Tây Nguyên hơtŏk tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla
Thứ hai, 09:02, 08/05/2023 VOV Tây Nguyên/Lan tơblơ̆ VOV Tây Nguyên/Lan tơblơ̆
VOV4.Bahnar – Tơring teh Tây Nguyên đei lơ hơdrung bơngai kon kông atŭm hơrih jang xa, hăm tơdrong joh ayŏ kăp gĭt. Atŭm hăm noh, cham char 'lơ̆ng rŏ, hơyuh plenh xơđơ̆ng, hơvơn lơ tơmoi truh tơmang, pơdơh pơdei. 'Nâu jing tơdrong hiôk vă rim tơring teh lơ̆m tơring Tây Nguyên hơtŏk jang tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla.

Yơ̆ng âu ki, tơ̆ rông pơlei Vi Rơ Ngheo,  xăh Đăk Tăng, Anih jang vei lăng kon pơlei apŭng Kon Plông 'nao pơm Lêh tơbang Tơchơ̆t đơ̆ng Anih jang vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum xơkơ̆t hơdăh pơlei tơmang pơhiơ̆ tơpôl Vi Rơ Ngheo păng tơbang Hơp tak xăh tơmang pơlei Vi Rơ Ngheo.  Pơlei Vi Rơ Ngheo, xăh Đăk Tăng ataih đơ̆ng thĭ trâ̆n Măng Đen, apŭng Kon Plông pơhlom 40km găh Pơmơ̆t. Pơlei đei 63 unh hnam hăm pơhlom 300 măt bơngai, 100% noh kon pơlei Xơ đăng. Pơlei oei hơdrô̆ kơlih tơklăh đơ̆ng bri kông, kon pơlei băt vei răk tơƀăk mong dôm kơjă joh ayŏ juăt jue noh Vi Rơ Ngheo dang ei oei răk vei lơ um ai 'lơ̆ng lơ̆m bơ̆ hnam, hơrih xa kơ bơngai Xơ đăng. 

Vă pơjing Vi Rơ Ngheo jing pơlei tơmang pơhiơ̆ tơpôl đei Anih jang vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum xơkơ̆t hơdăh, đơ̆ng đunh kơ âu 4 xơnăm, hăm tơdrong pơtho đơ̆ng dôm jăl pơgơ̆r tơring păng anih jang kơpal tơ̆ tơring, kon pơlei hlôi yua dôm tơmam drăm hlôi đei nhen 'long tơ̆r tơmo vă pơjing cham char rơgoh 'lơ̆ng lơ̆m pơlei. Ƀok Phạm Văn Thắng, Phŏ Kơdră Anih jang vei lăng kon pơlei apŭng Kon Plông ăn tơbăt, dôm tơdrong pơkăp vă jang hơdăh vă Vi Rơ Ngheo jing anih truh 'nao kăp gĭt păng 'lơ̆ng lơ̆m tơdrong tơchơ̆t hơtŏk tơmang pơhiơ̆ atŭm kơ apŭng:  “Nhôn hơvơn rim unh hnam hơmet pơ-'lơ̆ng tôm kơjă joh ayŏ. Nhôn akŏm rim khul unh hnam vă hơtŏk jang đơ̆ng rŏng kơnh. Rim unh hnam axong găh iĕr, bip, nhŭng đang kơ noh pơgơ̆r pai xa. Xơkơ̆t hơdăh tơmam xa tơ̆ âu noh 'nhot, plei 'long pơtăm tơ̆ tơring âu vă ăh tơmoi truh noh đei xa dôm tơmam xa tơ̆ tơring. Nhôn adoi hơvơn kon pơlei pơm kiơ̆ pơkăp vă jang noh tôm kon pơlei tơ̆ tơring âu tơpă jang găh tơmang pơhiơ̆, đei yua đơ̆ng tơmang pơhiơ̆ păng hơvơn kon pơlei ưh gơh chă tĕch teh ôh”

Truh dang ei kon pơlei Vi Rơ Ngheo hlôi akŏm, pơjing hơdrĕch đei pơhlom 1.000 anih pơtăm pơkao tơpông teh păng pơkao tơpông bri; pơkăp rong vei 5 anih pơkao tơpông hon kơdih păng pơkao sim, pơkao mua tăp dăr pơlei. Tơ̆ anăp đei 5 unh hnam lơ̆m pơlei đei tôm pơkăp vă jang xơng tơmoi truh oei tơmang. Kon pơlei adoi hơmet lơ tơmam drăm kăp gĭt, nhen chĭng chêng – hơxuang păng lơ tơmam xa kơ bơngai Xơ đăng vă jong ăn tơmoi truh tơmang.

Yơ̆ng âu ki, Anih jang Joh ayŏ - Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ Đăk Lăk hlôi pơm lêh tơbang pơlei Akŏ Dhông (pơlei tơm Buôn Ma Thuột) jing pơlei tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla. 'Nâu jing pơlei kơ bơngai Êđê đei tơ-iung pơjing đunh kơ âu pơhlom 60 xơnăm. 'Nâu adoi đei lăng jing pơlei  Êđê pơdrŏng 'lơ̆ng rŏ hloh Đăk Lăk hăm lơ hnam kơjung juăt jue, lơ 'long jơk păng pơkao. Kon pơlei tơ̆ âu adoi oei vei răk chĭng chêng, tơmam pơdreh tơdra hơri kon kông, dôm tơdrong jang juăt jue kră xơ̆ nhen tanh brai, tanh brŏng jak, pai tơdrô ge. Lơ xơnăm kơ âu, tơring âu jing anih truh tơmang, hơlen băt găh joh ayŏ păng tơmang pơhiơ̆ đơ̆ng lơ tơmoi lơ̆m păng 'nguaih kơ teh đak.

Lơ̆m tơdrong jang hơtŏk tơmang pơhiơ̆, pơlei Akŏ Dhông hlôi đei Anih jang vei lăng kon pơlei dêh char Đăk Lăk tơgŭm jê̆ 1 tih hlj vă pơjing keh kong dôm tơdrong kăl nhen cham 'măn gre, hnam pơyơ̆ng, anih chih tơbang trong vih vơ̆t... pơjing Jơnŭm vei hơlen tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla păng pơih dôm lăm hŏk găh tơmang pơhiơ̆ tơpôl ăn kon pơlei lơ̆m pơlei. Truh dang ei, pơlei Akŏ Dhông hlôi vei xơđơ̆ng dôm tơdrong tơchơ̆t găh tơmam drăm kăl păng bơngai 'măn ăn tơdrong jang jong tơmoi lơ̆m păng 'nguaih kơ teh đak truh tơmang.

Yă Nguyễn Thụy Phương Hiếu, Phŏ Kơdră Anih jang Joh ayŏ - Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ Đăk Lăk ăn tơbăt, hăm tơdrong đei xơkơ̆t jing pơlei tơmang pơhiơ̆ tơpôl, lơ̆m khei năr truh, dêh char đei lơ trong pơkăp vă jang ăn tơmang pơhiơ̆ tơpôl lơ̆m pơlei Akŏ Dhông, tơgop pơjing anih hơdăh phara kơdih lơ̆m hơtŏk tơmang pơhiơ̆ tơ̆ tơring: "Hăm jơhngơ̆m pran kơ kon pơlei atŭm hăm tơdrong tơgŭm đơ̆ng Teh đak vă pơm jang tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla. Dang ei noh tơchơ̆t găh tơgŭm ăn rim pơlei pơla kon kông vă vei răk tơƀăk mong joh ayŏ đei lơ tơchơ̆t jang, noh jing gô pơtoi đei tơdrong tơgŭm, iŏk yua tơdrong tơchơ̆t tơgŭm nai vă pơtoi tơgŭm ăn pơlei pơla. Pơm thoi yơ vă tơmam drăm tơmang pơhiơ̆ lơ̆m pơlei gô kĕ pơm tơlĕch dôm tơmam drăm tơbăt, tơmam drăm OCOP, tôm tong đei tơrĕk noh gô pơjing đei anih pha kơdih lơ̆m pơm kiơ̆ tơdrong jang hơtŏk tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla gơh kơjăp xơđơ̆ng"

Lơ̆m xơnăm âu, dêh char Đăk lăk đei  2 pơlei đei tơgŭm hơtŏk tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla hăm jên tơgŭm lơ jat noh 1 tih hlj ăn rim pơlei. Kiơ̆ kơ noh, xơnăm âu dêh char tơgŭm hơtŏk tơmang pơhiơ̆ tơpôl pơlei pơla hăm pơlei Kuôp, xăh Dray Sáp, apŭng Krông Ana păng pơlei Trí, xăh Krông Na, apŭng Buôn Đôn. Anih jang Joh ayŏ - Tơplŏng kơdâu păng Tơmang pơhiơ̆ Đăk Lăk ăn tơbăt, dang ei Anih jang pơtoi hơlen akŏm vă tơgŭm ăn 12 tơdrong jang kiơ̆ tơchơ̆t, hăm jên tơgŭm lơ hloh noh 1 tih hlj ăn minh pơlei.

VOV Tây Nguyên/Lan tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC