Jing minh lơ̆m 5 anih tơdrŭt vă tơblăh rơngei Sài Gòn, Kuân đoan  3 hăm xơnong tơchơ̆t pơjei iŏk Cham gre păr Tân Sơn Nhất păng anih Pơgơ̆r dơnơm kơ khul ayăt. Vă tơgar iŏk đei anih kăp gĭt âu, trŏ ăh năr 30/4 gĭt kăl, Kuân đoan hlôi đei trong jang linh gơh rơgei, hơbĕch hơbal păng tơnăp.

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, khei năr noh jang kơdră linh Kuân đoan 3, bơngai kơtă chĕp kơ̆l tơdrŭt kiơ̆ tơchơ̆t truh Sài Gòn hlôi tơroi kơ dôm tơdrong tơnap kơ hiơt ăh năr đei iŏk jơnei: “Cham gre păr Tân Sơn Nhất păng Anih tơm Pơgơ̆r ayăt hlôi đei tơgar iŏk tôm ăh 11 jơ minh puơ̆t. Thoi noh, đơ̆ng mă 11 jơ truh 11 jơ minh puơ̆t pơđĭ 5 anih tơm tơ̆ Sài Gòn adoi đei iŏk jơnei. Đon ƀrơ̆k tih hloh, đơ̆ng rŏng kơ đei iŏk jơnei dinh độc lập, đei iŏk jơnei ƀơ̆t doh đon bơnôh nhôn pơ-ư pơ-ang kơdih, mă lei đei minh tơdrong ưh đei Ƀok Hô. Ăh mă nhôn tơchơ̆t khŏm mă tơblăh jơnei ayăt Mih, Ƀok Hô jĭ ăl, Ƀok akhan: đe met adrin tơblăh pơrơngei mă tenh tơ̆ Sài Gòn vă kơ Ƀok gơh đei năm apong kon pơlei tơring pơbăh ‘nhŏng oh... Pơgê ‘năr đơ̆ng rŏng, lơ̆m Rađiô nơ̆r pơma Việt Nam pơre ƀai hơri mă ƀok Phạm Tuyên chih “Nhen đei Ƀok Hô lơ̆m ‘năr xô̆ đei jơnei”, kơplăh noh nhôn tơpă phiơk lơ̆m jơhngơ̆m, Ƀok Hô truh tơ̆ âu bơih, kon pơlei tơring Tu kiơ̆ nhak sih hlôi xơng Ƀok năm truh hăm nhôn bơih, ƀơ̆t doh ƀôh đon bơnôh tôch rơhơi hiôk hian”.

Trong yak truh jơnei rơngei năr 30/4/1975 đei tơdrong tơgop pham lĕch sĕch huŏng đơ̆ng kơ triu ‘nu kon hơ ‘lơ̆p nuih mơng lơ̆m tĕh đak. Iung năm tơ̆ groi teh Hơnih sir iŏk ngar tơmo Quảng Ninh, dôm bơngai ƀô̆ đô̆i-kong nhân hăm hơnăn Binh đoàn than hlôi iŏk đei lơ tơdrong jơnei, ưh kơ hli tơdrong mơmat tat lôch răm vang Pơjing đei ‘Mănmg jơnei rơngei git kăl Pơyan puih mak. Đơ̆ng rŏng vang iung tơblăh mơ̆t lơ̆m pơlei tơm Buôn Ma Thuột, lơ ƀô̆ đô̆i Binh đoàn Than  hlôi iung năm tơ̆ Sài Gòn tơblăh tơdrut Cham gre păr Tân Sơn Nhất, Hơnih tơm Khul linh ayăt, Dinh Độc Lập. Ƀok Bùi Duy Thinh, lơ̆m mă noh jang chĕp pơgơ̆r tiểu ban quân lực kơ Trung đoàn 28, ƀlŏk hơdơ̆r dơ̆ng năr 30/4 nuih mơng: “Truh 10 jơ nhôn hlôi tơblăh tơdrŭt tơ̆ ‘măng jang Hơnih hơnơ̆m khul yŏng lĭnh Ngụy quân Sài Gòn. Truh 11 jơ 50 pơnit, jei lơ̆m jơ au mơ̆n păh Dinh Độc Lập nhôn băt hlôi đĭ rơngei, nhôn jei hơtol hla kơ tơ̆ Hơnih tơm Khul linh Sài Gòn. Đơ̆ng  noh nhôn sơlăh dih băl iung tơblăh, rôp iŏk đĭ đăng bơ̆n đao, ‘long jra chĕp pơgơ̆r kơ yŏng lĭnh Cao Văn Viên, ‘long kơjâu kơ Nguyễn Văn Thiệu. Tơdrong chơt hiôk ưh kơ băt dang yơ hloi bơih, truh dang ei ba jei ưh kơ kĕ chă tơroi tôm văi”.

48 xơnăm hlôi hloh jô̆ đơ̆ng năr đei iŏk jơnei tơring pơbăh rơngei teh đak, mă lei đon ƀrơ̆k kơ năr khul linh tơblăh pơrơngei Sài Gòn adoi oei ‘nao lơ̆m đon bơnôh bơngai bơ̆ng pang. Ai tih lơ̆m khul chih kơtơ̆ng ang Việt Nam mă blŭng đei măt tơ̆ Dinh Độc lập trŏ ăh ‘năr dơ̆ng năr 30/04/1975, bơngai chih kơtơ̆ng ang kơdrăn tơblăh Trần Mai Hưởng, xơ̆ jang Kơdră tơm Thông tấn xăh Việt Nam hlôi chŭp đei um pơtih ăn tơdrong jơnei hăm hơnăn  “Gre nar linh tơblăh rơngei mơ̆t truh Dinh Độc Lập ăh ‘năr dơ̆ng năr 30/4/1975" păng lơ ƀai chih kơ năr đei jơnei rơngei tơring pơbăh.

Bơngai chih kơtơ̆ng ang Trần Mai Hưởng ăn tơbăt, ăh mă gre com măng ca chơ khul chih kơtơ̆ng ang năm tơjê̆ truh pơlei noh ‘mrâ̆m phao đe ayăt tơjruh krưp, gre chơ đe chih kơtơ̆ng ang athei kơdâu veh ver vă hoai ƀơm găr ‘mrâ̆m đe ayăt. Mă lei năm truh pơlei tơm noh ƀôh um rŭp phara hloi, kon pơlei chơt hơ –iă lĕch tơ̆ trong xơng khul linh yaih phŏng: “Kon pơlei chơt hơ-iă, axong ăn tơmam păng ‘nhăk đak nhă ăn kơ ‘nhŏng oh. Minh ‘nu hơ-ioh lăp 13-14 xơnăm tŏk tơ̆ gre nhôn păng hăp hơnơ̆ng chĕp kơjăp kiơ̆ gre păng jrơu nơ̆r: yaih phŏng bơih, yaih phŏng bơih. Oei kon pơlei 2 păh trong noh kuăr iŏk đe ƀô đô̆i, rôp ti chơt hơ-iă ‘nă hal. Hơri dôm ƀai hơri nhen “Tiến về Hà Nội” đơ̆ng Văn Cao chih noh đei nơ̆r  “Trùng trùng quân đi như sóng, lớp lớp đoàn quân tiến về.” Nơ̆r hơri noh trŏ hăm khei năr noh. Rim bơngai hơri kiơ̆ xô̆ lơ̆m đon, đe xư tơƀôh ăn trong kơ nhôn mơ̆t truh”