VOV4.Bahnar - Dang ei, Gia Lai tŏk bŏk yak lơ̆m pơ yan phĕ tĕch sầu riêng, kon pơ lei jang chŭn mir chhôk hơ iă yua kơ sầu riêng sơ năm đei plei lơ, kơ jă sơ đơ̆ng.

        Mă đơ̆ng ‘năr ‘mi tih ră mă lei pơ đĭ ŭnh hnam ƀok Lê Trung Giang, thôn 6, xăh Ia Tô oei năm tơ̆ pơ gar đơ̆ng pơ gê hrôih vă phĕ sầu riêng. Trong năm tơ̆ mir tơ sĕr tơ ƀơ̆r, mă lei rim bơ ngai lơ̆m ŭnh hnam tă kơ chhôk hơ iă ngăl. Ƀok Lê Trung Giang tơ băt: đơ̆ng 2 pơ yan jang tơ til tơ ƀơ̆p ưh kơ ‘lơ̆ng yua kơ jĭ Covid-19, pơ yan ‘nâu sầu riêng đei plei lơ, đei kơ jă, vei sơ đơ̆ng ăn iŏk yua ‘lơ̆ng.

        “ Ĭnh pơ tăm đei 70 tơ nơm sầu riêng ăn plei, sơ năm ‘nâu iŏk đei dang 5 tấn sầu riêng, ‘long ĭnh đei 12 sơ năm, tă kơ hơ drĕch Ri6 ngăl. Dang ei kơ jă tĕch atŭm dang 35.000 hlak jên truh 36.000 hlak jên 1 kĭ, trŏ năr ‘noh đei 40.000 hlak jên. Akŏp jên jang ăn kơ ‘long dang 50 triệu hlak jên, pơ đĭ kŏng jang, mă iŏk yua đei 180 triệu hlak jên.”

Kon pơ lei jang chŭn mir apŭng Ia Grai phĕ tĕch riêng pơ yan jang 2021 - 2022

        Hơ tăih kơ mir hnam ƀok Giang tŏ sĕt, ƀok Phạm Quốc Trưởng, bơ ngai oei hơ dai lơ̆m pơ lei kŭm tŏk bŏk hăt hot kơ phĕ sầu riêng. Ƀok Trưởng tơ băt, ŭnh hnam đei 200 ‘long sầu riêng pơ tăm hơ lam lơ̆m pơ gar cheh phe xă hloh 1,3 hek tar. Lơ̆m noh, đei 100 tơ nơm sầu riêng hlôi ăn phĕ tĕch. Ƀok Trưởng tơ chĕng hơ drol ŭnh hnam sư gô phĕ đei 20 tấn sầu riêng lơ̆m pơ yan ‘nâu, kơ jă sầu riêng hlôi đei bơ ngai mơ dro răt tơ̆ pơ gar 37.000 hlak jên 1 kĭ. Đơ̆ng rŏng jô̆ đĭ jên jang, ƀok Trưởng jô̆ pơ hlom ŭnh hnam sư gô đei lơi dang 600 triệu hlak jên.

        “ Hơ drol sơ̆ truh dang ei ĭnh pơ tăm sầu riêng Ri6, đơ̆ng âu ‘meh pơ tăm hơ lam sầu riêng Thái Lan vă sư gơh đei plei ‘lơ̆ng. Ri6 dang ei ĭnh tĕch kơ  jă 37 rơ bâu hlak jên 1 kĭ hăm bơ ngai mơ dro. Sơ năm ‘nâu tơ dra hơ drol iŏk đei dang 2 jĭt tấn 100 tơ nơm. Sơ năm truh kơnh dôm ‘long sầu riêng Thái ăn plei blŭng a dơ̆ng ‘noh rŏ lăng đei păi hloh ƀiơ̆. Sơ năm ‘nâu pơ ma atŭm kon pơ lei kŭm chhôk hơ iă, kơ jă sơ đơ̆ng.”

         Đơ̆ng dêh char Tiền Giang năm tơ̆ Gia Lai răt iŏk sầu riêng, ƀok Nguyễn Văn Phước tơ băt, sơ năm ‘nâu sầu riêng đơ̆ng kon pơ lei tơ̆ apŭng Ia Grai đei plei lơ, ‘lơ̆ng, lom sầu riêng đei ‘lơ̆ng. Ƀok păng 1,2 ‘nu bơ ngai mơ dro hlôi ăn jên hơ drol, pơ kăp kơ jă vă răt iŏk sầu riêng đơ̆ng kon pơ lei kơ tă tơ̆ pơ gar hloi.

“ Sầu riêng tơ̆ Gia Lai lom tôch kơ ‘lơ̆ng, kon pơ lei tơ̆ âu đei trong pơm hơ drĕch bơ ngai tơ ring pơ mơ̆t kơ na lom păng plei tôch kơ ‘lơ̆ng. Răt hăm kơ jă anih tĕch mơ dro, anih tĕch mơ dro thoi yơ ĭnh răt dơ̆ng thoi noh, pơm liơ vă kơ bơ ngai pơ tăm păng bơ ngai răt đei iŏk yua ngăl.  1 năr nhôn kĕ năm iŏk akŏm phĕ dang  20 tấn”

       Apŭng Ia Grai dang ei đei 500 hek tar sầu riêng, lơ̆m noh 350 hek tar sầu riêng tŏk bŏk ăn phĕ tĕch, akŏm lơ tơ̆ dôm xăh Ia Tô, Ia Bă, Ia Krái… hăm plei iŏk đơ̆ng 17 truh 18 tấn 1 hek tar. Hăm dôm pơ gar vei lăng ‘lơ̆ng, plei gô iŏk đei hloh 20 tấn 1 hek tar. Sầu riêng đei lăng jĭ ‘long ‘lơ̆ng lơ̆m hơ tŏk tơ iung mŭk drăm kơ tơ ring yua kơ ‘ngoăih kơ pơ tăm hơ drô̆, gơh pơ tăm hơ lam lơ̆m dôm kơ loăi pơ gar ‘long nai.

Bơ ngai mơ dro truh đơ̆ng dôm dêh char găh pơ mơ̆t pơ băh năm phĕ, răt iŏk sầu riêng tơ̆ pơ gar kon pơ lei pơ tăm

         Ƀok Phan Đình Thắm, Kơ dră Anih vei lăng găh choh jang sa apŭng Ia Grai tơ băt, blŭng pơ yan sơ năm ‘nâu, kơ jă sầu riêng tơ̆ pơ gar tŏk truh 60 rơ bâu hlak jên 1 kĭ. Ƀơ̆t dôm bơ ngai pơ tăm ăn phĕ tĕch lơ ‘noh kơ jă đei tơ jur mă lei kon pơ lei oei tĕch đei hăm kơ jă iŏk yua đơ̆ng 35.000 hlak jên truh 40.000 hlak jên 1 kĭ sầu riêng Ri6, păng 45.000 hlak jên truh 50.000 hlak jên 1 kĭ sầu riêng Dona.

        “ Sơ năm ‘nâu kơ jă tĕch pơ têng hăm sơ năm hơ drol đei tŏk kơ na kon pơ lei jang chŭn mir kŭm tôch kơ chhôk hơ iă lơ̆m pơ yan jang ‘nâu. Tơ̆ hơ năp kơnh hăm Anih vei lăng găh choh jang sa păng kon pơ lei jang chŭn mir chă trong vă jang, hơ nơ̆ng hơ tŏk tơ iung dôm hơ găt teh pơ tăm ‘long sa plei đei iŏk yua lơ kŭm nhen đei kơ jă mŭk drăm mă loi ‘noh jĭ ‘long sầu riêng. Apŭng kŭm akŏm pơ tho kon pơ lei lơ̆m tơ ring tơ mơ̆t yua khoa hŏk ki thuơ̆t păng pơm tơ lĕch păng tơ chă anih răt iŏk, tơ gŭm jang hơ dai pơm tơ lĕch vă tơ chă anih răt iŏk ăn kon pơ lei jang chŭn mir”.

Hoàng Qui: Chih

Thuem: Tơ blơ̆