VOV4.Bahnar - Đơ̆ng sơnăm 2018 trŭh dang ei, hlŏh 1.700 ha tiu kơ Chư̆ Pư̆h, dêh char Gia Lai lôch kơ yupơ pơrang sơdrông, kră păng phang pơđang pơrăm ư̆h kơ kĕ vă hơmet pơ ‘lơ̆ng. Tơdrong mă au pơm ăn rơbau ŭnh hnam mơhoal hre đom lơ. Vă dă ƀiơ̆ đei răm, tơring pơtăm tiu Chư Pưh hlôi pơchŏh trong tơring pơtăm ngăl ‘long sa plei, tơgoăt jang sa hơdoi đei iŏk yua kơ jăp, ‘lơ̆ng tơgŭm ăn kon pơlei jang sa iŏk yua kơ jăp, atŏk tơ iung mŭk drăm đơ̆ng rŏng đei tơdrong mơmat tat kơ yuơ tiu lôch. Bơngai chă chĭh kơtơ̆ng ang kơ Radiô Nơ̆r Pơma Việt Nam oei tơ̆ tơring Tây Nguyên chĭh tơbăt tơdrong au:

Ŭnh hnam ƀok Phan Văn Qúy, thôn Thiên An, tơring Ia Blư̆, apŭng Chư Pưh (dêh char Gia Lai) jĭ mĭnh lơ̆m dôm ŭnh hnam ‘măng blŭng iŏk đei jơnei gơnơm tơplĭh mir pơgar tiu kră krŭt tơplĭh pơtăm krô̆ih ƀưih păng krô̆i kam sanh. Đơ̆ng rŏng 3 sơnăm vei lăng năng tông, mir pơgar ‘long 3 ha kơ ŭnh hnam ƀok đei plei. 1 tân krô̆ih ƀưih păng 20 tân krô̆i kam lơ̆m ‘măng phĕ blŭng a, hlôi hơnhăk ăn ŭnh hnam ƀok Quý hlŏh 240 triu hlak jên, lơ hlŏh tôch lơ pơtêng hăm pơtăm tiu hơdrol au ki.“Kơ jă chă tĕch dang ei jei sơđơ̆ng, pơtêng hăm tiu kơ jă re dêh hnang, dang ei tơplĭh pơtăm dôm ‘long pơtăm au ‘nŏh kơ jă jei sơđơ̆ng. Găh krô̆i ƀưih ‘nŏh 1 kĭ dang 40.000 hlak jên, găh krôih kam sanh lơ̆m 1 kĭ đơ̆ng 10.000 hlak jên trŭh 12.000 hlak jên, ‘măng mă blŭng ba ƀô̆h jang pơtăm krô̆ih kam, krô̆i ƀưih đei iŏk yua kơ jăp hlŏh pơtăm tiu”

‘Long sa plei tŏk bŏk jing trong jang sa ‘nao ăn kon pơlei apŭng Chư̆ Pư̆h

Hăm kon pơlei kon kông kon jên tơmơ̆t jang tŏ sĕt, apŭng Chư̆ Pư̆h hlôi vang tơgŭm djru tơgŭm ăn kon pơlei tơplĭh jang sa. Đơ̆ng tơdrong vă jang tơring chŏh jang sa groi kông jăl jang 2019-2025, apŭng Chư̆ Pư̆h hlôi tơgŭm ăn hơdrĕch, phŏng, pơgang vei lăng ‘log pơtăm păng pơkăp kmăi đing đak chă tơruih ăn ŭnh hnam ‘nhŏng RLan Phương oei tơ̆ Plei Thơ Ga B, tơring Chư̆ Don tơplĭh đơ̆ng 5 sao tiu sơdrông pơrang pơrăm lôch đĭ đăng tơplĭh pơtăm hơdrĕch krô̆i ƀưih lom ƀrê Hòa Bình. Dang ei hlôi trŭh sơnăm mă 2, dơnơm ‘long krô̆i ƀưih blŭh vơ̆ jing ‘lơ̆ng păng hlôi đei pơkao kơtăn plei. ‘Nhŏng RLan Phương tơchĕng lăng gô iŏk đei hlŏh 30 tân/ha, hăm kơ jă nhen dang ei 40.000 hlak jên lơ̆m 1 kĭ, gô hơnhăk đei iŏk yua kơ jăp hlŏh pơtêng hăm pơtăm tiu hơdrol au ki.“ Krô̆i ƀưih ŭnh hnam bơ̆n pơtăm đĭ 2 sơnăm kơ au bơih, rŏ năng sơnăm mă 3 kơnh đei plei lơ iŏk yua kơ jăp, bơnê kơ hơnĭh jang pơtrŭt chŏh jang sa apŭng Chư̆ Pư̆h hlôi tơgŭm ŭnh hnam jang sa đei iŏk yua kơ jăp”

Hơnĭh vei lăng Chŏh jang sa apŭng Chư̆ Pư̆h tơguư̆m kon pơlei pơtăm ‘long sa plei

Ƀok Nguyễn Long Khánh, Kơdră chĕp pơgơ̆r Hơnĭh jang vei lăng Chŏh jang sa păng Atŏk tơ iung tơring tơrang apŭng Chư̆ Pư̆h tơbăt: hrei au apŭng hlôi tơlĕch jang dăr lăng, lăng hơlen groi tĕh vă tơ iung pơjing pơtăm ‘long pơtăm ngăl mĭnh kơ loăi lơ̆m mĭnh tơring să. Atŭm hăm ‘nŏh, xơkơ̆t hơdăh kiơ̆ tơring tĕh jing ‘lơ̆ng hăm ‘long pơtăm ayơ kơna mă athei kon pơlei akŏm pơtăm ‘long pơtăm mă ‘nŏh kiơ̆ trong tơgoăt jang hơdoi păng sơđơ̆ng ‘lơ̆ng. Kiơ̆ trong pơ prŏ đơ̆ng tơring hrei au, rim tơring Ia Le, Ia Blư̆, Chư̆ Don jing dôm tơring đei groi tĕh ‘lơ̆ng ăn chă pơtăm ‘long pơtăm đei lom, mă kăl ‘nŏh krô̆ih bưih, hăm krô̆i kam gô hơnhăk đei iok yau kơ jăp.

Vă atŏk kơtang ‘long pơtăm ‘lơ̆ng hơnhăk ba đei iŏk yua kơ jăp, mă kăl hăm ‘long sa plei, khei năr au ki, apŭng hlôi tơmơ̆t jang hơdoi rim tơdrong jang OCOP, VietGAP, GlobalGAP tơklep hăm pơchŏh trong tơplĭh ‘long pơtăm. Gơnơm đơ̆ng nŏh, trŭh dang ei, lơ̆m apŭng hlôi đei 2 tơmam drăm plei ‘long ‘nŏh sâu riêng păng măng kau thái iŏk đei pơlăp ‘lơ̆ng OCOP 3 sao kiơ̆ trong jang tŭh mơ̆r, ƀok Khánh tơbăt dơ̆ng. Apŭng jei hlôi dăr lăng hơlen găh groi tĕh vă băt hơdăh hăp lăp hăm pơtăm ‘long pơtăm ayơ ‘nŏh kơna mă pơtăm ngăl kơ loăi ‘long pơtăm ‘nŏh hloi. Đơ̆ng nŏh pơchoh trong ăn kon pơlei jang sa kiơ̆ trong jang hơdoi vă tơchơ̆t tơdrong pơkăp ‘lơ̆ng”

Tơdrong tơgŭm ăn kon pơlei tơplĭh păng sơđơ̆ng jang pơtăm ‘long sa plei lơ̆m hơgăt tĕh pơtăm tiu răm phang pơđang, sơdrông pơrăm, kră krŭt pă gan plei ‘măng mă blŭng hlôi hơnhăk đei iŏk yua kơ jăp, hơnhăk đei iŏk yua kơ jăp ăn kon pơlei, đơ̆ng nŏh tơgop pơm tơjur dơnŭh hin, mă kăl hăm kon pơlei kon kông, tơring atăih yăih kơ apŭng pơtăm tiu tơm Chư̆ Pưh. Hăm 600 ha ‘long sa plei đei pơtăm tơplih tiu, hlôi păng vă jê̆ đei plei, kon pơlei chŏh jang sa Chư̆ Pư̆h, dêh char Gia Lai tŏk bŏk ƀrư̆ ƀrư̆ yak hlŏh khei ‘năr tơnap tap. Atŭm hăm hơgăt tĕh tơplih, rim hơnih mơdro sa tơmam drăm chŏh jang sa jei tŏk bŏk tơmơ̆t jên jang lơ̆m dôm mir pơgar să pơtăm ‘long sa plei, hơnhăk Chư̆ Pưh jing tơring tơm pơtăm ‘long sa plei kơ dêh char Gia Lai.

Bơngai chĭh: Hoàng Qui

Tơblơ̆ nơ̆r: Amazưt