VOV4.Bahnar – Tơjră hăm kơjă pho\ng rei to\k kăp, dang ei, lơ unh hnam kon pơlei jang mir păng hơp tak xăh tơ\ dêh char Gia Lai hlôi kơdihc hă uh bu\k mơ\r đơ\ng dôm djăh tơmam choh pơtăm, vă vei lăng 'long pơtăm. Trong jang âu hlôi ăn [ôh tơdrong io\k đei jơnei [ar 'măng ăh tơjur jên huach răt pho\ng hoă ho\k, atu\m hăm noh hơto\k pơ 'lơ\ng teh păng pơdui đunh khei năr yua hăm pơgar 'long pơtăm.

Khei năr âu, Hơp tak xăh te\ch pơdro Nam Yang (xăh Nam Yang, apu\ng Đăk Đoa, dêh char Gia Lai) 'nao uh đang 200 kho#i mơ\r hưuh kơ đơ\ng ^ch rơmo, kơđoh ka phê, hơnuh [a păng dôm djăh đơ\ng hnam kơmăi ot tơmam choh pơtăm. {ok Nguyễn Tấn Công, Kơdră Jơnu\m jang Jên hu hơp tak xăh ăn tơbăt, hăm hloh 200 ha tiu păng ka phê, rim xơnăm anih jang kăl pơhlom 60 ta#n pho\ng hoă ho\k. Mưh jo# kiơ\ kơjă pho\ng dang ei, noh jên huach răt pho\ng hloh 1 tih hlj. Vă tơjur jên huach âu, đơ\ng blu\ng xơnăm truh dang ei, hơp tak xăh hlôi hơvơn bơngai juăt jang vih pơtho găh trong uh bu\k mơ\r hưuh kơ 'lơ\ng x^t đơ\ng tơmam hlôi đei: “Adrol ki, nhôn hlôi bơ\ bơih, mă lei jang hăm unh hnam kon pơlei jang mir. Mă lei hơlen băt tơdrong kăl păng đei djăh tơmam choh pơtăm rơkăh ke\t keng, ưh đei kăp kơ jên noh xơnăm âu jing xơnăm mă blu\ng hơp tak xăh tơmơ\t pơm tơle\ch tro\ [lep hloh vă pơih xă ăn kon pơlei bơ\ [oi. Găh đunh đai kơnh, nhôn tuh ăn 'long pơtăm lơ mơ\r hưuh kơ, djăh 'long pơtăm, pơjing  teh bu\k. Mă kăl noh nhôn rong kon char kơmar vi sinh ăn kơ teh, pơm tơjră hăm pơrang lơ\m cham char, ưh đei gơnơm lơ\m pơgang vei lăng pơtăm đunh đai ôh”.

Ưh adro# dôm hơp tak xăh choh jang xa, mă lơ unh hnam jang mir tơ\ Gia Lai duh hlôi juăt hăm tơdrong kơdih uh bu\k pho\ng hưuh kơ vă tuh ăn 'long pơtăm, tơjur [iơ\ tơdrong yua pho\ng hoă ho\k, mong [iơ jên huach ăn choh jang.

Pơmai Hoàng Thị Trúc (43 xơnăm, oei tơ\ thôn Brếp, xăh Đăk Jrăng, apu\ng Mang Yang) ăn tơbăt, gơnơm io\k yua tơnăp ^ch rơmo vă uh mơ\r vi sinh, unh hnam pơmai mong đei pơhlom 50 tr^u hlj răt pho\ng hoă ho\k rim xơnăm: “Dang ei pho\ng hoă ho\k răt noh kơjă kăp dêh, noh unh hnam inh đei ^ch rơmo noh inh io\k tuh ăn 'long pơtăm 'lơ\ng hloh. Hla tơm ka phê jơk 'lơ\ng, teh pui hloh, 'lơ\ng hloh pơtêng hăm ưh kơ yua ^ch kon tơrong. Pơđ^ unh hnam, 'nho\ng oh, me\ [ă inh adoi yua ^ch kon tơrong vă tuh ăn ka phê".

{ok Nguyễn Mạnh Điệp – Kơdră Anih vei lăng kon pơlei xăh Đak Djrăng, apu\ng Mang Yang, dêh char Gia Lai ăn tơbăt, jing xăh jang mir, tơring đei je# 18.000 ha 'long pơtăm kơ hơdre\ch păng kon tơrong truh kơ rơbâu to\. 'Nâu jing dôm tơdrong hiôk vă kon pơlei kơdih pơm tơle\ch mơ\r hưuh kơ. Lơ xơnăm kơ âu, anih choh jang xa hlôi pơih lơ lăm ho\k, pơtho hơlêm kon pơlei kơdih pơjing mơ\r hưuh kơ đơ\ng dôm tơmam hlôi đei lơ\m chă rong kon tơrong, choh pơtăm. Tơpă ăn [ôh, mơ\r hưuh kơ noh x^t 'lơ\ng lơ tơdrong, mă jên huach ăn 1 ta#n dang ei tam mă truh 2 tr^u hlj, reh hơto\ hăm 1/10 pơtêng hăm pho\ng hoă ho\k: “Dôm unh hnam đei đơ\ng 5 truh 7 to\ rơmo, kon pơlei, mă hăt noh kon pơlei kon kông hlôi băt yua ^ch rơmo păng kơđoh ka phê, hơnuh [a, đei bơngai chong 'nhe\t lu\k lơ\k atu\m vă uh bu\h mơ\r hưuh kơ, ưh gan yua pho\ng hoă ho\k. Nhôn hlôi tơle\ch tơchơ\t, dôm lăm pơhrăm ăn kon pơlei jang mir. 8 thôn pơlei lơ\m tơring hlôi io\k yua tơdrong jang âu, kơdih pơm tơle\ch pho\ng tuh ăn 'long pơtăm lơ\m pơgar hnam. Yơ\ng âu ki nhôn duh hlôi pơtruh kang [o# juăt jang kơtă vang năm pơtho trong jang pơgar noh lơ 'long pơtăm to\k giơ\ng 'lơ\ng, đei yua lơ hloh”.

{ok Lê Tấn Hùng – Pho\ Kơdră Anih Choh jang xa păng Hơto\k tơring tơrang apu\ng Đak Đoa, dêh char Gia Lai ăn tơbăt, đơ\ng blu\ng xơnăm 2021 truh dang ei, kơjă lơ tơmam choh pơtăm nhen pho\ng rei, pơgang pơlôch hơdrông pơrang păng đak xăng đak dâu adoi to\k kăp ngăl. Vă tang găn tơdrong răm đơ\ng kơjă tơmam drăm choh pơtăm to\k kăp, pơm hơto\ jên axong pơm jang, noh kăl đei trong pơm jang kiơ\ pơkăp hưuh kơ, xơđơ\ng hăm 'long pơtăm. Lơ\m noh, kon pơlei athei jang kiơ\ pơkăp mong [iơ\, pơtăm 'nhe\t, tơh bri lơ\m pơgar vă vei xơđơ\ng teh hơ iuch păng rơmuơn. Hăm pho\ng rei, [ok Hùng tơroi hăm kon pơlei athei yua mơ\r hưuh kơ vă da [iơ\ jene huach: “Khei năr âu ki, dêh char păng anih juăt jang tơ\ apu\ng đei hla bar pơtho hơnơ\ng, tơroi tơbăt hăm kon pơlei ne\ gan yua pho\ng hoă ho\k, axong bơ\ mơ\r hưuh kơ, io\k yua dôm tơmam drăm hlôi đei lơ\m choh jang xa, vă uh pơm bu\k 'măn yua vă hơto\k tơnăp ăn kon pơlei jang mir”.

Tơplih trong jang kiơ\ pơkăp hưuh kơ gô tơgu\m kon pơlei mong [iơ\ jên huach choh jang lơ\m khei năr kơjă tơmam choh pơtăm to\k kăp nhen dang ei. Kơdih uh mơ\r hưuh kơ đơ\ng dôm djăh tơmam choh pơtăm mă kon pơlei jang mir Gia Lai to\k bo\k oei pơm jang ăn [ôh hơdăh tơdrong pơyua lơ\m khei năr kơjă pho\ng hoă ho\k to\k kăp nhen dang ei. Atu\m hăm noh trong jang âu duh tơgu\m kon pơlei hơmet pơ 'lơ\ng teh păng vei xơđơ\ng ăn 'long pơtăm gơh pơyua đunh đai hloh.

Lan chih păng pơre nơ\r