VOV4.Bahnar - Krông Bông j^ apu\ng kăn kư\ kăch mang kơ d/c Đắk Lắk. j^ apu\ng hơ tăih yăih, te\h, to\ ‘mi kial kơ ne# kơ na tơ drong arih xa kơ kon pơ lei oei tôch mơ mat tat. Đ^ thoi no\h bơih ‘măng ‘mi tih kial hơ bu\t [ât hơ tuch sơ năm 2017 ki oei tơ jro\h hu\t gơng Cư Đăm, pơm ăn trong d/c kơ so# 9 ch^l đom. Yak vih vât hăm tơ ring nai oei pă pôm trong d/c kơ so# 12 đe\ch mă lei đ^ so, hư pơ chăh ‘năi bơih. Lơ sơ năm ‘nâu, khul kơ dră tơ ring păng kon pơ lei Krông Bông hơ pơi ‘me\h t/đ tơ le\ch jên pơm hơ met gre d/c kơ so# 12, pơ jing tơ drong ‘lơ\ng vă jang ato\k tơ iung mu\k drăm, tơ pôl, mă lei dang yơ tơ drong hơ pơi ‘me\h âu gơ\h đei tơ pă?

Trong lơ\m de#h char kơ so# 9 đơ\ng Krông Bông le\ch tơ\ Krông Pách, tơ [ư\h hăm trong gre kơ so# 26 đei ư\h kơ gơ\h năm v^h vơ\t yua đơ\ng gơng Cư Đăm đei đak lo\k jro\h hơ l^h hơ tuch sơ năm 2017. Rim tơ drong chă nơ năm v^h vơ\t, mơ dro sa hăm găh ‘ngoăih đơ\ng apu\ng Krông Bông hơ dru\m to\k trong kơ so# 12 tơ [ư\h hăm trong kơ so# 27. Trong kơ so# 12 đei ming man đunh kơ âu vă je# 20 sơ năm, hăm kơ jung vă je# 50 km, đ^ kơ ne# dang ei ‘no\h roi kơ ne# kơ tang dơ\ng. Lăp 1 jăl tam mă tru\h 14 km đơ\ng trong tơ klăh pêng Yang Ré mơ\t lơ\m an^h kơ drơ\m apu\ng, gre ô tô athei kơ dâu vă je# 1 jơ. Hnam [ok Phan Văn Xuân oei tơ\ thôn 3 xăh Hòa Lễ pơm je# trong kơ so# 12. {ok Xuân sơ năm ‘nâu 69 sơ năm, mơ\t tơ\ âu jang mu\k drăm ‘nao đơ\ng sơ năm 1976. Hlo\h 40 sơ năm hơ nơ\ng jang chu\n, pơ gar mă tơ drong ar^h sa oei pơ v^nh hăm kơ [a\h kơ [ôch tôm tơ drong. 1 lơ\m dôm tơ drong tơm pơm ăn tơ drong dơ nu\h hin no\ng dru\h kiơ\ hăm kon pơ lei tơ\ âu ‘no\h trong nơ năm mơ mat tat de#h. “Trong no\h pu\h lu\ng, năm v^h vơ\t tôch kơ mơ mat tat. Hôp Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei de#h char, apu\ng ku\m ap^nh bơ\ih, mă lei oei tam mă [o#h trong vă kon pơ lei hiôk găh năm v^h vơ\t. Trong âu tơ dăh hiôk ‘no\h bơ ngai mơ dro mơ\t tru\h tơ\ an^h ‘no\h kon pơ lei bơ\n hiôk. Mă lei mơ\t tơ\ âu tơ ring hơ tăih hơ to\, u\nh hnam dơ nu\h hin oei lơ, tơ ring âu tôch kơ mơ mat tat.”

Xăh Cư Pui hơ tăih kơ an^h kơ drơ\m apu\ng Krông Bông 25 km. Cư Pui ‘no\h j^ 1 lơ\m 5 xăh tơ\ Krông Bông đei te\h đak pôk ăn hơ năn khu\l linh nu\ih mơng. Tơ drong ar^h sa kơ kon pơ lei tơ\ tơ ring kăn kư\ kach mang oei tôch kơ mơ mat tat, kơ [a\h kơ [ôch. Cư Pui đei 2.450 u\nh hnam ‘no\h đei tru\h 47% u\nh hnam dơ nu\h hin, 27% u\nh hnam vă je# dơ nu\h hin. {ok Nguyễn Văn Tâm, kơ dră An^h vei lăng kon pơ lei xăh Cư Pui tơ băt, jo# păh lăp ako\m io\k yua sơ năm 2018 đơ\ng kon pơ lei lơ\m xăh ‘nao lăp io\k đei 15 triệu hlak jên. Tơ mam drăm cho\h jang sa đơ\ng kon pơ lei jang đei athei te\ch hăm kơ jă tôch kơ re, tơ plơ\ dơ\ng đ^ đăng dôm tơ mam kăl ‘no\h athei răt hăm kơ jă tôch kơ măk. ‘Nâu j^ tơ drong tơm pơm ăn kon pơ lei hơ nat le\ch đơ\ng pơ ngot dơ nu\h hin. “Tơ mam drăm cho\h jang sa đơ\ng kon pơ lei jang đei, ‘me\h te\ch tơ\ ‘ngoăih ‘no\h đei bơ ngai răt pơ đep kơ jă, yua kơ jên chơ tơ\ trong lơ de#h. mă 2 dơ\ng ‘no\h kon pơ lei răt tơ mam, chuơ\h tơ mo ming man ‘no\h đei bơ ngai mơ dro, rim bơ ngai te\ch hơ to\k kơ jă, yua kơ akhan jên chơ mơ\t tơ ring âu tơ [ơ\p lơ mơ mat tat. Kơ na kon pơ lei tơ\ tơ ring lơ\m âu đơ\ng tơ drong năm v^h vơ\t, te\ch tơ mam, răt tơ mam ku\m mơ mat ngăl, kon pơ lei ku\m ‘me\h vă đei te\h đak tơ mơ\t jên jang, bơ ngơ\t tru\h, pơm hơ met ming trong kơ so# 12. Rim sơ năm, an^h vei lăng kon pơ lei de#h char, an^h vei lăng trong nơ năm asong jên hơ met ming dôm trong đei kơ ne#. Tơ pă yan âu ‘no\h hơ met trong tơ\ hơ năp hư tơ\ ro\ng, kơ na io\k yua ku\m ư\h kơ ‘lơ\ng.”

Krông Bông đei 13 xăh păng 1 thị trấn, hăm 20 rơ bâu u\nh hnam, vă je# 100.000 ‘nu bơ ngai. Tơ drong ar^h sa kơ kon pơ lei mơ\ng lơ\m cho\h jang sa mă găh lơ ‘no\h jang [a păng pơ tăm hơ [o, [um [lang kơ na io\k yua to\ se\t. Lơ\m apu\ng oei đei hlo\h 32% kơ so# u\nh hnam dơ nu\h hin. Krông Bông tam mă đei xăh hơ yơ io\k đei xăh jang đang tơ ring tơ rang ‘nao. Vă đ^ đăng lăp ‘nao đei 10 tru\h 11 lơ\m 19 tơ drong hơ găt xăh tơ ring tơ rang ‘nao. {ok Lê Văn Long, Kơ dră an^h vei lăng kon pơ lei apu\ng Krông Bông tơ băt: Khei 11 sơ năm 2018 An^h vei lăng tơ drong jang tơ mơ\t jên jang ming man trong nơ năm păng cho\h jang sa hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang Đắk Lắk hlôi tơ le\ch jang pơm hơ met 14 km trong kơ so# 12, đơ\ng trong kơ so# 26 mơ\t lơ\m an^h kơ drơ\m apu\ng. Tơ drong jang đei kơ so# jên tơ mơ\t jang ‘no\h 40 ti hlak jên, lơ\m no\h pơm hơ met 9 km, hơ met ming 5 km. Trong đei tơ le\ch jang pơm 6 khei ‘no\h pơ dơ\h he# pơm ăn trong kơ so# 12 roi thim kơ ne# dơ\ng. “Tơ drong tơ mơ\t jên jang đơ\ng rim tơ ring, đơ\ng rim an^h jang mơ dro sa tru\h apu\ng Krông Bông đe [o#h trong ku\m hu\t hơ chăng hloi. 3 an^h jang mơ dro sa ‘no\h: An^h tơ che\ng hơ len cho\h jang sa păng hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang pơ lei tơm Hồ Chí Minh, Ko\ng ti Phước An, dăh mă gru\p jang Cargil ‘me\h pơm pơ gar an^h rong nhu\ng  yo\ng păng nhu\ng kon te\ch ăn tơ ring Tây Nguyên. Đe mơ\t đe [o#h ku\m hli. Kơ na tơ drong răm đơ\ng apu\ng Krông Bông tơ dăh le# trong thoi no\h ‘no\h krao hơ vơn tơ mơ\t jên jang hơ nat. Mă 2 dơ\ng ‘no\h kơ jă, tơ dăh răt tơ\ Ko\ng ti Hưng Vũ đơ\ng 180.000 – 200.000 hlak jên 1 m³ chuơ\h man ‘no\h chơ mơ\t tơ\ lơ\m âu kơ jă hlo\h 300.000 - 350.000 hlak jên 1 m³ chuơ\h. ‘No\h ku\m ‘me\h vă trong pơm đang hro#ih, vă tơ drong tơ mơ\t jên jang, krao hơ vơn tơ mơ\t jên jang lơ\m apu\ng Krông Bông ‘lơ\ng [iơ\, tơ drong ar^h sa kơ kon pơ lei dă [iơ\ kơ mơ mat tat”.  

{ok Phạm Văn Hạ, kơ dră an^h vei lăng tơ drong jang tơ mơ\t jên jang ming man trong nơ năm păng cho\h jang sa hơ to\k tơ iung tơ ring tơ rang Đắk Lắk, an^h jang tơ mơ\t jên jang pơm hơ met, hơ met ming 14 km trong kơ so# 12 tơ băt: Hơ drol ki An^h vei lăng trong nơ năm de#h char Đắk Lắk hlôi pơ jing tơ drong jang pơm hơ met trong âu hăm kơ so# jên 80 ti hlak jên. Mă lei lăp đei ăn tơ mơ\t jên jang 40 ti hlak jên, kơ na ‘nao pơm hơ met 9 km păng hơ met ming 5km. Kiơ\ kơ [ok Hạ, tơ drong jang gô đei hơ to\k jên tơ mơ\t jang thim 40 ti hlak jên, kơ na hlôi pơ dơ\h ‘mơ\i pơm man vă tơ pl^h trong ch^h pơm hơ met. “ Tơ dăh bơ\n hơ met trong jang ‘no\h ư\h kơ tu\h nhươ\ dơ\ng mă tu\h tơ mo ie\ păng pơm trong kiơ\ [ê to\ng nhươ\ to\ ‘no\h gô hoei brăh brư. Tơ dăh mă pơm nhen thoi âu ‘no\h đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h athei pơm 1 tơ drong jang nai ‘no\h gô hiong jơ năr yua kơ athei ap^nh trong jang, pơ jing tơ drong jang păng pơm rim hla ar nhen 1 tơ drong jang ‘nao ‘no\h gô brăh brư hlo\h tơ dăh dang ei bơ\n hơ met ming”.

Kiơ\ chă hơ len lăng đơ\ng nhôn, tơ drong hơ to\k thim jên 40 ti hlak jên ‘nao lăp ap^nh đơ\ng 1,2 an^h jang [ơm tru\h đe\ch mă tam mă đei kơ dră kơ pal k^ ăn, ku\m nhen tam mă đei Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei de#h char pơ drơ\ng kiơ\. Thoi no\h, tơ drong pơm hơ met trong ư\h kơ băt dang yơ mă tơ pă pơm đang, kon pơ lei oei băt chang gô păng hơ pơi ‘me\h 1 trong ‘lơ\ng, ‘no\h ku\m jing trong vă hơ to\k tơ iung kơ 1 apu\ng hơ tăih hơ to\, [e\nh tơ drong joăt joe kach mang Krông Bông .

            Lê Xuân Lãm: Ch^h

Thuem: Tơ blơ\