VOV4.Bahnar - Hăm tơ drong ‘lơ\ng đơ\ng bri brăh, xăh Đăk Pxi, apu\ng Đăk Hà, de#h char Kon Tum hơ drin tơ gu\m, krao hơ vơn kon pơ lei hơ to\k tơ iung mu\k drăm hăm lơ tơ drong jang hơ iă, đei yua. Lơ\m no\h tơ drong jang rong nhu\ng bronh ( hơ ke lai) mă đơ\ng ‘nao đei tơ le\ch jang ră mă lei blu\ng a hlôi hơ nhăk đei lơ tơ drong hơ me\ng, pơ\ih đei trong năm ‘nao lơ\m hơ to\k tơ iung vei rong kon tơ rong lơ\m tơ ring.

Sơ năm 2019, đơ\ng kơ so# jên mong hơ to\k tơ iung jang sa ( đei io\k pơ jing đơ\ng jên kla ăn io\k yua cham char bri) An^h vei lăng kon pơ lei xăh Đăk Pxi (apu\ng Đăk Hà, de#h char Kon Tum) ăn kơ kon pơ lei vang vei lăng bri to\k io\k ư\h kơ đei jên che\h păng tơ gu\m, pơ tho đe sư vang jang tơ drong jang rong nhu\ng bronh. Dang ei đei 24 u\nh hnam kon pơ lei vang rong hăm ako\p kơ so# jên tơ gu\m blu\ng a ‘no\h j^ 250 triệu hlak jên.

Tơ drong jang rong nhu\ng bronh kơ Lưu Hồng Nam tơ\ plei Đăk Rơ Wang ‘no\h j^ 1 pơ t^h gia [o#h hơ dăh. Pơ tơm rong đơ\ng khei 11/2019, tru\h dang ei, nhu\ng bronh kơ u\nh hnam đe Nam rong to\k đei 3 to\ nhu\ng yo\ng păng 20 to\ nhu\ng kon.

Nam tơ băt, kơ loăi nhu\ng bronh âu lăp hăm hơ drong să rơ hơi, rơ ngơp, je# hăm bri brăh. Yua thoi no\h, đơ\ng 1.000m2 te\h blu\ng a, sư hlôi pơ\ih să jing 4.000m2 ‘măn vă man thim hơ drong păng pơm hơ n^h vă hơ chăng kư\ kă nhu\ng. Sư oei hơ dai hăm pơ tăm thim che\h phe păng ‘nhe\t lơ\m pơ gar vă pơm hơ n^h vă lei lăi cham char bri brăh ăn kơ nhu\ng t^h vơ\ ‘lơ\ng. Nam tơ blang, hăm hơ n^h să sap ‘no\h nhu\ng gô kơ dâu tơ plo\ng lơ hlo\h, đơ\ng no\h ‘nhe\m gô ‘lơ\ng [iơ\ kơ nhu\ng hmă.

Tơ drong jang rong nhu\ng bronh hơ dai hăm rong ch^t păng hơ chăng lơ\m pơ gar đơ\ng Nam ăn [o#h io\k yua, trong jang âu pơm dă [iơ\ kơ ko\ng vei lăng nhu\ng hai, pơm đei ‘nhe\m ‘lơ\ng hai kơ na lăp hăm ‘me\h vă đơ\ng bơ ngai răt yua hrei ‘nâu.

‘Nhu\ng yo\ng 1 sơ năm tu\h đơ\ng 2-3 ‘măng, 1 ‘măng 6 tru\h 7 to\. Nhu\ng kon đơ\ng 1 khei 1 puăt tru\h 2 khei đ^ gơ\h kla\h păng te\ch pơm yo\ng bơ\ih. Hăm nhu\ng pơm ‘nhe\m ‘no\h [ơ\t rong đơ\ng 5 tru\h 6 khei, 1 pôm trăp dang 20 tru\h 30 k^ ‘no\h gơ\h te\ch hăm kơ jă 140.000 tru\h 160.000 hlak jên 1 k^. Nam tơ băt: Vă je# tru\h gô te\ch nhu\ng kon blu\ng a hăm kơ jă jo# păh lăp đơ\ng 2 triệu tru\h 2 triệu 500 rơ bâu hlak jên 1 pôm.

Nhu\ng bronh kơ ‘nho\ng Lưu Hồng Nam

Oei Nguyễn Thị Loan tơ\ thôn Đăk Rơ Wang, apu\ng Đăk Hà (de#h char Kon Tum) mă đơ\ng pơ tơm rong nhu\ng bronh đơ\ng khei 5/2020, mă lei tru\h dang ei ku\m hlôi ăn [o#h io\k yua. Nhu\ng te\ch ‘no\h 12 to\ kơ u\nh hnam sư t^h tôch kơ hre\nh, kon t^h hlo\h trăp đ^ dang 30k^.

Loan tơ roi, đei khu\l kơ dră xăh tơ gu\m pơ đ^ găh yo\ng păng ki thuơ\t vei rong kơ na sư ư\h kơ tơ [ơ\p mơ mat tat kiơ. Tơ mam hie\m nhu\ng găh lơ ‘no\h ‘nhot, [um, plei kơ na hơ drong dă [iơ\ kơ [âu, ư\h kơ kăl hơ pu\ih hơ met lơ. Nhu\ng bronh đei rong tă kơ hăm tơ mam sa đei lơ\m bri brăh, kơ na te\ch tôch kơ [ônh, kơ jă hơ nơ\ng sơ đơ\ng yua kơ đei lơ bơ ngai răt yua lui nge\h. ‘Măng âu u\nh hnam đe Loan tơ che\ng vă vei 1 đôi pơm yo\ng, kơ so# uơ oei dơ\ng gô te\ch đ^, io\k yua jo# pơ hlom dang 20 triệu hlak jên.

Hăm kơ jă sơ đơ\ng ako\m hăm ‘me\h vă lơ đơ\ng an^h te\ch mơ dro, thim lơ\m no\h dơ\ng tơ ge\ch yua đei tơ mam sa đei đơ\ng hơ drol, tơ drong jang rong nhu\ng bronh tơ\ xăh Đăk Pxi to\k bo\k pơ\ih đei trong năm ‘nao lơ\m hơ to\k tơ iung vei rong kon tơ rong tơ\ tơ ring.

hen ‘nhe\t, dôm kơ loăi ‘nhot, [um; ‘nhe\m nhu\ng bronh ‘no\h se\ch lơ dơ\ng, [âu phu kơ na đei an^h te\ch mơ dro tôch kơ ‘me\h vă. ‘Nâu j^ tơ drong hiôk vă tơ drong jang hơ to\k tơ iung, tơ gop tơ jur dơ nu\h hin ăn kơ kon pơ lei. Khu\l kơ dră tơ ring to\k bo\k jang hơ dai hăm An^h pơ tho pơ hrăm tơ drong jang – pơ tho ho\k hơ nơ\ng apu\ng Đăk Hà pơ\ih lăm pơ hrăm găh ki thuơ\t rong nhu\ng bronh. Kiơ\ đơ\ng no\h pơ tho kon pơ lei băt hơ dăh găh trong ki thuơ\t, dôm trong vei rong yo\ng nhu\ng âu vă hơ to\k io\k yua lơ\m vei rong kon tơ rong.

Tơ ring ku\m hlôi pơ gơ\r dôm ‘măng năm tơ mang lăng ăn kơ kon pơ lei vă ho\k pơ hrăm tơ drong jang rong nhu\ng bronh tơ\ de#h char nhen Sa Thầy, Ngọc Hồi, Đăk Tô... de#h char Kon Tum. Dang ei tơ drong jang rong nhu\ng bronh to\k bo\k pơ kă lơ tơ drong hơ me\ng lơ\m hơ to\k tơ iung vei rong kon tơ rong, pơ\ih ăn trong klăih đơ\ng dơ nu\h hin ăn kơ kon pơ lei lơ\m tơ ring.

Thuem: Tơ blơ\