Lơ ƀai: Đơ̆ng trong bơh ƀơm chôt vih tơ̆ pơlei pơla Ƀai 1: Hơdơ̆r - dôm khei năr jrok trong
Thứ năm, 10:02, 20/02/2025 VOV Tây Nguyên/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r. VOV Tây Nguyên/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r.
VOV4.Bahnar - Tây Nguyên - Groi teh glơch glach hăm dôm bơngai ƀĕnh ƀang jơhngơ̆m đon phăl hơlăng păng jơhngơ̆m đon hưch hanh hơmanh bơnê găh tơdrong joăt joe oei sa ‘lơ̆ng rŏ kơdih. Mă lei tơ̆ Tây Nguyên jei hlôi đei ưh tŏ sĕt kon pơlei oei tơ̆ rim pơlei pơla trơ trôi puh ƀơm đe pơhlŭ pơdôr hơmơt tơt đơ̆ng khul pơm tơblơ̆ "Tin lành Đê Ga". Pơgơ̆m dôm tơdrong mơmat tat găh muk drăm păng ƀơ̆r ưh kơ hon đon ưh kơ jrăh kơ kon pơlei, khul ou hlôi pơtruh nơ̆r hơlĕnh pơdăr, pơhlu pơdôr kon pơlei yak kiơ̆ trong phă pơrăm teh đak, pơm chere hơdrĕch hơdrung. Kơdih dôm bơngai puh ƀơm khul yoch ou, măh chiu pŭ răm hăm dôm khei ‘năr hơrih sa nông nôt păng tơdrong sơlăh dih băl kơ ŭnh hnam.

Mă lei, dôm bơngai bơh ƀơm pơm glăi, jrok trong ‘noh jei đei rơvơn hơmet ming tơdrong glăi, tơchă đei jơhngơ̆m đon ‘lơ̆ng, tơ iung pơjing tơdrong hơrih sa ăn kơ dih ‘lơ̆ng rŏ hơbŏ nhen dơ̆ng. Tơdrong vang iung jang kơtang đơ̆ng khul kơdră chĕp pơgơ̆r tơring, tơdrong lăng ba ‘mêm mơnat dih băl đơ̆ng pơlei pơla, dôm bơngai bơh ƀơm pơm glăi, dang ei hlôi đei tơdrong hơrih sa ‘nao ‘lơ̆ng rŏ. Lơ bơngai lơ̆m đe sư ou hlôi jing dôm bơngai vang iung jang kơtang vang tơjră tang găn trong hơlĕnh pơdăr đơ̆ng rim khul ayăt, tơgop vei lăng năng tông sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp pơlei pơla. Khul chih kơtơ̆ng ang kơ Radiô Nơ̆r Pơma Việt Nam oei tơ̆ Tây Nguyên hlôi chih lơ ƀai “Đơ̆ng trong bơ̆h ƀơm chôt vih hăm pơlei pơla”.

Ƀai mă blŭng đei hơnăn:  “Hơdơ̆r - dôm khei năr jrok trong”, jĭ tơdrong tơroi kơ dôm bơngai bơ̆h ƀơm pơm glăi, put nơ̆r đe pơhlŭ pơdôr đơ̆ng khul pơm tơblơ̆ păng rim khul chư̆ kơnê̆ vă phă pơrăm Teh đak, pơm chere pơlei pơla păng tơdrong mă đe sư chiu pŭ.

Lơ̆m hnam gŏ tơnŏ hiôk kơ ŭnh hnam, tơ̆ pơlei Mrông Yô̆ 1, tơring Ia Ka, apŭng Chư Păh, dêh char Gia Lai, ƀok Rơ Châm Byat oei ‘nhrŏnh mưh tơroi dôm tơdrong mă ƀok bơh ƀơm. Sơnăm 2001, ƀok đei khul kơnê̆ tơƀơ̆p păng pơhlŭ pơdôr mơ̆t lơ̆m khul kơnê̆ "Tin lành Đê Ga". Lơ̆m mă noh, ƀok ưh kơbăt ‘nou jĭ khul glăi, pơgơ̆m găh tơdrong lui vă phă pơrăm teh đak. Lơ̆m mă ƀok oei drơ̆ng drơ̆t ‘noh đe sư hơnơ̆ng chă pơhlŭ pơdôr akhan, tơdăh kiơ̆ đe sư ‘noh gô đei hnam hơkŭm kơdih vă chă hơkŭm, bơngai Jrai gô đei teh đak kơdih, đei pôk pơm kơdră chĕp pơgơ̆r tơring, vei lăng groi teh să sap:“Đe hăp akhan apŭng plĕnh teh dŏng păng tơgŭm djru ưh kơ hli kiơ ôh, ‘nĕ kơ hŭt, vei hơnơ̆ng lui Đê Ga bơ̆n. Lơ̆m mă noh đe hăp pơjao ăn kơ bơ̆n 4 pơlei, mưh băt hlôh ‘noh jĭ glăi. Ba tơjră plơ̆ teh đak, tơjră plơ̆ khul kơdră chĕp pơgơ̆r, tơjră plơ̆ khul kang ƀô̆ ... ba ƀôh glăi tơpă mơ̆n. Đe pơtho khan ăn kơ bơ̆n lơ ‘măng mă lei ba ưh kơ mơ̆ng”.

Tơbăh ƀok Rơ Châm Byat hrôih ƀôh hơdăh tơdrong glăi, ‘noh ƀok Siu Un (59 sơnăm), oei tơ̆ pơlei Tân Điệp 1, tơring Ia Ake, apŭng Phú Thiện, tơdrong chiu pŭ klui hloh. Jĭ mĭnh lơ̆m dôm bơngai chĕp kơ̆l kơ khul  “Tin lành Đề Ga” tơ̆ Gia Lai, ƀok Siu Un hlôi tơchơ̆t phak 16 sơnăm chĭt lơ̆m hnam pơnă kơ yuơ jang dôm tơdrong jang hơdrơ̆k hăm tơdrong đei iŏk yua ‘lơ̆ng hơ iă kơ Teh đak.

Dôm khei năr blŭng sơnăm 2000, ƀok Siu Un hlôi đei chih lơ̆m hơnăn dôm bơngai tơm chĕp kơ̆l kơ Tin lành Đê Ga tơ̆ dêh char Gia Lai. Siu Un chĕp kơ̆l FULRO tơ̆ tơring, jĭ bơngai tơm lơ̆m ‘măng iung jreo tơ̆ Ayun Pa ƀơ̆t sơnăm 2001 vă tơjră “bơngai Yuăn iŏk teh kon pơlei kon kông”, pơkoĕl pơjing “Teh đak Đê Ga pơm tơm kơdih”, tơdui dih băl năm tơ̆ hơnih bơ̆ jang tơring vă pơm kơhret jơhngơ̆m hăm khul kơdră chĕp pơgơ̆r tơring. Rôp ƀok Siu Un ƀơ̆t khei 2/2001, đơ̆ng rŏng ‘noh xek tơchơ̆t phak 16 sơnăm hăm tơdrong yoch “Rôp gơ̆t bơngai glăi khôi luơ̆t, pơm kơnê̆ tơdrong sơđơ̆ng lơ̆m tơring păng phă pơrăm tơdrong sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp”. Ƀok Siu Un hơdơ̆r dơ̆ng:“Rim năr hơnơ̆ng gôchang, gôchang đei bơngai dŏng bơ̆n. Kơ yuơ ba jĭ bơngai “chĕp kơ̆l” lơ̆m mĭnh apŭng kơna khul ưh hơchăng, gô năm dŏng ba, găh ba oei tơ̆ yơ ‘noh đe sư băt ngăl. Đơ̆ng rŏng ‘noh, lơ̆m khei 10/2001 đei xek tơlang. Nhôn măh kron chĭt lơ̆m hnam pơnă, jei oei hơnơ̆ng gôchang, jei oei hơnơ̆ng hơmĕng ... Dĭng truh sơnăm mă 5 ‘noh ba pă hơmĕng yă kiơ bơih”

Dôm sơnăm oei lơ̆m hnam pơnă ưh khan lăp tơdrong phak hơdrô̆ hăm ƀok Siu Un mă oei jing jơhngơ̆m đon ơh sơ ‘ngon hăm ŭnh hnam. Tơ̆ pơlei, hơkăn ƀok-yă Ksor H’Loi, măh rong ‘me kon hơ ‘lơ̆p oei ‘lơ̆p ƀĕnh ƀang tơdrong mơmat tat hrat hrĭn. Tơdrong pơm ăn kơ yă Ksor H’Loi jĭ đon, ơ̆h sơ-‘ngon hloh ‘noh tơdrong hơlĕnh pơdăr đơ̆ng khul tin lành Đê Ga. Kơ ‘nhŏ hiă mĭnh ‘nu đe sư chă năm tơlang lăng ƀok Siu Un dăh mă tơgŭm djru ŭnh hnam nhen nơ̆r đe hăp chă pơhlŭ pơdôr hơdrol. Ƀlŏk hơdơ̆r dơ̆ng lơ̆m khei ‘năr chhur nuih ‘noh, yă Ksor H’Loi bơblơ̆n đak măt:“Lăp hơnhơl hơ ‘lơ̆p ĭnh ‘nao 2 khei ‘noh klo ĭnh rôp phak, hơchăng ĭnh tơ̆ hnam. Kon hơ ‘lơ̆p ‘noh oei ‘lơ̆p, klo chĭt lơ̆m hnam pơnă chă rong ‘me kon hơ ‘lơ̆p băt băi đơ̆ng yơ. Kon kơdră drŏ kăn hŏk đơ̆ng lăm 6 truh lăm 9 lăp mĭnh blăh hơbĕn ao đĕch. Hăp sơ ‘ngon! Teh đak păng kang ƀô̆ năm hơlêm ‘nĕ chă pơngơ̆t dăh hơdrin vei lăng năng kon hơ ‘lơ̆p mă ‘lơ̆ng. Dang ei klo ĭnh đĭ brŏk hăm ŭnh hnam bơih. Kon kơdră hăp pơma akhan: Ƀă ăi, ih đĭ pơm yoch hăm teh đak, hăm khul kơdră tơring bơih ‘noh ih hơdrin jang dôm tơdrong ‘lơ̆ng hơ iă hơ ƀă hơ”.

Lơ̆m rim sơnăm 2001, 2004, 2008 tơ̆ Tây Nguyên pơma atŭm păng dêh char Gia Lai pơma hơdrô̆, kơ yuơ tơdrong pơchŭt pơdôr, tơgŭm djru đơ̆ng rim khul ayăt oei tơ̆ teh đak đe krao akhan “Khul lui Tin lành Đề Ga” hlôi pơchŭt kon pơlei pơgơ̆r iung jreo pơm ăn lơ bơngai ưh kơ lăp đon. Trong pơdăr kơ khul ou ‘noh, pơma jô̆ jăm trong bơ̆ jang đơ̆ng Teh đak, pơm chere tơdrong tơgoăt tơgoăl, pơm pơjing jơhngơ̆m đon tơblĕk dih băl. Tơdrong jang đơ̆ng đe sư hlôi pơm ăn tơdrong ơh sơ ‘ngon ăn rơbou ŭnh hnam, dôm bơngai vang kiơ̆ đe sư măh chiu pŭ kơtang hăm dôm tơdrong bơ̆h ƀơm đơ̆ng kơ dih pơm ăn. Păng mă tơpă, đe sư ‘noh jĭ lăp dôm bơngai răm đơ̆ng dôm bơngai pơchŭt dơ̆ng găh rŏng khul ou.

 

VOV Tây Nguyên/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r.

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC