VOV4.Bahnar - Tơ drong jang “ Minh xăh 1 tơ mam” ( krao kơ đe\h ‘no\h tơ drong jang OCOP), to\k bo\k đei de#h char Đăk Lăk hơ drin tơ  le\ch jang. ‘Nâu đei lăng j^ tơ drong hơ iă pơ tru\t mu\k drăm cho\h jang sa, tơ ring tơ rang hơ to\k tơ iung, pơm ăn to\ se\t hlo\h m^nh xăh m^nh dăh mă lơ tơ mam tơm, đei tơ drong ‘lơ\ng pơ ting băl, yak tru\h pơ jing hơ năn tơ mam ‘lơ\ng, jang hơ dai pơ\ih să pơm tơ le\ch păng te\ch tơ mam cho\h jang sa tơm. Tơ drong jang âu ku\m đei de#h char Đăk Lăk tơ le\ch lơ hơ me\ng gô hơ to\k tơ drong ‘lơ\ng ‘nao tơ gop tơ pl^h tơ drong ar^h sa kon pơ lei, tơ gop jơ hngơ\m tu\n hre\nh trong jang pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao păng tơ drong tơm tơ jur dơ nu\h hin kơ jăp tơ\ tơ ring.

Hăm tơ ring “mư\h ‘mi jur ‘no\h đak lơ\p to\ ‘no\h phang pơ đang”, Buôn Đôn ‘no\h j^ 1 lơ\m apu\ng tơ nang ko\, kơ ne# hlo\h de#h char Đăk Lăk. Hăm lơ hơ drin pơ long lăng rim tơ drong jang cho\h pơ tăm păng vei rong kon tơ rong, mă lei lơ sơ năm âu ki, Buôn Đôn tam mă tơ pă jơ nei hăm tơ drong jang hơ yơ: pơ tăm [um [lang ‘no\h [um tôch kơ to\ se\t, pơ tăm kơ tao ‘no\h sơ năm đei sơ năm hiong, pơ tăm prit ‘no\h j^ pơ răm, lơ pơm ăn tơ mam ư\h kơ tôm tơ drong ‘lơ\ng vă te\ch ăn te\h đak đe… Sơ năm 2017, đơ\ng dôm ‘măng pơ long lăng păng tơ che\ng hơ len an^h te\ch mơ dro, ‘nho\ng Khuất Duy Tuấn tơ\ xăh Ea Nuôl, apu\ng Buôn Đôn pơ jing Ko\ng ti Phú Quý joăt pơ tăm plăng păng pơm đak plăng. Đơ\ng ro\ng 2 sơ năm bơ\ jang, ‘nho\ng Tuấn pơ ma hơ dăh: plăng lăp hăm tơ ring te\h mơ mat Buôn Đôn. Roi to\ nhen Buôn Đôn, ‘long roi ăn lơ đak. Đak lơ\p 2,3 năr ku\m ư\h kơ đei [ơm kơ ne# tru\h blu\h jing đơ\ng ‘long. Đak plăng chănh, plăng Java đei tôm tơ drong hiôk ‘lơ\ng vă jing tơ mam ‘lơ\ng kơ rim xăh tơ\ Buôn Đôn. Mă mônh bơ\n te\ch sơ đơ\ng, mă 2 tơ chă ăn tơ drong jang ăn kon pơ lei tơ ring. &nh ‘me\h jang hơ dai vă jang tơ drong jang sut pơ ngot tơ jur dơ nu\h hin tơ\ tơ ring. {ơ\t mă ko\ng ti to\k bo\k athei tơ mơ\t hla plăng đơ\ng dôm tơ ring nai nhen Ea Hleo, Ea Kar chơ v^h jên chơ lơ de#h hnang [ơ\t lăp ư\h kơ đei lơi. Plăng ư\h kơ rơ\ih te\h ku\m gơ\h pơ tăm tơ\ hơ la ‘long điêu, hơ la ‘long kam kuich oei gơ\h pơ tăm mơ\n yua thoi no\h hơ to\k tơ iung plăng tơ\ Buôn Đôn gô tơ jur jên chơ.

Ca cao Nam Trường Sơn tơ\ 1 an^h pơ tru\t mơ dro sa đei tơ moi lăng tru\h

J^ an^h đei tơ mam đei tơ mơ\t lơ\m tơ drong jang “ M^nh xăh m^nh tơ mam” kơ de#h char jăl jang 2018 – 2020, Ko\ng ti ca cao Nam Trường Sơn, xăh Ea Na, apu\ng Krông Ana, de#h char Đăk Lăk to\k bo\k hơ drin tơ pl^h ‘nao trong pơm tơ le\ch, hơ to\k ‘lơ\ng tơ mam vă pơm lăp hăm dôm tơ drong hơ găt đơ\ng tơ drong jang. Dang ei, rim khei ko\ng ti pơm tơ le\ch đei 5 tấn ca cao te\ch ăn an^h te\ch mơ dro lơ\m te\h đak păng te\ch ăn tơ\ te\h đak. Mă đơ\ng dôm tơ mam pơm đơ\ng ca cao kơ ko\ng ti tôch kơ lơ, tơ mam ‘lơ\ng pơm lăp hăm ‘me\h vă đơ\ng an^h te\ch mơ dro. Mă lei, kiơ\ kơ [ok Trương Ngọc Quang, kơ dră vei lăng ko\ng ti, mơ mat tat dang ei ‘no\h j^ dôm tơ drong jang tơ klep pơ tru\h, ‘me\h vă, pơ jao kơ măy kơ mo\k, jang hơ dai te\ch mơ dro đơ\ng rim an^h jang mơ dro sa, tơ ring oei tam mă lơ. Yua thoi no\h, tơ drong vang jang lơ\m tơ drong jang “ M^nh xăh m^nh tơ mam đei lăng j^ 1 tơ drong hiôk ăn tơ mam ca cao kơ ko\ng ti. Tơ\ Đăk Lăk đei lơ tơ mam tôch hơ iă găh tơ drong ‘lơ\ng hlôi đei bơ ngai răt yua lơ\m te\h đak păng te\h đak đe lăng tôch kơ ‘lơ\ng. Mă lei tam mă lăng kăl găh tơ drong pơ jing rim um rup hăm rim tơ mam, păng rim ‘nu sư pơ jing tôch kơ mơ mat tat. &nh tơ che\ng tơ drong jang m^nh xăh m^nh tơ mam ‘no\h j^ tơ drong ‘lơ\ng vă tơ gu\m rim an^h jang ku\m nhen u\nh hnam kon pơ lei mơ dro sa đei kơ tơ\ng ang păng đei trong vă jang [lep vă pơ jing đei dôm tơ mam pơm lăp hăm ‘me\h vă, đơ\ng no\h đe sư roi ‘năr roi hơ to\k tơ iung păng jang hơ dai dơ\ng pơ jing đei 1 gru\p hơ to\k tơ iung atu\m găh tơ mam drăm ‘no\h. Kiơ\ kơ ^nh tơ drong jang OCOP tôch kơ đei yua.

Pơ tăm plăng vă io\k đak ‘no\h j^ hơ me\ng hơ to\k tơ iung mu\k drăm tơ\ tơ ring te\h mơ mat Buôn Đôn

Kiơ\ kơ so# ch^h jo# hơ len lăng, Đăk Lăk dang ei đei 27 tơ mam pran, găh 6 gru\p tơ mam. Lơ\m no\h gru\p tơ mam đei: găr tiu, ca cao, plei [ơ, sầu riêng, pơ o\, ‘nhot, tơ mam đơ\ng kơ drot, nhu\ng, ka tâm, ka lăng kie\ng [rê, chả ka thát lát. Gru\p tơ mam huch ‘no\h đei: che\h phe păng tơ mam đơ\ng che\h phe, hla che hla ‘long Xuân Sang, hla che mit koan, mắc ca, gui yuăn. Gru\p pơ gang hla ‘long đei: pơ gang Ama Kông, kơ mưt, đak hương nhu, đak plăng. Gru\p che păng hơ băn ao hru\k đei che tanh kră sơ\. Gru\p tơ mam pơ ro\ - kơ [ang tang do\ - tơ mam lăng jơ\ng ti đei tanh đơ\ng kram, hre. Gru\p tơ mang lăng cho\h jang sa đei: An^h tơ mang lăng cham char bri brăh Troh Bư, an^h tơ mang lăng chơ kơi đak kơ tăh Thủy Tiên, an^h tơ mang lăng cho\h jang sa jo\h ayo\ tơ ring tơ rang Ea Kar, tơ mang lăng tơ pôl 7 pơ lei kon kôn tơ\ Ea Kar, tơ mang lăng cham char bri brăh tơ\ an^h vei răk bri brăh Ea Sô.

Sầu riêng tơ mam đei lăng ‘no\h j^ tơ drong pran kơ lơ tơ ring tơ\ Đăk Lăk

{ok Nguyễn Hữu Vinh, Kơ dră an^h jang hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang de#h char Đăk Lăk tơ băt, băt hơ dăh cho\h jang sa ‘no\h tơ drong jang mu\k drăm tơm, “ Tơ drong jang OCOP Đăk Lăk jăl jang 2018-2020, trong vă jang tru\h sơ năm 2030” ako\m jang kiơ\ tơ pl^h ming mu\k drăm, hơ met ming cho\h jang sa vă hơ to\k tơ iung mu\k drăm tơ ring tơ rang, hơ to\k ‘lơ\ng io\k yua, tơ drong ar^h sa ăn kon pơ lei; jang kiơ\ đei yua gru\p hơ găt mu\k drăm păng pơ gơ\r pơm tơ le\ch lơ\m tơ drong hơ găt te\h đak găh pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao. “Tơ drong jang OCOP ‘no\h j^ 1 lơ\m dôm hơ năp jang păng trong jang đơ\ng tơ drong jang tơ ring tơ rang ‘nao. Yua thoi no\h, tơ mam OCOP ku\m tơ klep hăm tơ drong pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao kơ tơ ring. Dang ei rim tơ ring ku\m to\k bo\k ako\m tơ le\ch trong jang, đei 27 tơ mam OCOP rim tơ ring pơm hla ar ch^h măt. Hăm dôm tơ mam oei lơ\m OCOP ‘no\h tơ mam đei tơ gu\m jên đơ\ng tơ drong jang OCOP. Nhen tơ mam 3 hơ nglo\ng ‘no\h đei tơ gu\m pơ tru\t mơ dro sa păng dôm tơ mam âu mư\h le\ch tơ\ an^h te\ch mơ dro gô đei an^h te\ch mơ dro sơng io\k. ‘Lơ\ng păng sơ đơ\ng tơ mam sa lơ hlo\h vă vang jang lơ\m an^h te\ch mơ dro”.

Hăm dôm tơ mam ‘lơ\ng, đei yua găh dôm tơ mam cho\h jang sa, de#h char Đăk Lăk to\k bo\k hơ drin tơ le\ch jang jơ nei tơ drong jang “ M^nh xăh 1 tơ mam” vă hơ to\k tơ iung mu\k drăm tơ ring tơ rang, hơ met ming dơ\ng cho\h jang sa, jang kiơ\ đei yua tơ drong tơm pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, hơ to\k ‘lơ\ng io\k yua mu\k drăm, jơ hngơ\m pơ jei đơ\ng tơ mam tơm kơ tơ ring, tơ gu\m kon pơ lei hơ to\k io\k yua, tơ jur dơ nu\h hin kơ jăp.

Hương Lý: Ch^h

Thuem: Tơ blơ\