drăm u\nh hnam. Hăm jơ hngơ\m đon hơ drin bơ\ jang kiơ\ hơ pơi ‘me\h đơ\ng kơ d^h, đơ\ng jên io\k yua mir [um [lang đei 2,3 j^t triệu hlak jên rim sơ năm, A Gliêu pơ ma dơ nu\h hăm hơ kăn sư pơ đom jên vă tăh hơ dai jên hăm bôl buăl răt rơ mo đơ\ng kon pơ lei lơ\m tơ ring hơ to\k tơ iung vei rong, đang kơ ‘no\h te\ch dơ\ng ăn bơ ngai mơ dro sa.

Đơ\ng ro\ng 1 khei ‘năr, đei đăi jên păi bơ\ih, A Gliêu tơ klăh răt te\ch kơ d^h. Tơ drong kăl te\ch mơ dro đơ\ng A Gliêu ‘no\h j^ ư\h kơ ep kơ jă đơ\ng kon pơ lei, mă tơ drong te\ch mơ dro rơ mo kiơ\ [lep kơ jă an^h te\ch mơ dro. Rơ mo răt bro\k đei A Gliêu hơ drin vei lăng, đơ\ng ro\ng 2,3 khei hie\m vă jăh t^h, tơ dăh [o#h đei kơ jă ‘no\h ‘nho\ng te\ch dơ\ng vă chă lơi.

‘Nho\ng A Gliêu pơ lung kon pơ lei lơ\m pơ lei rong rơ mo vă tơ jur dơ nu\h hin

A Gliêu jo# lăng, rim sơ năm ‘nho\ng răt te\ch đei hlo\h j^t to\ rơ mo, mơ\ng lơ\m rơ mo t^h dăh ie\ păng kơ jă an^h te\ch mơ dro mă đei kơ jă jur to\k đơ\ng 7-8 triệu hlak jên 1 pôm dăh mă 15-20 triệu hlak jên 1 pôm. Lăp jo# hơ dro# tơ drong răt te\ch rơ mo ku\m che\p bro\k jên rim sơ năm ăn u\nh hnam vă je# 100 triệu hlak jên.

Tơ chă đei trong hơ to\k tơ iung mu\k drăm u\nh hnam păng klăih đei đơ\ng tơ drong dơ nu\h hin, A Gliêu chhôk de#h.

“Tơ drong tôch kơ g^t hlo\h tơ\ bơ ngai jang chu\n mir âu ‘no\h j^ jơ hngơ\m đon ‘lơ\ng păng tơ drong tơ năp lơ\m tơ drong tơ gu\m rim u\nh hnam nai lơ\m pơ lei vang klăih đơ\ng dơ nu\h hin, mă loi ‘no\h j^ 1,2 ‘nu tơ dăm ‘nao jur sa kơ d^h pơ jing pơ gar” – kră pơ lei A Bét pơ ư kơ A Gliêu.

‘Ngoăih kơ 10 to\ rơ mo u\nh hnam to\k bo\k rong, dang ei ‘nho\ng A Gliêu oei ăn kơ 10 u\nh hnam mơ mat tat lơ\m pơ lei mơng 1 u\nh hnam 1 pôm rơ mo yo\ng vă hơ to\k tơ iung vei rong tơ jur dơ nu\h hin kơ jăp.

Tơ drong kăl đei A Gliêu tơ le\ch ăn hăm rim u\nh hnam ‘no\h j^ đơ\ng ro\ng kơ rơ mo yo\ng tu\h rơ mo kon ‘no\h u\nh hnam dơ nu\h hin gô pơ dreo rơ mo yo\ng ăn kơ u\nh hnam ‘nho\ng. Mư\h mu\k drăm u\nh hnam oei mơ mat tat, ‘nho\ng pơ jing tơ drong hiôk ăn kơ đe sư io\k rong dơ\ng.

Tơ roi tru\h hơ năn A Gliêu, ‘nho\ng A Dúc (oei tơ\ plei Ling La) tơ băt: 5 sơ năm âu ki, gơ nang đơ\ng tơ drong tơ gu\m đơ\ng A Gliêu lơ\m tơ drong ăn mơng rơ mo yo\ng vă rong, u\nh hnam ‘nho\ng hlôi đei đăi 2 to\ rơ mo kon. Dang ei, A Gliêu ku\m hlôi drơ\ng ăn kơ klo kăn ‘nho\ng hơ nơ\ng mơng dơ\ng rơ mo yo\ng vă vei rong...

Tơ roi găh tơ drong jang đơ\ng kơ d^h kâu, ‘nho\ng A Gliêu tơ roi: &nh [lo\k nơ\r pơ ma đơ\ng [ok Hồ pơ kă rim ‘nu bơ\n ‘no\h j^ athei băt bơ ngơ\t tru\h vei lăng ăn bơ ngai dơ nu\h hin. Te\h đak đei lơ trong jang tơ gu\m ăn bơ ngai dơ nu\h hin ‘no\h kơ d^h dôm bơ ngai hlôi klăih đei dơ nu\h ku\m kăl kơ athei vang tơ gu\m, pơ lung păng tơ roi pơ tho băl tơ drong hlo#h vao vă kơ dôm bơ ngai dơ nu\h hin uơ oei dơ\ng vang hơ drin to\k klăih đơ\ng dơ nu\h hin, ‘no\h j^ tơ drong tôch kăl kơ jang.

Hăm hơ drin pơm pơ dro\ng, sơ năm 2016, ‘nho\ng A Gliêu hơ nơ\ng pơ dăr jên tơ mơ\t jang pơ tăm thim 1.200 tơ nơm che\h phe lơ\m mir [um [lang uơ oei dơ\ng; sir hơ lu\ng vă io\k đak tơ ru\ih pơ gar ‘long păng rong ka vă hơ to\k io\k yua.

A Gliêu tơ băt: Đei tơ drong pơ lung păng pơ tho đơ\ng khu\l kơ dră tơ ring, klo kăn ‘nho\ng to\k bo\k hơ met ăn vă pơ tăm ‘nhe\t vă pơ\ih să tơ drong jang rong rơ mo ‘lơ\ng [iơ\, vă kơ kon pơ lei lơ\m pơ lei ho\k pơ hrăm păng jang kiơ\.

Thuem tơ blơ\