VOV4.Bahnar - U|nh hnam yă Nềm A Mùi – bơ ngai Nùng (52 sơ năm, tơ\ Phường 2, pơ lei tơm Bảo Lộc, de#h char Lâm Đồng) đei hlo\h 4,5 hec tar, pơ tăm hơ lem lơ kơ loăi ‘long pơ tăm nhen che\h phe, sầu riêng, [ơ, măng cụt. Tơ drong pơ tăm lơ ‘long pơ tăm hơ dai hăm rong ka ăn u\nh hnam yă io\k yua vă je# 1 ti hlak jên 1 sơ năm.

Sơ\ u\nh hnam yă Nềm A Mùi pơ tăm hơ dro# ‘long che\h phe, mă lei yua đơ\ng hơ dre\ch kră ư\h kơ ‘lơ\ng kơ na plei roi ‘năr roi tơ jur, io\k yua mu\k drăm hơ nhăk ăn ư\h kơ lơ. Đơ\ng sơ năm 2012, yă ret pơ gar che\h phe, tơ gep dôm hơ dre\ch ‘nao ăn plei ‘yăl nhen Thiện Trường păng Trường Sơn; hơ dai hăm ‘no\h, pơ tăm hơ lam dôm kơ loăi ‘long sa plei nhen sầu riêng Thái Lan, măng cụt păng [ơ.

Yă Nềm A Mùi tơ băt: “ Khei ‘năr blu\ng, [ơ\t ^nh rơ\ih dôm kơ loăi ‘long sa plei pơ tăm hơ lam lơ\m pơ gar che\h phe, lơ bơ ngai tam mă lui nge\h kơ na ư\h kơ lui trong jang đơ\ng ^nh. Khei ‘năr ‘no\h, lơ bơ ngai tơ\ tơ ring tu\h jên phă hu\t che\h phe pơ tăm hla che Olong păng athei ^nh jang kiơ\. Mă lei ^nh oei kiơ\ rơ\ih trong jang hơ dro# đơ\ng kơ d^h vă hơ to\k tơ iung mu\k drăm”.

Đơ\ng ro\ng kơ tơ gep ming rim hơ dre\ch ‘nao, plei che\h phe kơ u\nh hnam yă Mùi hlôi to\k đơ\ng 3,5 tấn to\k 5 tấn 1 hec tar 1 sơ năm. Dang ei che\h phe kơ u\nh hnam yă io\k đei hlo\h 20 tấn 1 sơ năm. Đơ\ng ro\ng vă je# 7 sơ năm pơ tăm hơ lam che\h phe, ‘long sầu riêng tơ gep Thái Lan hlôi io\k đei vă je# 10 tấn 1 sơ năm. Rim kơ loăi ‘long sa plei nai nhen măng cụt, [ơ ku\m hlôi ăn io\k yua.

Ka lơ\m hơ lu\ng đak u\nh hnam yă Mùi đei tru\h 15 k^ 1 pôm

Vă rim kơ loăi ‘long pơ tăm đei plei ‘yăl, ‘ngoăih kơ tơ drong tơ pl^h rơ\ih dôm hơ dre\ch ‘nao, yă Mùi răt thim ^ch ie\r, ^ch rơ mo săy ăn kơ ‘long. Gơ nang đơ\ng vei lăng [lep ki thuơ\t, pơ gar che\h phe păng ‘long sa plei ling lang ăn plei lơ, ‘lơ\ng. Khei ‘năr se\h ‘nhe\t, săy pho\ng păng phe\ te\ch, yă ling lang kiơ\ hơ dai, pơ tho rim bơ gai jang thuê pơm kiơ\ [lep ki thuơ\t. Gơ gang đơ\ng ‘no\h, io\k yua rim kơ loăi ‘long pơ tăm tă kơ to\k kiơ\ rim sơ năm ngăl.

Đei io\k yua sơ đơ\ng, yă Nềm A Mùi hlôi tơ mơ\t jên jang pơm 5 hơ lu\ng ka, hăm să hlo\h 1.000 m2 vă hơ to\k io\k yua. Yă rơ\ih tăh lơ hơ yo\ng ka nhen trắm cỏ, mè, ka tăng pơ ler, hơ ke\nh păng rô phi. Rim sơ năm, u\nh hnam yă io\k đei 8 - 10 tấn ka rim kơ loăi, ăn io\k yua kơ hre\ng triệu hlak jên.

Vă pơm lăp hăm tơ drong jang rim năr, yă Nềm măh thuê thim 4 ‘nu jang. Oei lơ\m pơ yan phe\ io\k, u\nh hnam thuê thim dôm j^t bơ ngai jang. Yă jo# lăng, hăm đ^ đăng jên thu đơ\ng cho\h pơ tăm, vei rong kon tơ rong, u\nh hnam đei io\k yua dang 1 ti hlak jên 1 sơ năm. Jo# hloi jên thu đơ\ng tơ drong jang pơm bơ\n kơ [ang tang do\, rim sơ năm u\nh hnam mong đei dang 1,5 ti hlak jên. “ Pơ ma atu\m, gơ nang đơ\ng pơ gar pơ tăm lơ ‘long păng hơ dai hăm rong ka hlôi tơ gu\m u\nh hnam nhôn hơ drin pơm pơ dro\ng”. Đơ\ng no\h, đei thim tơ drong hiôk vă tơ mơ\t jên jang ăn kơ kon hơ ‘lơ\p ho\k pơ hrăm jing bơ ngai” – yă  Nềm A Mùi tơ roi thoi no\h.

 Kiơ\ kơ [ok Nguyễn Xuân Hải – Kơ dră jơ nu\m vei lăng kon pơ lei jang chu\n mir Phường 2 (pơ lei tơm Bảo Lộc),j^ bơ ngai kon kông mă yă Nềm A Mùi tôch kơ hơ be\ch hơ bal tơ che\ng păng băt hơ dăh tơ drong hiôk vă pơm pơ dro\ng. “ Tơ drong pơ nam, hơ drin, pơ\n tơ che\ng pơ\n jang ‘no\h tơ khoă tơ gu\m sư jơ nei lơ\m jang sa. Ư|h khan lăp pơm pơ dro\ng ăn kơ d^h kâu păng u\nh hnam, yă Nềm A Mùi oei hơ drin vang pơ tho trong pơm pơ dro\ng ăn kơ kon pơ lei, hơ dai hăm ‘no\h, tơ gu\m jên ăn rim u\nh hnam dơ nu\h hin jang sa tơ gop pơ jing Khu\l jang pran kơ jăp; hơ drin vang jang rim tơ drong jang ‘mêm mơ nat lơ\m păng ‘ngoăih tơ ring… - {ok Nguyễn Xuân Hải pơ ma hơ dăh thoi no\h.

Thuem: Tơ blơ\