VOV4.Bahnar - Việt Nam hlôi đei dôm tơmam drăm Fine Robusta (chehphe gĭt kăl) đei apŭng plĕnh tĕh drơ̆ng nơ̆r, ‘nŏh jei kăl đei dôm bơngai joăt chă hơdrĕng vă hơnhăk tơmam drăm au trŭh hăm lơ bơngai răt yua, ‘nau jei jing tơdrong kăl mă Khŭl jang chehphe Buôn Ma Thuột lăng trŭh ‘moi kiơ̆ ‘Măng pơlong Hơdrĕng chehphe Việt Nam sơnăm 2022 đei pơgơ̆r ‘nao au tơ̆ Dak Lăk.

Bơngai pơlong hơlen hơdăh găr chehphe hơdrol vă hơdrĕng

‘Măng pơlong Hơdrĕng chehphe Việt Nam 2022 (Vietnam Amazing Roast Master 2022) kơ yuơ Khŭl jang chehphe Buôn Ma Thuột pơgơ̆r ‘nŏh jing tơdrong mă tơpôl jang chehphe lơ̆m tĕh đak lăng trŭh. Kơ yuơ ‘nau jing ‘măng pơlong blŭng a đei pơgơ̆r tơ̆ Việt Nam hăm trong pơgơ̆r kiơ̆ lơ̆m tĕh đak vă pơjing “hơnĭh pơchơt” ăn khul jang chehphe păng roi năr roi pơjing đei mĭnh khŭl joăt hơdrĕng chehphe ‘lơ̆ng ƀlep lơ̆m apŭng plĕnh tĕh, mă kăl ‘nŏh găh hơdrĕng chehphe Robusta. Bơngai vang pơlong Đoàn Tuấn Nhật đơ̆ng dêh char Lâm Đồng tơbăt:“Vang pơlong au lăng ƀô̆h dôm tơdrong hlô̆h vao tôch kơ lơ, tôch mơmat tat. Jĭ mĭnh ‘nu bơngai joăt hơdrĕng, lơ̆m ‘măng pơlong au kăl hơlen lăng găr chehphe oei hơdrĭh ‘nŏh lơ liơ đơ̆ng nŏh kơna bơ̆n hơdrĕng lơ liơ vă kơ hăp ‘lơ̆ng. Mư̆h hơdrĕng đang bơ̆n ot hloi adoi chă pơm hloi đak chehphe vă lăng hơlen dơ̆ng bơ̆n chă hơdrĕng au hăm ƀlep ‘lơ̆ng tơpă dăh mă lơ liơ. Mĭnh ‘nŏh bơngai joăt hơdrĕng kăl băt hơdăh găh găh chehphe ‘lơ̆ng kơnê̆ lơ liơ ‘mơ̆i păng đơ̆ng rŏng hơdrĕng hăp ‘lơ̆ng kơnê̆ lơ liơ, tơdrong au jei đei tơlĕch ăn pơlong dĭh băl ‘măng mă au mơ̆n”

Bơngai pơlong hơmet pơ ‘lơ̆ng yŭh tŏ kơmăi hơdrĕng chehphe

 Lơ̆m 4 năr, đơ̆ng năr 6 trŭh năr 9/10, 35 ‘nu bơngai vang năm pơlong đơ̆ng 13 dêh char pơlei tơm lơ̆m tĕh đak bơ̆n hlôi yak hlŏh rim tơdrong pơlong ‘nŏh đei: hơlen hơdăh găr chehphe hơdrĭh ‘lơ̆ng kơnê̆ lơ liơ, pơm joăt hăm kmăi hơdrĕng, kmăi kmŏk, tơmam drăm hơdrĕng hơdoi; chă hơdrĕng hloi; pơm đak chehphe, tơroi tơbăt tơmam drăm. Bơngai pơlong Nguyễn Thị Thu Hương, đơ̆ng dêh char Dak Nông tơbăt, hơdrol au ki rim ‘măng pơlong hơdrĕng ‘nŏh găh lơ dôm bơngai jang găh au năm lơ, mălei ‘măng mă au lăng trŭh hloi tơmoi (dôm bơngai răt yua) păng lăng gĭt tơmam drăm chehphe gĭt kăl Việt Nam, tơdrong joăt yua kơ bơngai Việt Nam. Kơ yuơ lơ lŏh, vang năm pơlong ‘măng mă au, bơngai hơdrĕng ư̆h khan lăp pơjing đei tơmam drăm ‘lơ̆ng mă lei oei tơƀô̆h tơbăt tơdrong ‘lơ̆ng liĕm au hăm tơmoi răt yua adoi nhen băt hơlen hơdăh tơmam drăm bơ̆n pơm tơlĕch ‘lơ̆ng lơ liơ dơ̆ng.“Hrei au, chehphe Việt Nam bơ̆n tŏk bŏk pơjing hơ iă găh ‘lơ̆ng, kơ yuơ lơ lŏh tơdrong lăp đon kơ bơngai răt yua jei atŏk tơ iung ‘lơ̆ng. Đe sư ‘mĕh vă chă huch đak chehphe rơgŏh ‘lơ̆ng adoi hơlen băt hơdăh găh chehphe ‘lơ̆ng, rim kơtơ̆ng ang đei ƀơm trŭh tơm a la chă dôm tơmam drăm tăh hrau lơ̆m chehphe... Tơpă ‘nau jing tơdrong rơvơn tôch tĭh tên vă ĭnh pơjing đei dôm tơmam drăm ƀau phu ‘lơ̆ng vă tơmoi lŭ lăp hlŏh dơ̆ng"

 Kiơ̆ đơ̆ng ƀok Lê Đức Huy, Kơdră chĕp pơgơ̆r Kŏng ty Simexco Đắk Lắk, Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Khŭl chehphe Buôn Ma Thuột, iŏk yua chă huch chhephe kơ Việt Nam hlôi đơ̆ng đunh đai tai sơnăm trŭh 100 sơnăm atum hăm lang să chă pơtăm chehphe. Trŭh dang ei, Việt Nam hlôi trŭh tom đe chă iŏk yua, chă hơdrĕng lơ̆m apŭng plĕnh tĕh, dôm kmăi kmŏk ayơ gơ̆h hơgei hlŏh lơ̆m apŭng plĕnh tĕh tơ̆ Việt Nam jei hlôi đei. Mă lei, dôm kmăi kmŏk jei ư̆h kơ gơ̆h jang tơplĭh ăn kon bơngai tôm tong ôh, kơ yuơ găh găr chehphe đei lơ kơ loăi kơna kăl đei dôm bơngai hŏk pơhrăm trŭh tơ̆p trŭh troch, bơ̆ jang kmăi hơdrĕng gơ̆h hơgei kơna mă hơdrĕng đei chehphe ‘lơ̆ng hlŏh. Ƀok Lê Đức Huy sơkơ̆t hơdăh:“Lơ̆m tơdrong iŏk đei kơ bơ̆n ‘nŏh jĭ đơ̆ng kon pơlei pơjing đei kơna bơngai iŏk yua tơmam drăm jei kăl pơm lơ liơ mă đei tơmam drăm ‘lơ̆ng. Bơngai hơdrĕng ot ‘nŏh jing bơngai iŏk iŏk hloi găr chehphe au, kơna vă lang să hơnĭh tĕch mơdro bơ̆n ư̆h khan lăp lăng kơ jăp lơ̆m vă iŏk đei lơ mă lei lăng pơgĭt trŭh tơdrong tĕch mơdro hlot lơ dơ̆ng. Tơdăh bơ̆n lăp hơdrô̆ lăng trŭh pơm tơlĕch đei lơ tơmam drăm ‘lơ̆ng mă lei ư̆h kơ băt răt yua lei vĭh hơlơ̆k dơ̆ng tơdrong tơmam drăm đei lơ bơngai răt yua tŏ sĕt pơm ăn kơ jă tơjur dơ̆ng”.

 ‘Măng pơlong Hơdrĕng chehphe Việt Nam ư̆h khan lăp vă pôk pơ ư dôm bơngai hơdrĕng hơgei mă lei oei pôk pơ ư dôm găr chehphe Robusta Việt Nam trŏ lăp kơ hăp đei. ‘Nau jei jing tơdrong tơm mă dôm bơngai hưch hanh hơmanh bơnê tơdrong jang chehphe ‘mĕh vă pơtrŭh ăn vă sơkơ̆t hơdăh Việt Nam jang sa đei chehphe gĭt kăl mă lei oei băt chă iŏk yua dôm chehphe gĭt kăl pơm pơjing ‘lơ̆ng liĕm dơ̆ng.

Hương Lý VOV Tây Nguyên/Amazưt tơblơ̆