VOV4.Bahnar - Tơ [ôh hơ dăh jơ hngâm jang hơ drol, pran jăng đơ\ng druh dăm sơ năm păh iung, lơ đoan viên druh dăm tơ\ Dak Lak pơ\n jang kiơ\ khoa ho\k ki thuơ\t lơ\m tơ drong jang xa, pơ jing gru\p jang hơ doi păng hơp tak xăh, vang pơm tơ plih trong jang xa, ato\k tơ iung mu\k drăm, ako\m jơ hngâm ku\m hăm tơ ring jang ke\h ‘lơ\ng tơ drong jang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao.

Rim sơ năm mo\ Lã Thị Thanh Tuyền, (29 sơ năm) tơ\ buôn Triết, xăh Dur Kmăn, apu\ng Krông Ana, dêh char Dak Lak pơ tăm 3 ha [um yoăn Nhật Bản, io\k đei dang 300 triu hlak jên. Ưh lăp jang pơ ‘nho\ ăn u\nh hnam kơ dih đe\ch, tơ drong pơ tăm [um yoăn đơ\ng mo\ Tuyền oei chă tơ drong jang ăn 5 ‘nu bơ ngai dơ\ng, tam mă jo# lơ bơ ngai chă jang thue# kiơ\ pơ yan hai.

Mo\ Tuyền tơ roi, kiơ\ đơ\ng dôm ‘măng pơ tho ato\k tơ iung cho\h jang xa đơ\ng đoan xăh, mo\ băt păng pơ long pơ tăm năng [um yoăn Nhật Bản. {ôh kơ loăi [um âu lăp hăm te\h, to\ ‘mi kial tơ\ tơ ring, sơ năm 2013, mo\ to\k io\k dơ\ng 20 triu hlak jên vă pơ tăm 8 sao [um. Yoa tam mă băt ki thuơ\t kơ na pơ yan mă blu\ng [um ưh kơ ‘lơ\ng, đei lơ sơ drông phă, mo\ Tuyền lôh truh 30 triu.

Ưh kơ lao đon, dôm sơ năm đơ\ng ro\ng, mo\ chă đo\k bơ\n hla ar, năm ho\k trong jang tơ\ dôm tơ ring juăt pơ tăm [um yoăn tơ\ dêh char Lâm Đồng hai, đang kơ ‘no\h răt io\k hơ dre\ch vih pơ tăm păng dar de\h pơih xă hơ găt te\h pơ tăm kiơ\ rim sơ năm.

Mo\ tơ roi: “Blu\ng a yoa ki thuơ\t jang ba tam đei, mă 2 dơ\ng ba tam mă băt bơ ngai răt. Inh chă ho\k đơ\ng hla ar, đơ\ng bôl boăl păng 1, 2 u\nh hnam pơ tăm [um đơ\ng sơ\, ba chă hơ len năng ki thuơ\t jang [um. Brei drou ki năm jang hăm tơ pôl, lơ bơ ngai ap^nh ba jang lơ liơ mă [um hnam mo\ lơ thoi no\h, inh tơ roi mă 1 ‘no\h yoa trong vei rong, mă 2 ‘no\h yoa tơ lei [um, tơ lei [um vă pơ tăm athei tih ‘lơ\ng ‘mơ\i”.

Oei ‘nho\ng Nguyễn Quốc Cường, (29 sơ năm), tơ\ xăh Ya Tờ Mốt, apu\ng Ea Sup, dêh char Dak Lak, tơ ‘ngla Hơp tak xăh Pơ mâu păng pơ vih ăn choh jang xa ăn tơ băt, ‘nho\ng truh hăm tơ drong pơ tăm pơ mâu ja đơ\ng ‘măng năm ho\k pơ hrăm trong pơ tăm pơ mâu tơ\ apu\ng Krông Ana, dêh char Dak Lak. {ôh pơ tăm ja đe pơ tăm blu\h ‘lơ\ng, hơ nong [a vă pơ tăm ku\m đei kơ tă tơ\ tơ ring, ‘nho\ng đei đon jang hơ doi hăm 1, 2 ‘nu bơ ngai nai, pơ jing hơp tak xăh, vă chă tơ drong jang xa ăn đoan viên druh dăm hai, pơ jing anăn “Pơ mâu ja Ea Sup” hai, chă đei an^h răt tơ mam sơ đơ\ng.

Mă đơ\ng ‘nao pơ jing mă lei truh dang ei, hơp tak xăh Pơ mâu păng pơ vih ăn cho\h jang xa yoa ‘nho\ng Nguyễn Quốc Cường pơm tơ ‘ngla đei 12 ‘nu bơ ngai vang tơ gop jên jang, chă tơ drong jang hơ nơ\ng ăn hlo\h 30 ‘nu bơ ngai. Io\k yoa đơ\ng blu\ng sơ năm truh dang ei hlo\h 500 triu hlak jên, jên khei jo# păh 1 ‘nu hlo\h 5 triu 1 khei.

‘Nho\ng Cường tơ roi, ku\m hăm pơih xă trong jang xa, truh âu kơnh hơp tak xăh vă hơ to\k dơ\ng tơ drong jang pơ vih pơ văn, te\ch mơ dro tơ mam: “Dang ei bơ ngai jang oei to\ se\t păng tơ mam jang đei ku\m tam mă lơ kơ na lăp te\ch mơ dro pơ mâu hơ drih đe\ch, oei trong jang ning mônh kơnh mưh đei lơ bơ ngai jang ‘no\h vă sơ\k te\ch pơ mâu kro. Hrei ‘nâu pơ mâu chă tơ\ tơ\ ‘ngoăih tam mă lơ păng oei ưh kơ măh, kơ jă sơ đơ\ng jur to\k đơ\ng 60 - 80 rơ bâu 1 k^ kiơ\ khei, bơ ngai răt tơ\ Dak Lak oei tôch lơ.”

Vă che\p vei kơ jăp jơ hngâm jang hơ drol, tơ năp ‘lơ\ng đơ\ng druh dăm lơ\m tơ drong jang ato\k tơ iung mu\k drăm, tơ pôl tơ\ tơ ring, dôm sơ năm âu ki, Khul kơ dră che\p kơ\l đoan tơ\ dêh char Dak Lak tơ le\ch tơ drong jang “Yak hơ doi hăm druh dăm ‘nao jang xa” kiơ\ lơ trong nhen: pơ gơ\r roi tơ [ôh tơ drong jang, chă tơ drong jang ăn druh dăm, đoan viên, pơ jao jên jang ăn dôm tơ drong jang druh dăm ato\k tơ iung mu\k drăm, pơih lăm pơ tho ki thuơ\t jang ăn druh dăm tơ\ tơ ring tơ rang; jang hơ doi hăm An^h mong jên tơ gu\m tơ pôl dêh char vei lăng jên vă asong ăn druh dăm to\k io\k. Lăp đơ\ng blu\ng sơ năm truh dang ei, dôm an^h jang đoan dêh char Dak Lak pơ jao 8 kơ suơ\t jên jang đei kơ jă 160 triu, pơ jing păng roi tơ băt 3 hơp tak xăh druh dăm. Gơ nơm thoi no\h, roi đunh roi đei lơ đoan viên, druh dăm đei to\k io\k jên hăm jên kon to\ se\t vă jang xa.

{ok Vũ Văn Đông, Pho\ Kơ dră An^h vei lăng cho\h jang xa păng ato\k tơ iung tơ ring tơ rang, Chanh văn phong An^h pơ gơ\r jang pơ jing  tơ ring tơ rang ‘nao dêh char Dak Lak akhan, dôm trong jang mu\k drăm đơ\ng druh dăm vang tơ gop ‘lơ\ng ku\m hăm tơ ring bơ\ jang ke\h lơ tơ drong hơ găt pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao:

“Đ^ đăng dôm tơ drong jang đơ\ng Khul druh dăm mă loi j^ găh tơ drong jang xa sư tôch đei yoa. Hăm đon hơ pơi ‘me\h pơm thoi yơ vă le# kơ khul druh dăm pran jăng, jang rơ gei vang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, pơ jing pơ lei pơ la roi đunh roi pơ dro\ng ‘lơ\ng ro\. Dar de\h pơm hơ to\k tơ drong erih xa ăn kon pơ lei, mă loi tơ\ tơ ring atăih yăih. Kơ na nhôn [ôh hăm đe đoan viên druh dăm dêh char Dak Lak lơ\m dôm sơ năm âu ki bơ\ jang tôch ‘lơ\ng lơ\m tơ drong vang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao.”

Hăm jơ hngâm đon adrin ho\k pơ hrăm păng jang kiơ\ khoa ho\k ki thuơ\t, pơ\n tơ le\ch lơ trong jang hơ doi, lơ druh dăm tơ\ Dak Lak hlôi tơ [ôh hơ dăh hơ năp jang ‘lơ\ng đơ\ng druh dăm sơ năm mơ lôh, ưh lăp pơ yoa ăn kơ dih kâu păng u\nh hnam đe\ch mă oei tơ gop pơm tơ plih ‘nao trong jang xa, ato\k tơ iung mu\k drăm tơ\ tơ ring dơ\ng.

H’Xíu: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\