VOV4.Bahnar - Đơ\ng ro\ng hloh 5 xơnăm tơle\ch jang kiơ\ pơkăp klă jên vei bri, tơpă ăn [ôh tơdrong mă dôm tơ ‘ngla bri jing anih pơkă vei bri ăn kon pơlei vei hơlen đei yua kăp g^t, mă hơdăh noh tơdrong pơm yoch kơluơ\t vei bri tơjur [ôh hơdăh, bri đei vei lăng tơnăp hloh. {ai chih tơ\ hơla âu tơroi hơdăh hloh găh trong jang pơkă vei bri ăn tơpôl kon pơlei.

Anih jang găh ‘long bri Đak Tô jing minh anih jang đei jơnei hơdăh lơ\m tơdrong pơkă bri ăn kon pơlei vei hơlen. Adrol ki, [ơ\t tam mă pơjao bri ăn kon pơlei, mă adrin tôch lơ mă lei vei găh âu noh păh to đe tơtông, pơm ăn lơ hơgăt bri [ơm đe tơtông pơrăm. Tơdrong jang đei tơplih hơdăh [ơ\t jơnu\m pơgơ\r anih jang xơkơ\t, ưh kơ đei bu vei bri tơnăp hloh kơdih po kon pơlei. Đei tơgu\m đơ\ng tơdrong pơkăp klă jên vei bri, truh dang ei, anih jang găh ‘long bri Đak Tô hlôi pơjao ăn 25 pơlei, kơ 6 xăh tơ\ 2 apu\ng Đak Tô păng Tu Mrong vei hơlen bri kơ anih jang. Tơpă ăn [ôh [ơ\t bri đei pơjao ăn kon pơlei vei hơlen, tơdrong tơtông bri tơjur hơdăh, bri đei vei hơlen tơnăp hloh. {ok Nguyễn Thành Chung, Kơdră anih jang găh ‘long bri Đak Tô ăn tơbăt: [ôh tơdrong pơyua đơ\ng bri, kon pơlei tơ\ lơ pơlei pơla kơdih vang jang atu\m hăm anih jang pơtăm bri tơ\ dôm hơgăt bri mă adrol âu ki [ơm tơgar teh jang mir [a: “Đon kơche\ng đơ\ng anih jang pơtăm bri noh pơtăm ăn kon pơlei. Pơtăm đơ\ng xơnăm mă mônh truh xơnăm mă 4, lơ\m tơdrong pơtăm, vei lăng, kon pơlei đei io\k jên hơpăh đơ\ng pơtăm, vei lăng bri. Đơ\ng ro\ng kơ xơnăm mă 4 noh mih ma duch nă đei pơjao vei lăng bri. Unh hnam mă yơ pơtăm tơnăp, vei lăng ‘lơ\ng noh truh xơnăm mă 8, ‘long hơngo tih giơ\ng, mih ma duch nă kôih io\k kơtăk đei yua lơ hloh dơ\ng”

Tơroi găh tơdrong hlôh vao po lơ\m tơdrong jang vei bri, [ok Dương Văn Trị, Kơdră anih jang hơlen bri apu\ng Kon Braih akhan, tơdrong pơkă pơjao bri ăn unh hnam kon pơlei mă dôm anih jang tơ ‘ngla bri tơ\ apu\ng oei tơbang tơdrong ưh kơ đei yua. Blu\ng xơnăm 2016, Jơnu\m pơgơ\r klă jên vei bri apu\ng hlôi vei tơdăng jên mong vei hơlen păng hơto\k bri dêh char Kon Tum hăm kơxo# jên hloh 100 triu hlak jên kơ 21 unh hnam kon pơlei. Tơdrong tơm dôm unh hnam âu hlôi le# đei tơdrong hiong ‘long bri lơ\m hơgăt đei pơjao ăn kơ po vei hơlen păng minh [ar hơgăt bri ưh kơ đei axong jên vei hơlen. {ok Dương Văn Trị xơkơ\t, tơdrong pơkă pơjao bri ăn kon pơlei vei hơlen noh [lep hloh hăm tơdrong jang dang ei: “Pơjao ăn rim unh hnam chă hơlen vei bri duh ưh kơ đei bu hơlen mă lei mưh pơjao ăn pơlei pơla noh kơdră pơlei, kră pơlei gô axong ‘năr jang hăm 3 ‘nu jang minh năr păng jo# hơlen [ơ\t năm jang, oei ưh noh ưh kơ đei jo#. Vă ning mônh kơnh jên mă noh axong ăn pơlei pơla vei hơlen, noh đe io\k hla bar chih măt jang vă hơlen mă tơnăp bri âu giơ\ng ‘lơ\ng, năm hơlen kơjăp noh đei jơnei tơpă. Bơngai năm jang noh đe băt, oei bơngai ưh kơ jang noh đe pơtho akhan. Đơ\ng pơlei pơla kơdih chă hơlen jang dih băl. Mưh pơjao ăn unh hnam inh [ôh ưh kơ gan đei jơnei ôh. Đei bơngai [ơ\t pơjao noh xư pơtơm 50, 60 xơnăm đe\ch. Đơ\ng ro\ng 10 xơnăm noh xư to\k 70 xơnăm bơih, thoi yơ mă gơh năm hơlen bri dơ\ng”.   

Anih jang găh bri Kon Plông dang ei oei vei hơlen hloh 56.000ha bri oăng teh bri, lơ\m noh je# 35.000ha axong jang păng klă jên vei bri. Đơ\ng xơnăm 2011- 2015, Anih jang tơguăt hăm 665 unh hnam kon pơlei păng 7 pơlei pơla ako\m vei bri. {ok Vũ Văn Bắc, Kơdră anih jang ăn tơbăt, [ôh tơdrong pơjao bri ăn unh hnam kon pơlei vei hơlen ưh kơ đei yua hơto\ hăm pơjao ăn pơlei pơla, đơ\ng xơnăm 2016, Anih jang tơplih pơjao ăn 41 gru\p kon pơlei tơ\ 30 pơlei pơla. Kiơ\ kơ [ok Bắc, vă che\p vei tơnăp xơnong jang đơ\ng tơpôl lơ\m tơdrong vang vei bri, anih jang tơ ‘ngla athei đei tơdrong chă hơlêm pơtru\t kră pơlei, bơngai mă đei kon pơlei lui yom păng dôm bơngai vei bri tơnăp lơ\m tơpôl pơlei pơla: “Hămkon pơlei kon kông mă đei kon pơlei lui yom noh kăp g^t athei pơjao ăn kơ bơngai mă noh păng ba athei che\p vei xơnong jang kăp g^t kơ xư noh mă jang đei jơnei, mưh lei pơjao jang mă ưh kơ đei axong xa jên khei noh tơnap kơ pơma dơnuh hăm đe ye\t. Inh pơih tơdrong hop ako\m khul kră pơlei, kơdră pơlei lơ\m gru\p kon pơlei, đei bơngai hăt hot vang jang vei bri noh ăh je# đ^ xơnăm lai yơ duh hơlen xơkơ\t pôk hơpăh ngăl”. 

Tơblơ\ nơ\r: Lan