VOV4.Bahnar - Hrei au, tŏk bŏk lơ̆m pơyan phĕ plei sâu riêng. Mă đơ̆ng kơ jă tơjur pơtêng hăm hơdrol, mă lei kon pơlei tôch lăp đon kơ yuơ sâu riêng tŏk bŏk hơnhăk đei iŏk yua kơ jăp pơtêng hăm ‘long pơtăm anai.

Ŭnh hnam ƀok Trương Đình Nhật, thôn Nam Phú, tơring Nam Đà, apŭng Krông Nô, dêh char Dak Nông đei 180 dơnơm ‘long sâu riêng, lơ̆m au 20 sơnăm hlôi đei plei, găh lơ sâu riêng Ri6, Dona. Sơnăm au, ‘mi rŏ tŏ hơlăng, kơna plei sâu riêng kơ ŭnh hnam ƀok đei lơ păng ‘lơ̆ng hlŏh pơtêng hăm rim sơnăm. Hăm 20 dơnơm tŏk bŏk plei, sơnăm au ŭnh hnam ƀok phĕ đei dang 5 tân plei, jô̆ hơtŏ lơ̆m 1 dơnơm đei plei trŭh 2 tă 50 kĭ. Âu ki ŭnh hnam tĕch iŏk đei 150 trĭu hlak jên. Tơklăh pơ đĭ kon jên jang sa, oei iŏk đei dang 130 trĭu hlak jên. Jei kiơ̆ đơ̆ng ƀok Nhật, dôm sơnăm kơ au, chehphe, tiu tơ jur kơtang, kơna sâu riêng hlôi jing ‘long pơtăm hơnhăk đei iŏk yua tơm kơ ŭnh hnam. Tơdăh sâu riêng tơjur pă 20.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ lei jei oei đei iŏk yua lơ hlŏh kơ chehphe păng lơ ‘long pơtăm anai.

Găh ŭnh hnam yă Trần Thị Tươi, oei tơ̆ thôn 8, tơring Nhân Cơ , apŭng Dak R’lấp, đei 90 dơnơm sâu riêng tơghep. Pơtêng hăm ‘long sa plei anai, dang ei sâu riêng tŏk bŏk hơnhăk đei iŏk yua kơ jăp hlŏh. Lăp đơ̆ng rŏng tơklăh pơ đĭ kon jên tơmơ̆t jang, ŭnh hnam oei iŏk đei dang 350 trĭu hlak jên.  Kiơ̆ đơ̆ng yă Tươi, pơtăm sâu riêng kăl băt hơdăh kih thuơ̆t kơna mă đei iŏk yua kơ jăp. Sâu riêng ƀônh đei hơđang tơm, đak lĕch păng pơyan phang ngăl răm vai ƀrê sa hla, pơm ăn trŭh hơlŭng hla, hơlŭng plei. Kơ yuơ lơ lŏh, kon pơlei kăl băt tang găn hơlau, ming hơmet kĕ rim sơdrông pơrang au ‘nŏh sâu riêng mă hơnhăk ăn đei iŏk yua kơ jăp.

Dăh mă nhen ŭnh hnam ‘nhŏng Đoàn Quang Hoàng, thôn 8, tơring Nhân Cơ, apŭng Dak Rlâp, lăp đei 6 dơnơm sâu riêng, mă lei mĭnh pơyan phĕ tĕch đei 60 trĭu hlak jên, kơ yuơ đei trong vei lăng gĭt kăl. Trong jang kơ ‘nhŏng Hoàng ‘nŏh pơm kiơ̆ kĭh thuơ̆t vei lăng năng tông sâu riêng kiơ̆ trong bri brăh. Mă hơdăh ‘nŏh ư̆h kơ chă prôi phŏng, pruih pơgang vă vei lăng năng tông sâu riêng. ‘Nhŏng iŏk iă tơmam drăm chŏh jang sa mă vă tŭh ăn kơ ‘long pơtăm. Vă đei mơ̆r ăn sâu riêng, ‘nhŏng iŏk ka, iă tơ̆h păng iŏk bơ̆n plei prit, ƀơ, chik, tơnĕh ... đơ̆ng nŏh ŭh pơm mơ̆r păng tŭh ăn ‘long pơtăm.

Kiơ̆ đơ̆ng ‘nhŏng Hoàng, hăm 6 dơnơm sâu tiêng gĭt kăl au, lơ̆m sơnăm ‘nhŏng tơhoach dang 100.000 hlak jên vă tŭh mơ̆r ăn 1 dơnơm.Plei sâu riêng đei lom ‘lơ̆ng. Lơ̆m pơyan ‘mi, ‘nhŏng lê̆ ‘ngiĕt chăt tăp dăr dơnơm ‘long sâu riêng. Kiơ̆ kơ ‘nhŏng Hoàng akhan, pơyan ‘mi đei lơ sơdrông, pơrang, păng tơdăh chŏh pơ ‘ngoăih đĭ ‘ngiĕt lei bơ̆n sơdrông kơ ep lep ler ư̆h kơ đei yă kiơ vă sa kơna đe hăp năm sa bơ̆n hla, pơkao, plei sâu riêng. ‘Ngoăih kơ ‘nŏh, ‘nhŏng oei iŏk bơ̆n hơmrĕ, rơya, rơkoăh,plăng, toih ... vă pơm pơgang pruih ăn dơnơm ‘long sâu riêng tơdăh đei tơdrong kăl. Trong jang au hlôi vei lăng năng tông dơnơm ‘long păng cham char ‘lơ̆ng hơ iă.

Plei sâu riêng đei ‘nhŏng Hoàng iŏk kơdŭng che ‘nŭng hê̆ vă hoei sơdrông, xem hơnăl kơne chă sa .... Lăp trŭh plei sâu riêng tĭh, vă jê̆ trŭh jơ ‘năr phĕ, ‘nhŏng Hoàng mă chong chŏh ‘ngiĕt tăp dăr dơnơm. Găh ‘ngiĕt lơ̆m mir pơgar oei lê̆ lơ lŏh đĕch vă pơjing đei hơnĭh erĭh sa ‘lơ̆ng hơ iă ăn bơ̆n kơ ep lep ler, hoăr au to. Lăp đơ̆ng rŏng chong chŏh ‘ngiĕt ‘nŏh iŏk ‘ngiĕt au pơm mơ̆r ăn dơnơm ‘long sâu riêng hloi.

Hrei au, mĭnh dơnơm sâu riêng vei lăng năng tông nhen ‘nhŏng Hoàng au đei plei trŭh 1 tă lơ̆m 1 pơyan. Khei pơyan sơnăm au, sâu riêng gĭt kăl kơ ‘nhŏng Hoàng đei đe pơ kơ̆ng răt iŏk 110.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ, măt hlŏh 3 ‘măng đe chă tĕch mơdro au to.

Tơklăh pơ đĭ kon jên tơmơ̆t jang, 6 dơnơm sâu riêng hlôi hơnhăk đei iŏk yua trŭh 60 trĭu hlak jên lơ̆m 1 pơyan.

‘Nhŏng Hoàng tơbăt, lăp đơ̆ng rŏng vang năm hŏk pơhrrăm lơ lăm hŏk pơtho găh trong chŏh jang sa rơngŏh ‘lơ̆ng, ‘nhŏng tơchĕng kăl pơm kiơ̆ hloi trong jang sa au. Trŭh dang ei, trong jang sa au hlôi đei jơnei kơ jăp pơtêng hăm jơhngơ̆m đon hơpơi ‘mĕh vă. Lăp đơ̆ng rŏng iŏk đei kơ jăp hăm 6 dơnơm ‘long sâu riêng gĭt kăl, ‘nhŏng Hoàng mă iung jang kiơ̆ hloi trong jang vei lăng năng tông sơđơ̆ng rơgŏh ăn pơ đĭ mir pơgar sâu riêng sư.

Kiơ̆ đơ̆ng Dơnŏ anĭh vei lăng Chŏh jang sa păng Atŏk tơ iung tơring tơrang dêh char Dak Nông hơlen, lơ̆m khei ‘năr đei ƀơm kơnê̆ đơ̆ng jĭ hơbŭh Covid-19, lơ plei ‘long tơ jur kơtang. Tơdrong mă au pơm ăn kon pơlei jang sa ư̆h kơ đei. Mă lei, sâu riêng sơđơ̆ng kơ jă đĕch, hơnhăk đei iŏk yua kơ jăp ăn kon pơlei. Kơ yuơ lơ lŏh, kon pơlei hlôi lăng kơ jăp tơmơ̆t jên jang vei lăng năng tông mir pơgar sâu riêng.

Quốc Học chĭh iŏk đơ̆ng Ƀăo Dak Nông

Tơblơ̆ nơ̆r: Amazưt