VOV4. Bahnar - Tơ̆ Dak Lăk kơ hrĕng hektar ƀum ƀlang hlôi trŭh khei ‘năr bŭch. Mă lei, bơngai pơtăm ƀum iĕ (oei krao akhan ƀum dăng, ƀum ngô) tŏk bŏk mơ hoal tơ oei mă sơ̆n, dơ̆ng pă sŭk mư̆h kơjă tơjur mă lei ư̆h kơ đei bơngai bu răt.

Kơ hrĕng hektar ƀum iĕ tơ̆ Dak Lăk oei tim mă tĕch mơdro

Ŭnh hnam ‘nhŏng Nguyễn Ngọc Ánh (oei tơ̆ thôn Mê Linh 2, tơring Buôn Triết, apŭng Lăk dêh char Dak Lăk) sơnăm au pơtăm hloh 7 ha 5 sao ƀum iĕ. ‘Nhŏng tôch pơngơ̆t mư̆h ƀum iĕ hlôi trŭh khei ‘năr buch rô̆, kơ jă tơjur kơtang lăp pă đơ̆ng 4 trŭh 5.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ, mă lei pă bĭ bu apĭnh răt. Kiơ̆ chă hơlen đơ̆ng ‘nhŏng Ánh, hăm kơ jă au pơyan ƀum iĕ sơnăm au ŭnh hnam hiong răm trŭh 700 trĭu hlak jên.“Nhen rim sơnăm kơ jă jei re mă lei oei đei đơ̆ng 7 trŭh 8.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ, kon pơlei chă tĕch jei đei đăi tŏ sĕt. Găh sơnăm au, chă krao rim bơngai kơdro sa ră mă lei đe hăp ư̆h kơ ‘mĕh răt. Tơdrong jang sa kơ kon pơlei sơnăm au mơmat tat tơpă hloi bơih, kơ yuơ jang sa đei oei ư̆h kơ măh kla tôm kon jên mơng mir đe tơroi kă kiơ trŭh tơdrong tơmơt jên jang, đơ̆ng nŏh găh năr jang dơ̆ng”.

Jei lei lăi, ‘nhŏng Trần Văn Thanh oei tơ̆ pơlei buôn Tría, apŭng Lăk jei pơtăm hlŏh 5 ha ƀum iĕ hăm kon jên tơmơ̆t jang hlŏh 500 trĭu hlak jên mă lei sơnăm au rŏ năng hiong răm pơgŏh hloi:“Ƀum iĕ đĭ 5 khei bơih mă lei ư̆h kơ đei bơngai bu ‘mĕh răt, dang ei tơnap mă tĕch hlot, kơ jă ‘nŏh re dơ̆ng. Dang ei lơ bơngai ‘mĕh vă hŭt hloi ƀum iĕ mă lei ‘mêm, tơdăh chă bŭch rô̆ tĕch jei hiong răm lơ dơ̆ng. Tơmơ̆t jên jang pơm ƀum iĕ lơ hlŏh kơ jang ƀa trŭh ƀar ‘măng, 3 ‘măng. Sơnăm au mĭnh hektar ‘nŏh jĭ hiong răm đơ̆ng 100 trŭh 150 trĭu hlak jên”.

Bơngai pơtăm ƀum iĕ pơngơ̆t mư̆h kơ jă tơjur kơtang mă lei bơngai mơdro ư̆h kơ ‘mĕh răt

Găh ‘nhŏng Trần Văn Nghĩa, oei tơ̆ tơring Quảng Điền, apŭng Krông Na sơnăm au mơng tĕh đe pơtăm 5 ha ƀum iĕ. Lơ giĕng au ki ‘nhŏng krao điên thoăi hăm bơngai răt mă lei pă bĭ bu ‘mĕh vă răt.“Rim sơnăm trŭh khei ‘năr bŭch rô̆ ‘nŏh rim bơngai mơdro sa năm chă răt hloi, mă lei sơnăm au hlôi trŭh pơyan bơih mă lei rim bơngai mơdro sa pă đei ƀô̆h apĭnh răt. Nhôn hlôi pơma dơnŭh hăm đe sư bơih mă lei đe sư ư̆h kơ ‘mĕh răt kơ yuơ đe sư tim mă tơchă đei hơnĭh răt iŏk kơna tim mă chă răt đơ̆ng kon pơlei, mơmat dêh. Sơnăm au, tơdrong hiong răm ‘nŏh pă jor bơih, rŏ năng sơnăm kơnh gô hơlen dơ̆ng tơdrong chă pơtăm hơdrĕch yă kiơ, rong yă kiơ, tơdăh hơnơ̆ng lơ lau tơnap mă đei tơdrong erĭh sa sơđơ̆ng”.

Ƀok Đoàn Văn Trường oei tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột, mĭnh lơ̆m dôm ‘nu bơngai joăt chă răt ƀum iĕ đơ̆ng rim dêh char Tây Nguyên vă tĕch mơdro tơ̆ tĕh đak đe tơbăt: Đơ̆ng vă đĭ khei 4 sơnăm au, găh ƀum iĕ tôch kơ lơ, tech ư̆h kơ hiot kơ na kơ jă hơnơ̆ng tơjur kơtang. Rim păh răt iŏk đơ̆ng Trung Quốc chă răt iŏk tŏ sĕt kơna sa roi pơm ăn kơ jă tơjur hlŏh dơ̆ng.“Hrei au, tơdrong tĕch răt nhen lĕ pơdơ̆h hloi. Nhen lu nhôn dăh mă lơ bơngai tĕch mơdro anai dang ei ư̆h kơ băt vă pơm liơ hăm ƀum iĕ au bơih. Kơ yuơ dang ei ƀum iĕ tôch kơ lơ, tĕch ư̆h kơ hlot dơ̆ng. Jei đei lơ ŭnh hnam kon pơlei jang ƀum iĕ krao nhôn năm răt ră mă lei nhôn tơchă ư̆h kơ đei hơnĭh răt kơna ư̆h kơ băt pơm lơ liơ vă chă răt iŏk ƀum kon pơlei ‘nau”.

Kiơ̆ đơ̆ng Hơnĭh vei lăng Chŏh pơtăm păng vei lăng ‘long pơtăm găh Dơnŏ anĭh vei lăng Chŏh jang sa păng Atŏk tơ iung tơring tơrang dêh char Dak Lăk tơbăt, lơ̆m dêh char đei dang 2.500ha ƀum iĕ. Lơ̆m au, hơdrô̆ apŭng Lăk đei trŭh 1.200ha ƀum iĕ. Ƀok Nguyễn Viết Quang, Kơdră chĕp pơgơ̆r Dơnŏ anĭh vei lăng Chŏh jang sa păng Atŏk tơ iung tơring tơrang apŭng Lăk tơbăt: Hrei au oei hlŏh 500ha ƀum iĕ kơ kon pơlei tim mă bŭch rô̆ kơ yuơ ư̆h kơ đei bơngai răt iŏk.“Hrei au, Dơnŏ anĭh vei lăng Chŏh jang sa păng Atŏk tơ iung tơring tơrang apŭng iung jang hơdoi hăm rim tơring Buôn Tría, Buôn Triết vă chă pơma dơnŭh hăm mĭnh ƀar hơnĭh tĕch mơdro nhen hơnĭh mơdro sa răt ƀum iĕ vă tơgŭm ăn kon pơlei tĕch tơmam drăm. Dơnŏ anĭh vei lăng chŏh jang sa hlôi chĭh pơtrŭh pơrô̆ athei rim tơring pơtho khan ăn kon pơlei chă pơtăm ƀum iĕ lơ̆m hơgăt tĕh hlôi đei pơ prŏ pơtăm, dôm tơring anai ư̆h kơ đei pơ prŏ ăn jang ‘nŏh ‘nĕ kơ pơtăm”.

Bơngai chĭh: Tuấn Anh

Tơblơ̆ nơ̆r: Amazưt