Dôm tơdrong hlôi pơdăh ăn ƀôh, rim ‘măng akŏm jing rim ‘măng vă Đăk Lăk kơ-‘nôh hơtŏk mŭk drăm păng hơtŏk joh ayŏ ka phê. Minh pơgar joh ayŏ rơlŭm, lơ um ai pơjing jơhngơ̆m pran ăn Đăk Lăk dar deh hơyak jang kiơ̆ pơkăp tih tên kơ po.       

Ƀok Đỗ Như Ý, tơ̆ pơlei tơm Hà Nội, jing minh lơ̆m dôm jĭt rơbâu tơmoi đei hơlen băt tôm tơdrong ăh ‘măng Lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột mă 8. Hăm ƀok, Lêh akŏm ka phê mă âu hlôi răk ‘măn lơ tơdrong ‘lơ̆ng lơ̆m rim tơdrong pơdăh. Ƀok adoi lăp đon hăm ka phê Buôn Ma Thuột păng tơdrong hrơ hrau đơ̆ng cham char plenh teh, kon bơngai păng joh ayŏ kơ tơring teh: Inh năm truh hăm lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột đơ̆ng mă oei Pơhrăm joh ayŏ kơdŏ xuang, truh lêh pơrok trong kơphô̆, kơmăng joh hơri, lêh akŏm pơchră ang. Inh huch ka phê tơ̆ trong Phan Đình Giót… Inh ƀôh lêh akŏm xơnăm âu noh xô̆ hơ-iă hloh, hơyuh tô̆ ‘mi xơđơ̆ng, kon bơngai dơnưp ‘lơ̆ng, ka phê ƀenh kơ um rŭp Tây Nguyên nuih mơng.

Lơ̆m kơplăh tơmoi đơ̆ng ataih ưh kơ hiơt hăm 5 năr lêh akŏm ƀenh kơ tơdra hơri, ang hơdăh, lơ um ai păng đon bơnôh ‘mêm băt kơ tơmoi đơ̆ng tơring tơm ka phê, noh dôm bơngai pơgơ̆r lêh akŏm păng dôm tơdrong pơdăh pơgơ̆r jâ̆p dôm apŭng, thĭ xăh lơ̆m dêh char, adoi tŏk bŏk ƀlŏk hơdơ̆r kơ dôm tơdrong răk đei. Ƀok Hồ Sỹ Trung, tơ-‘ngla pơgar ka phê V’Ori, apŭng Krông Pac, dêh char Đăk Lăk ăn tơbăt, âu jing ‘măng mă blŭng atŭm hăm dôm anih jang tơ̆ apŭng pơgơ̆r tơdrong pơdăh kiơ̆ Lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột mă 8, mă lei hlôi pơjing đei gru grua ưh lai yơ hiơt. Kơmăi bơ̆ đak ka phê đei ‘măn ăh Anih gru grua hnưr erih teh đak Pơgar ka phê Cada hlôi pơm jang tơnăp vă jong ăn tơmoi truh tơmang lăng tơring ka phê hrôih hloh tơ̆ Việt Nam, năm tơmang jăl trong vih pơdăh kơ tơdrong jang ka phê lơ̆m hloh 100 xơnăm kơ tơring teh âu. Ƀok Hồ Sỹ Trung hơpơi ‘moih, dôm ‘năr lêh akŏm âu ki gô ưh adrô̆ hram nhen minh tơdrong ƀlŏk hơdơ̆r ‘lơ̆ng, mă oei hơtŏk đon lăp hăm ka phê, hơvơn lơ đe mơlôh atŭm jơhngơ̆m hơtŏk tơdrong jang, pơjing joh ayŏ ka phê ăn Đăk Lăk: ‘Năr mă yơ adoi đei lơ bơngai păng xô̆ hơ-iă đơ̆ng rŏng kơ hơlen lăng video farm (phim kuay um rŭp pơm jang tơ̆ pơgar ka phê) đang kơ noh huch ka phê, chă hơlen lăng tơdrong pơm jang lơ̆m jăl trong ka phê Việt, đe boăl mơlôh oei đei năm truh anih răk ka phê păng kơjă kăp gĭt kơ pơgar ka phê kara tơm a hla chă kơ ka phê Việt pơlan xă tơdrong noh truh tôm boăl mơlôh vă gơh đei minh hơyak pơm jang đunh đai hloh...

Lơ̆m lơ bơngai năm truh hăm Lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột ‘măng mă 8, ƀok Nguyễn Văn Lạng, xơ̆ jang Kơdră Anih vei lăng kon pơlei dêh char Đăk Lăk, jing bơngai bơ̆ng pang pơđĭ 8 ‘măng kơ lêh akŏm. Jing minh lơ̆m dôm bơngai tơlĕch pơkăp Lêh akŏm ka phê, ƀok Nguyễn Văn Lạng tơchơ̆t, truh ‘măng mă 8 đei pơgơ̆r, Đăk Lăk ưh adrô̆ đei jơnei truh pơgơ̆r lêh akŏm tih hloh; kăp gĭt hơgei hloh, mă oei đei tơbang hơdăh đon bơnôh tơpôl hơdăh păng lui ngeh hloh: Lêh akŏm âu ưh adrô̆ pơdjoi dôm tơdrong jang ka phê mă hăp oei tơguăt dôm tơdrong nai vă tơbang jơhngơ̆m pran kơ Đăk Lăk, đe truh noh ƀôh hloi noh jing pơlei tơm kơ ka phê, rim bơngai adoi băt găh ka phê, păng bu bu adoi gơh jing bơngai juăt jang tơroi tơbang găh ka phê dang jơnŭm tơpôl vang jang, đe chơt hơ-iă pơ-ư hăm tơmoi, hăm apŭng plenh teh.

Adoi jing bơngai vang akŏm tôm 8 ‘măng lêh akŏm, atŭm hăm noh tơguăt kăp gĭt hăm tơdrong jang ka phê Việt Nam, tiên sih Trịnh Đức Minh, Kơdră Jơnŭm jang ka phê Buôn Ma Thuột  akhan, Lêh akŏm ‘măng mă 8 tơpă hlôi tơrĕk truh dôm tơdrong gơh hơgei hloh kơ joh ayŏ ka phê, ăh mă hrơ hrau dôm workshop păng talkshow lơ̆m dôm tơdrong pơdăh. Tiên sih Minh xơkơ̆t, lêh akŏm ‘măng mă âu noh đei jơnei keh kong tơbang tơdrong đei jơnei lơ̆m jang Ka phê păng joh ayŏ Tây Nguyên, adoi đei jơnei găh xơkơ̆t trong vă kơdih tơ-‘ngla kơ lêh akŏm đei dôm trong jang trŏ ƀlep lơ̆m hơtŏk pơm jang păng hơtŏk joh ayŏ ka phê khei năr anô̆ anăp kơnh: Lêh akŏm âu tơbang ăn rim bơngai băt lơ tơdrong tih xă kơ joh ayŏ ka phê. Pơtih nhen tơ̆ dôm workshop, nhen tơdrong pơma dơnuh tơroi găh tơmam bơ̆ đak păng hling ka phê. Dăh mă pơma dơnuh găh tơdrong huch ka phê phin noh xơkơ̆t thoi yơ. Lêh akŏm dar deh tơgŭm ăn bơngai yua hlôh vao hơdăh găh kơjă tơpă kơ ka phê păng Pơ-‘lơ̆ng ăn ka phê vă jang tơmang pơhiơ̆.

Lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột ‘măng mă 8, pơgơ̆r lơ̆m tơdrong ƀônh hiôk, hăm kơjă ka phê đei kơjă kăp păng xơđơ̆ng atŭm hăm dôm anih răk ka phê kơ Đăk Lăk adoi oei ƀenh, hăm 5 năr kơ lêh akŏm hơyuh ‘năr adoi rơngơp, hăm dôm tơdrong tơlĕch jang tih kơ Buôn Ma Thuột tŏk bŏk ăh jê̆ đei jơnei pơkăp. Ƀok Trần Đức Nhật, Phŏ Kơdră Anih jang vei lăng kon pơlei pơlei tơm Buôn Ma Thuột ăn tơbăt, tơring adoi lơ̆m xơnăm mă blŭng pơm kiơ̆ pơkăp tơlĕch hlôi đei kuôk hô̆i kĭ pơkăp, tŏk bŏk oei hơlen chih akŏm pơjing Buôn Ma Thuột jing pơlei tơm ka phê kơ apŭng plenh teh... Kơyuơ noh, tơdrong đei jơnei kơ lêh akŏm ka phê mă 8 jing kăp gĭt hloh lơ̆m khei năr truh: Pơgơ̆r đei jơnei lêh akŏm ka phê Buôn Ma Thuột mă 8 âu jing trong jang vă bơ̆n keh đang tơmơ̆t lơ̆m pơkăp hơnăn ăn Buôn Ma Thuột jing pơlei tơm ka phê kơ apŭng plenh teh, xơkơ̆t đei anih tơm jing xơnong jang tơm mă pơlei tơm Buôn Ma Thuột athei pơm jang lơ̆m khei năr truh. Hơpơi ‘moih, Buôn Ma Thuột brư̆ brư̆ gô jing minh anih truh vă ăh tơbăt truh Buôn Ma Thuột kơ Việt Nam noh tơbăt truh minh pơlei tơm ka phê kơ apŭng plenh teh

Hloh 100 xơnăm tơm ka phê tŏk giơ̆ng tơ̆ Đăk Lăk, jê̆ 20 xơnăm lêh akŏm Ka phê Buôn Ma Thuột đei pơgơ̆r, Tơm ka phê hlôi hram jrŭ lơ̆m tơdrong erih păng joh ayŏ kơ kon pơlei kon kông lơ̆m dêh char, pơlan xă jâ̆p tơring Tây Nguyên păng jâ̆p teh đak. Atŭm hăm lêh akŏm ka phê 2 xơnăm minh ‘măng, Đăk Lăk - Buôn Ma Thuột oei jing anih tơm pơgơ̆r dôm tơdrong pơlong ka phê kăp gĭt Việt Nam, hơ-‘nhăk ka phê kăp gĭt Việt Nam năm jâ̆p jang kơpal teh; hlôi pơjing keh kong cham char ka phê kăp gĭt păng đei jơnei kơjă kăp găh mŭk drăm. Atŭm hăm noh, Lêh akŏm pơdreh chĭng chêng, Lêh akŏm puih mak kon pơlei kon kông  Tây Bắc, Đông Bắc, Akŏm Kuan hŏ Bắc Ninh adoi hrơ hrau tơnăp tơ̆ tơring teh âu. Pơgar joh ayŏ rơlŭm, lơ um ai hăm anih tơm noh mŭk drăm – joh ayŏ ka phê, tŏk bŏk oei pơjing jơhngơ̆m pran hơ-‘nhăk Đăk Lăk hơyak jang kiơ̆ tơchơ̆t tơlĕch pran kơ po: pơjing Buôn Ma Thuột  jing anih truh akŏm kơ ka phê apŭng plenh teh.