Rơnĕh păng arih xa truh ‘lŏ jê̆ thong đak Dà Rơyồng tơter jơ̆ng kông Brah Yàng čhing tih kơjung, ƀok K’Brệp (75 sơnăm) đei kon pơlei Kala Kròt tôch ‘mêm, pôk pơm kră pơlei. Ƀok jĭ ngê̆ nhơ̆n rơgei găh tơdrong tanh sĭt kơ bơngai K’ho ‘năi.

Lơ hơkăt, kơrô, kơđum kơđŏng tanh hăm kram, pơ o đei ƀok tanh tôch gơ̆h, ‘lơ̆ng, kơjăp. Ưh lăp tanh vă yoa lơ̆m hnam đĕch, tơmam ƀok tanh đei oei hơnhăk tĕch ăn kon pơlei dơ̆ng. Sơnăm sơ̆, tơring pơih lăm pơtho tanh hơkăt ăn bơngai K’Ho, ƀok K’Brệp truh pơtho ăn vă jê̆ 100 ‘nu bơngai. Ƀok tơroi: “Kơdih kâu inh tanh tôm bơ̆n hơkăt, kơđum kơđŏng…,Mưh đe truh ‘mĕh răt ‘nŏh inh tĕch hloi vă đei dơ̆ng kon jên pơ ‘nhŏ ăn tơdrong arih xa. Vă vei kơjăp tơdrong tanh sĭt âu, dang ei tơ̆ tơring hlôi pơjing Khul tanh sĭt vă tanh đei lơ tơmam, hŏk iŏk đơ̆ng băl trong tanh kơđum kơđŏng, hơkăt ‘lơ̆ng, pơm lăp hăm tơdrong ‘mĕh vă đơ̆ng bơngai răt, chă trong tĕch tơmam hăm yă lăp ‘lơ̆ng ƀiơ̆”.

Ưh lăp ngê̆ nhơ̆n rơgei đĕch, Kră pơlei K’Brệp oei jing bơngai năm hơdrol lơ̆m tơdrong jang tŏk mŭk drăm. Jĭ bơngai mă blŭng lơ̆m pơlei pơ̆n tơplih ming trong jang xa, ƀok tơlĕch jên pơtăm, vei rong 5 ha cheh phe yŏng ‘nao. Hrei ‘nâu 1 sơnăm, unh hnam ƀok phĕ đei 12 tân chĕh phe găr. ‘Ngoăih kơ ‘nŏh oei đei iŏk yoa đơ̆ng plei sầu riêng păng ƀơ pơtăm hơlam lơ̆m pơgar cheh phe hai. 2 ha chŭn kŭm kăt yoă đei hlŏh 8 tân ƀa.

Ƀôh ƀok jang xa gơ̆h, lơ unh hnam lơ̆m pơlei hŏk jang xa kiơ̆ ƀok. Ƀok K’ Brao, tơ̆ plei Kala Kròt ăn tơbăt: “Kră pơlei K’Brệp jĭ bơngai năm hơdrol lơ̆m tơdrong choh jang xa. Mưh pơtăm, vei rong cheh phe, ƀok jang kiơ̆ khoa hŏk ki thuơ̆t, nhen săy phŏng, pruih pơgang sơdrông, pruih đak…Gơnơm thoi noh, pơgar chĕh phe hnam ƀok hơnơ̆ng đei plei lơ. Rei pơtăm ƀa kŭm thoi noh, ƀok jĭ bơngai choh jang xa gơ̆h ‘năi, kơna ƀa ƀok jang đei kŭm tôch lơ tơ̆ plei Kala Kròt ‘nâu. Kră pơlei jĭ bơngai đei kon pơlei lui yom đơ̆ng tơdrong arih xa, pơma xa truh tơdrong jang xa”.

Bơ̆ jang tơdrong jang pơjing tơring tơrang ‘nao, kră pơlei K’Brệp jĭ bơngai vang jang tôch tơnăp, chu chĕng song teh vă pơm trong, hăm teh đei chĕng song xă hlŏh 300 m2 ƀât hơnăp hnam sư, yuih hut lê̆ dur var, kŏh hŭt lê̆ ‘long cheh phe vă pơm trong pơlei. Ƀok oei chĕng song hlŏh 1000 m2 teh mir vă pơm trong năm tơ̆ chŭn na, mir roh. Pơm kiơ̆ ƀok, lơ̆m pơlei mât 1 ƀơ̆r đon: bơngai chĕng song teh, bơngai tơgop năr jang, bơngai tơnôm tơmam ming man vă pơm anih jang, trong tơ̆ pơlei pơla. Lơ̆m pơlei vang tơgop đei hlŏh 600 triu hlak jên vă man trong bê tông, man đak tơnglang.

Ƀok K’Brẻo tơ̆ plei Kala Kròt tơroi: đơ̆ng bưng ai kră pơlei mă truh dang ei đĭ đăng trong pơlei pơla đei man rơgŏh ‘lơ̆ng: “Adrol sơ̆, trong yak lơ̆m pơlei pơyan ‘mi trôk rơbơ̆r, pơyan phang ‘mui, ƀruih ƀrăm kơ ŭl kơ ăl, yak tôch mơmat, mă loi mưh chơ tơmam đơ̆ng mir roh vih tơ̆ hnam. Dang ei, đei trong bê tông rơgŏh ‘lơ̆ng, tơdrong chơ chuĕn bơ̆n cheh phe, ƀơ, sầu riêng tôch hiôk păng ƀônh ƀiơ̆, tơmam jang đei, đei chơ chuĕn, tĕch mơdro tôch hiôk hian”.

‘Ngoăih kơ krao hơvơn kon pơlei vang pơjing tơring tơrang ‘nao, kră pơlei K’Brệp oei adrin roi tơbăt trong jang, tơdrong tơgŭm đơ̆ng teh đak; vang sek tơlang dôm tơdrong hil băl lơ̆m tơpôl. Ƀok K’Hữu kăn ƀô̆ xăh Bảo Thuận, dêh char Lâm Đồng tơroi, kră pơlei vang tơgop tôch gĭt kăl tơgŭm ăn tơring vei kơjăp tơdrong sơđơ̆ng, pơjing tơdrong arih xa ‘lơ̆ng hơiă:

“Kră pơlei K’Brệp jĭ bơngai đei kon pơlei lui yom, đei bưng ai tih lơ̆m tơpôl. Găh tơdrong krao hơvơn kon pơlei bơ̆ jang kiơ̆ trong jang pơjing tơring tơrang ‘nao, ƀok hơnơ̆ng đei nơ̆r pơma trŏ ƀlep, yak hơdrol lơ̆m tơdrong pơm trong, man đak tơnglang, gơnơm thoi noh mă um ai pơlei pơla roi đunh roi ‘lơ̆ng, trong pơlei đei man jơ̆p kueng. Ƀok oei jang lơ̆m Khul vei lăng tơring Khop Kala hăm hơnăp jang pơm bơngai chĕp kơ̆l, nơ̆r pơma đơ̆ng ƀok tơ̆ hnam hơkŭm kŭm đei truh hăm bơngai kiơ̆ khop kơna trong jang pơjing tơring tơrang ‘nao, pơjing tơdrong arih xa ‘nao tơ̆ pơlei đei bơ̆ jang ‘lơ̆ng păng jang đei lơ tơdrong tôch hơiă”.

Hăm bưng ai, grih tih, đon gơ̆h hơgei păng jang tơnăp đơ̆ng kơdih, kră pơlei K’Brệp oei chĕp vei păng tưk tơiung tơdrong juăt so đơ̆ng sơ̆ kơ bơngai K’Ho, păng vang tơgop pơm tơplih um ai ‘nao tơ̆ plei Kala Kròt. Ƀok tơgăl jĭ anih gơnang yoa găh jơhngâm đon, jĭ bơngai tơƀôh trong chong glung vă kon pơlei ‘moi kiơ̆ lơ̆m tơdrong pơjing pơlei pơla roi đunh roi phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng, hiôk chơt./.