VOV4.Bahnar - Ka leo, 1 kơ loăi ka đei kơ jă mŭk drăm lơ pơ tơm đei kon pơ lei Lâm Đồng rong pơ long lơ̆m hơ lung đak sir tơ̆ teh. Păng iŏk yua blŭng a ăn ƀôh, kon ka leo kĕ arih hăm hơ yŭh tŏ ‘mi tơ ring groi kông, pơ kă đei iŏk yua lơ.

‘Nhŏng Trần Hữu Tự, thôn Tân Hóa 2, xăh Lộc Nga, pơ lei tơm Bảo Lộc, dêh char Lâm Đồng mă hlôi jing ŭnh hnam jang chŭn mir đei hlôh vao rong ka đak ƀlăng nhen ka tăng pơ ler, ka chep, ka trăm. Sơ năm 2020, kiơ̆ tơ drong pơ tho đơ̆ng kang ƀô̆ pơ trŭt choh jang sa, sư rong pơ lung ka leo, 1 hơ drĕch ka oei tôch ‘nao hăm vă đĭ đăng ŭnh hnam rong ka tơ ring groi kông. Păng pơ tôch blŭng a ăn ƀôh, hơ lŭng ka hnam sư ‘noh jĭ hơ nih ka leo arih păng tih vơ̆ tôch kơ ‘lơ̆ng.

            Lăp hăm hơ lŭng ka să vă jê̆ 2 sao, khei 6/2020, sư hlôi hơ chăng 2.000 tŏ ka leo yŏng. Yŏng ka leo yua đơ̆ng Anih pơ trŭt choh jang sa dêh char Lâm Đồng tơ gŭm, anih jang oei tơ gŭm dơ̆ng 70% kơ sô̆ đơ̆k ăn kơ ka sa kŭm nhen pơ tho ki thuơ̆t vei lăng. Sư tơ roi: “Ka leo yŏng ƀơ̆t hơ chăng dang 7-8 gram 1 pôm, trăp dang 150 tŏ 1 kĭ. Đơ̆ng rŏng 10 khei rong, kon ka leo rôp iŏk kŏng kĭ pơ long trăp jô̆ păh lăp 1,4 ki 1 pôm, lăng nhen tih vơ̆ ‘lơ̆ng”.

Kiơ̆ kơ ‘nhŏng Tự, ka leo ‘noh jĭ kơ loăi ka sa tơ̆ gơ măng. Ƀơ̆t oei iĕ, ka leo sa đơ̆k. Mư̆h tih ƀiơ̆, ka leo sa ka kon, se..., vei lăng ƀônh păng ư̆h kơ đei jĭ. Ka arih tơ̆ hơ la teh kơ na tơ̆ kơ pal, sư oei gơh hơ chăng ka sa tơ̆ kơ pal nhen ka trăm, tăng pơ ler.

            ‘Nhŏng Tự tơ băt, hơ drol kơ hơ chăng ka, sư pơm rơ goh hơ lŭng tôch kơ  hơ len, tăh vôi, săi phŏng hữu cơ vă kơ đak rơ goh, đei lơ kơ chơ̆t ‘lơ̆ng. Hơ lŭng đak đei đing văl, hlŏng vă đak mơ̆t – lĕch lơ̆m đak glung Lộc Nga kơ na đak rơ goh păng đei tơ plih hơ nơ̆ng. Kơ lih thoi noh, ka leo đei hơ nih arih tôch kơ jê̆ hơ nih lơ̆m bri brăh, ư̆h kơ đei jĭ. ‘Ngoăih kơ ‘noh, ‘nhŏng Tự oei rong lơ ka tăng pơ ler. Yŏng ka tăng pơ ler sa tơ̆ kơ pal đak, lơ ka tăng pơ ler cheh kơ tăp, kơ tăp cheh đei ka kon, pơ truh tơ mam sa hơ drih ăn kơ ka leo tơ̆ hơ la.

            ‘Nhŏng Nguyễn Văn Thành, kang ƀô̆ anih pơ truh choh jang sa dêh char Lâm Đồng tơ băt, ka leo dăh mă oei krao ‘noh ka Nheo găh kơ loăi ka rơ ƀơ̆r. Ka tih, đei lơ kơ chơ̆t bek ‘lơ̆ng, ‘nhĕm ƀâu phu, đei anih tĕch mơ dro ‘mĕh răt kơ na tơ̆ đak glung đak krong pă gan đei lơ yua đơ̆ng đe chă rôp yâu lơ. Kơ lih thoi noh, Anih jang bơ̆ jang tơ drong jang “ Rong ka leo lơ̆m hơ lŭng đak sir tơ̆ teh” vă pơ long lăng rong 1 kơ loăi ka đei kơ jă mŭk drăm lơ.

            Hăm dôm tơ drong jang hlôi tơ lĕch jang, jô̆ kơ jă tĕch jô̆ păh lăp 90 rơ bâu hlak jên 1 kĭ ka leo lơ̆m anih tĕch mơ dro, ƀơ̆t rôp tĕch rim ŭnh hnam iŏk đei đơ̆ng 140-160 triệu hlak jên 1 ŭnh hnam. Pơ tôch tơ drong jang ăn ƀôh, 1,2 tơ ring đei tơ drong hiôk gơh rong ka leo. Tơ drong jang hlôi tơ gŭm kon pơ lei đei dơ̆ng rơ̆ih iŏk ka rong ‘nao vă tơ plih dôm ka rong joăt joe, kiơ̆ đơ̆ng noh hơ tŏk ‘lơ̆ng tơ mam ka, roi ‘năr roi pơm lăp ‘meh vă tĕch mơ dro lơ̆m dêh char Lâm Đồng.

Thuem: Tơ blơ̆