Ƀai 2: Pơjing Khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông tơ̆ Kon Tum - Athei đei trong jang ‘lơ̆ng vă ‘long tơkăl hơrăng, ‘măng kơjăp
Thứ bảy, 06:00, 31/08/2024 Khoa Điềm/Dơ̆ng tơblơ̆ Khoa Điềm/Dơ̆ng tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Hrei ‘nâu dêh char Kon Tum đei kơsô̆ kăn ƀô̆, bơngai jang kơ teh đak jĭ bơngai kon kông iŏk jang lơ kơchư̆k chĕp kơ̆l, vei lăng tơ̆ dêh char đei hlŏh 8,9%, tơ̆ apŭng đei hlŏh 14,9% păng tơ̆ xăh đei hlŏh 33%. Kơsô̆ âu đei Anih vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum akhan trŏ hăm tơdrong hơgăt păng trong jang đei tơlĕch.

Mă lei, mưh hơlen hơdăh ‘nŏh kơsô̆ kăn ƀô̆, bơngai jang kơ teh đak jĭ bơngai kon kông tơ̆ 1,2 anih jang, khul grŭp tơ̆ dêh char; anih jang kơpal tơ̆ apŭng, dôm anih jang kơ teh đak ‘nŏh oei tŏ sĕt, rơih hơmet tam mă ‘lơ̆ng hơnơ̆ng; tơdrong iŏk bơngai jang, pôk hơtŏk kăn ƀô̆ kon kông oei hiơ̆; tơdrong rơih hơmet, pơtho pơhrăm ming dơ̆ng, iok yoa kăn ƀô̆ bơngai kon kông tơ̆ 1,2 tơring, anih jang tam mă hrơ̆ch ‘lơ̆ng, tam mă gan đei yoa… Kŭm hăm ‘nŏh lơ kăn ƀô̆, bơngai jang kơ teh đak jĭ bơngai kon kông hlôi đei ăn hŏk pơhrăm đang mă lei bơ̆ jang ưh gan gơh ‘năi.

Rơnĕh lơ̆m unh hnam đei tơdrong juăt jang kăch mang, mĕ jĭ bơngai Xơ Đăng, ƀă ‘nŏh jĭ yoăn, yă Nguyễn Thị Liên, Bí thư Đảng apŭng Đăk Hà, pơma hơdăh, kŭm hăm pơjing tơdrong ‘lơ̆ng ăn anih chĕp kơ̆l đảng, khul kơdră tơring, kăn ƀô̆ bơngai kon kông athei adrin hlŏh dơ̆ng vă gơ̆h tŏk klăih đơ̆ng jơhngâm đon ưh gan hơđơ̆ng đơ̆ng kơdih:

“Mă tơpă inh ƀôh 1 kơsô̆ kăn ƀô̆ bơngai kon kông găh jơhngâm đon bơ̆ jang oei ưh gan kơchăng, đa lao đon. Đang kơ ‘nŏh đe kăn ƀô̆ găh Anih chĕp kơ̆l Đảng apŭng vei lăng đei 1 kơsô̆ kăn ƀô̆ chĕp kơ̆l găh dôm tơdrong jang chinh trĭ, mŭk drăm, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang ưh gan rơgei, hơbĕch hơbal. Kăn ƀô̆ bơngai kon kông athei adrin hlŏh dơ̆ng”.

Tơ̆ hơnăp tơdrong jang roi mơmat lơ̆m jăl jang kăch mang ‘nao, tơdrong hơtŏk kơsô̆ bơngai, đon rơgei ăn khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông đơ̆ng dêh char Kon Tum oei tơlĕch trong bơ̆ jang tôch pơnĕh. Mă lei, mă tơpă ăn ƀôh mă đơ̆ng dêh char oei bơ̆ jang trong jang, kăn ƀô̆ ưh gan gơh tơdrong kiơ pơtho tơdrong ‘nei păng năng kăl tơdrong pơtho trong chĕp kơ̆l pơgơ̆r, vei lăng, mă lei mưh bơ̆ jang ‘nŏh đei dơ̆ng 1,2 tơdrong tơhlăk ƀơm truh tơdrong pơtho pơhrăm, pơm ăn kăn ƀô̆ bơngai kon kông ưh đei lơ tơdrong ‘lơ̆ng vă hŏk ming dơ̆ng tơdrong jang kơdih.

Ƀok Lê Viết Nam, Phŏ Kơdră Anih jang Nội vụ dêh char Kon Tum akhan, dôm tơdrong tơhlăk âu athei jăh hơmet ming mă hrĕnh: “Hrei ‘nâu Tơdrong hơgăt păng Nơ̆r pơtho ‘nŏh lăp hơdrô̆ bơngai jang kơpal đĕch mưh năm hŏk pơhrăm ‘nŏh đei tơgŭm. Oei bơngai jang hmă ‘nŏh kơdră chĕp kơ̆l anih jang athei tơlĕch jên, oei dang ei ‘nŏh tŏk bŏk jang kiơ̆ trong chă jên jang kơdih, kơdră anih jang mă ăn ‘nhŏng oh năm hŏk ‘nŏh iŏk jên đơ̆ng anih jang vă kla ‘nŏh jĭ tơdrong pơmat tat tơpă. Khei ‘năr âu ki lơ bơngai jang ăn teh đak tơlĕch jên năm hŏk kơdih. Dang ei vă hŏk pơhrăm 1 lăm yơ athei rơih hơlen tôch pơmat tat, athei pơm lơ hla ar”.

Lơ̆m dôm sơnăm âu ki 1 trong tôch gĭt kăl dơ̆ng lơ̆m tơdrong pơjing khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông kơtă tơ̆ tơring kơ dêh char Kon Tum ‘nŏh jĭ Hnam trưng rong hŏk tro kon kông. Kon hơ ‘lơ̆p dôm hơdrĕch kon kông lơ̆m dêh char đei Đảng, Teh đak păng khul kơdră pơgơ̆r tơring vei rong, pơtho tơƀôh. Mă lei kiơ̆ yă Y Ngọc, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum, yoa tơdrong tơgŭm âu lăp bơ̆ jang truh đe oh hŏk đĭ lăm 12 đĕch kơna lơ oh mă đơ̆ng hŏk rơgei ră mă lei ưh đei hŏk đăi hŏk. Kơlih thoi noh athei đei trong tơgŭm dơ̆ng vă hơmet kơjăp khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông đơ̆ng rim Hnam trưng teh đak rong hŏk tro kon kông hloi:

“Rong, pơtho ăn đe oh truh đĭ lăm 12 bơih mă lei đe oh ưh pă gơ̆h hŏk tơ̆ lăm kơpal dơ̆ng. 1 ‘nu oh hŏk tro năm hŏk đăi hŏk 1 sơnăm athei nôp đơ̆ng 25 truh 30 triu thoi noh đe oh ưh đei jên vă hŏk. Tơring gơih ăn đe oh năm hŏk hăm lơ bơngai thoi noh kŭm ưh kơ kĕ. Trung ương, Quốc hội athei tơchĕng hơlen hăm hŏk tro bơngai kon kông tơ̆ tơring pơmat tat mưh năm hŏk đăi hŏk kăl đei tơdrong tơgŭm, lăp ăn đe hŏh nôp jên hŏk đơ̆ng 20-30% đĕch, oei đei ‘nŏh teh đak tơgŭm ăn”.

‘Nao âu, lơ̆m ‘măng năm dăr lăng kiơ̆ tơdrong jang mưh bơ̆ jang tơgŭm kiơ̆ luơ̆t găh tơdrong jang kăn ƀô̆ hăm khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông, đơ̆ng 2016- 2023 tơ̆ dêh char Kon Tum, ƀok Y Thanh Hà Niê Kđăm, Kơdră jang lơ̆m Trung ương Đảng, Kơdră jang lơ̆m Anih chĕp kơ̆l pơgơ̆r Quốc hội, Kơdră Anih vei lăng hơdrĕch kon kông kơ Quốc hội kŭm hăm chih răk dôm nơ̆r pơma apinh, nơ̆r athei đơ̆ng dêh char Kon Tum lơ̆m tơdrong pơjing khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông kŭm đei nơ̆r pơma hơdăh:

“Dêh char athei hơnơ̆ng sơng iŏk, hơmet anih jang ăn khul kăn ƀô̆, bơngai jang kơ teh đak jĭ bơngai kon kông mă lăp hăm rim tơdrong tơ̆ tơring. Lơ̆m noh tơrek truh tơdrong hơtŏk đon rơgei, đei yoa mưh hŏk nơ̆r kon kông vă gơ̆h bơ̆ jang oei hơdai ‘lơ̆ng hăm kon pơlei, hlôh vao păng đei trong tơgŭm ăn kon pơlei. Hơtŏk tơdrong chĕp kơ̆l pơgơ̆r, hơnơ̆ng dăr lăng tơdrong jang kiơ̆ dôm trong jang, tơdrong tơgŭm đơ̆ng Đảng, teh đak, đơ̆ng tơring găh tơdrong jang kăn ƀô̆ hăm khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông”.

Vă gơ̆h đei kăn ƀô̆ bơngai kon kông “’lơ̆ng hai, rơgei hai”, kŭm hăm tơdrong adrin hơmet pơ ‘lơ̆ng pơmat tat, dêh char Kon Tum kŭm oei bơ̆ jang chă rơih, pơtho pơhrăm, pôk hơtŏk… kiơ̆ trong rơđăh rơđong, tơpăt ‘lơ̆ng, pơjing tơdrong hiôk hian vă đe kăn ƀô̆ bơngai kon kông sơđơ̆ng jơhngâm pơtâp pơhrăm, bơ̆ jang plang jơhngâm.

Chih hơdăh tơdrong pơgơ̆r kăn ƀô̆ nhen nơ̆r pơtho đơ̆ng nhap Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng athei jang mă pran ‘lơ̆ng, “gĭt kăl” lơ̆m prăt jăl jang, đei ƀơm truh tơdrong arih tih pran kơ Đảng, tơdrong arih kơ chĕp chĕp kơ̆l pơgơ̆r, đĭ đăng Đảng ƀô̆ dêh char Kon Tum oei tơlĕch jang ‘lơ̆ng Nơ̆r pơtho đơ̆ng Anih tơm Chinh trĭ găh Hop akŏm đảng ƀô̆ jơ̆p tơring năm truh Hop akŏm bơngai tang măt lơ̆m teh đak mă XIV kơ Đảng, lơ̆m adrin pơjing đei khul kăn ƀô̆ bơngai kon kông đơ̆ng 2025- 2030 păng trong jang truh sơnăm 2045 “‘lơ̆ng hai, gơ̆h hơgei hai” vă gơ̆h lăp hăm nơ̆r pơtih ‘long tơkăl hơrăng, ‘măng kơjăp./. 

Khoa Điềm/Dơ̆ng tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC