VOV4.Bahnar - Kră pơ lei K’Bang, bơ ngai K’ho, oei tơ\ tơ ring hơ tăih hơ to\ Phi Liêng, apu\ng mơ mat tat de#h hlo\h Dam Rong, de#h char Lâm Đồng, j^ bơ ngai hlôi ku\m hăm khu\l kơ dră tơ ring hơ drin krao hơ vơn kon pơ lei 1 jơ hngơ\m đon, ư\h kơ phă bri pơm mir, jang sa pơ tăm ‘long hơ to\k plei ‘yăl. Vă kon pơ lei ho\k păng pơm kiơ\, kră pơ lei ling lang năm hơ drol lơ\m rim tơ drong jang tơ\ tơ ring.  

Kră pơ lei K’Bang (hơ năn đa krao ‘no\h Bàp Đại) sơ năm ‘nâu 63 sơ năm, oei tơ\ plei Bo\ble\, xăh hơ tăih hơ to\ Phi Liêng, apu\ng Dam Rong, de#h char Lâm Đồng. Lơ\m hnam sư hơ tol [e\nh bằng khen, hla ar pôk pơ ư yua đơ\ng rim kơ dră che\p kơ\l, an^h jang kơ pal pôk hơ păh, ch^h io\k tơ drong jang tơ gop đơ\ng sư lơ\m prăt khei ‘năr âu ki. Mă loi ‘no\h j^ dôm sơ năm 90 kơ anglo\ hơ drol, [ơ\t kon pơ lei oei tơ\ rim tơ ring nai tru\h tơ\ tơ ring oei sa 1 dơ nơ\ng, jang sa dơ\ng 1 [ôt kiơ\ trong jang đơ\ng te\h đak, hăm bưng ai đơ\ng kơ d^h, sư hlôi ku\m hăm khu\l kơ dră krao hơ vơn kon pơ lei lơ\m pơ lei pơ la vang tơ gu\m băl mơ mat tat, tơ gu\m d^h băl hăm trong che\ng song te\h ăn kơ kon pơ lei ‘nao mơ\t oei, jơ hngơ\m đon ‘mêm kơ eng băl, ư\h kơ phă bri pơm mir. Dang ei, plei Bo\ble\ sư ‘no\h j^ plei đei mu\k drăm – tơ pôl hơ to\k tơ iung hlo\h tơ\ xăh, vei sơ đơ\ng ‘lơ\ng, tơ drong io\k u\nh om ư\h kơ tôm sơ năm hlôi pă gan đei. Kon pơ lei băt vei lăng tơ drong joăt oei sa ‘lơ\ng hơ iă đơ\ng me\ [a\ yă [ok bơ\n sơ\, bơ ngơ\t kơ hơ to\k tơ iung mu\k drăm.  

Kră pơ lei K’Bang chơt hơ iă tơ roi: Sơ\ nhôn ar^h tơ\ tơ ring tơ ring hơ tăih hơ to\ găh tơ ring Dà Dờng so, [ơ\t đei ăn oei tơ\ plei hle pơ jing tơ drong jang tơ\ Bo\ble\ âu lơ\m sơ năm 1987. ‘Nâu ku\m jing te\h yă [ok nhôn sơ\, mă lei mư\h Đảng, te\h đak krao hơ vơn kon pơ lei đơ\ng plei Ding Dơng, Păng Sin găh tơ ring Tây Sơn v^h tơ\ âu oei sa ‘no\h nhôn ku\m vang tơ gu\m song băl te\h ăn kơ kon pơ lei vă kơ kon pơ lei đei te\h cho\h jang sa. Nhôn tôch kơ 1 jơ hngơ\m đon ‘mêm kơ eng băl, păng ‘me\h vă hơ dai băl hơ to\k tơ iung, sơ đơ\ng tơ drong ar^h sa. Păng dang ei plei nhôn năm hơ drol lơ\m tơ drong hơ to\k tơ iung mu\k drăm.

Tơ roi găh kră pơ lei K’Bang, yă K’ Bớ (đa krao ‘no\h Mè K’Thu) tôch kơ hơ iă kơ kră pơ lei jang tơ năp đei đe lui yom kơ plei sư. Yă krao kră pơ lei hăm hơ năn ‘mêm ‘no\h j^ “ma”: &nh [o#h kră pơ lei tôch kơ tơ năp, năm hơ drol lơ\m rim tơ drong jang đơ\ng khu\l kơ dră tơ ring tơ le\ch jang, ling lang 1 jơ hngơ\m đon, ‘mêm kơ eng băl đơ\ng lơ\m u\nh hnam ku\m nhen kueng [ôt. Ma đa tơ roi tơ băt, krao hơ vơn kon pơ lei lơ\m pơ gơ\r jang sa, krao hơ vơn kon pơ lei vei răk tơ drong ‘lơ\ng hơ iă oei sa joăt joe đơ\ng mă [ă yă [ok bơ\n sơ\, nhen pơ gơ\r et sa, hơ ri tam pớt, hơ ri tòng bơr…Ma đa tơ roi tơ băt dơ\ng trong jang đơ\ng Đảng, te\h đak, ma jang tôch kơ ‘lơ\ng, ma ‘no\h jang tôch kơ tơ năp…

Bo\ble\ ‘no\h pơ lei đei tơ ring să, lơ kon pơ lei oei. Măt kon pơ lei găh lơ ‘no\h kon pơ lei bơ ngai Tây Nguyên, nhen: K’ho, Mạ, S’Tiêng, ‘ngoăih kơ ‘no\h lơ\m pơ lei oei đei dơ\ng kon pơ lei ‘nho\ng o\h nai đơ\ng găh tu năm mơ\t oei sa, jang mu\k drăm nhen: Mường, Nùng, Dao păng Yuăn. Tơ drong ar^h sa kơ kon pơ lei găh lơ mơ\ng lơ\m cho\h jang sa ( pơ tăm ‘long che\h phe, tiu, macca, ‘long sa plei, [a đak) păng rong ( kơ pô, rơ mo, bơ be, ie\r bip păng rong ka). Vă hơ to\k io\k yua ‘long pơ tăm, kră pơ lei hlôi hơ drin krao hơ vơn kon pơ lei pơ tăm ‘long, kơ\m phă bri pơm mir… ‘Ngoăih kơ ‘no\h, kră pơ lei K’Bang oei pơ tho akhan kơ kon pơ lei ‘ne\ kơ io\k u\nh om hro#ih, ‘ne\ oei hơ găm, ư\h kơ gơ\h pơ go\ lơ\m io\k u\nh om, mă athei le# kơ kon hơ ‘lơ\p vă kơ d^h, iă kơ bơ ngai hơ yơ ‘no\h oei kơ bơ ngai ‘no\h kiơ\ kơ d^h vă…

Yă K’Líp, Pho\ Bí thư Đảng xăh Phi Liêng, apu\ng Dam Rong, de#h char Lâm Đồng, tơ roi găh dôm tơ drong tơ gop đơ\ng kră pơ lei K’Bang hăm tơ pôl thoi âu: Xăh Phi Liêng đei 8 to\ pơ lei, lơ\m no\h đei 5 pơ lei bơ ngai kon kông oei đei găh mơ mat tat de#h hlo\h 30a. Oei 3 pơ lei găh lơ ‘no\h bơ ngai Yuăn. Bơ ngai kon kông đei hlo\h 65%. Kră pơ lei K’Bang oei tơ\ plei Bo\ble jang mu\k drăm đei [o#h, u\nh hnam jang hơ drol lơ\m rim tơ drong krao hơ vơn đơ\ng khu\l kơ dră tơ ring. Kră pơ lei đa tơ roi tơ băt krao hơ vơn kon pơ lei pơm kiơ\ trong jang đơ\ng Đảng, tơ drong jang tơ gu\m, khôi luơ\t đơ\ng te\h đak.

Phi Liêng ‘no\h j^ xăh mơ mat tat kơ apu\ng 30a Dam Rong, de#h char Lâm Đồng. Tru\h dang ei xăh ‘nao jang đei 13 tơ drong hơ găt tơ ring tơ rang ‘nao, kơ so# u\nh hnam dơ nu\h hin oei đei hlo\h 18%. Vă jang đei 19 tơ drong hơ găt tơ ring tơ rang ‘nao tơ\ hơ năp kơnh, khu\l kơ dră tơ ring tôch kơ kăl lơ bơ ngai jang tơ năp nhen kră pơ lei K’Bang lơ\m tơ drong krao hơ vơn kon pơ lei 1 jơ hngơ\m đon pơm kiơ\ tơ drong jang yua đơ\ng tơ ring tơ le\ch jang.

Lơ Mu K’Yến: Ch^h

Thuem; Tơ blơ\