VOV4.Bahnar - Lơ\m khei ‘năr tơ blăh Mi do\ng te\h đak, Trung ương Đảng păng {ok Hô tơ chơ\t pơih trong chơ chue\n tơ mam tơ gu\m tôch g^t kăl ‘no\h j^ trong Trường Sơntơ\ 2 2păh găh Hơ le\ch păng Pơ mât hai, hlôi tơ gop g^t kăl vă khul linh păng kon pơ lei bơ\n io\k đei jơ nei tih lơ\m pơ yan puih mak sơ năm 1975. Đơ\ng ro\ng kơ năr rơ ngei, tơ\ găh Pơ mât hlôi jing trong gre 14, dang ei đei pơm hơ met, pơih xă jing trong Hồ Chí Minh. Oei tơ\ găh Hơ le\ch, Khul kơ dră t/đ pơ jao ăn An^h tơm jang tơ gu\m kơ Khul linh – An^h tơm vei lăng khul linh t/đ tơ le\ch tơ drong jang pơm trong Trường Sơn Đông. Trong ‘nâu tôch g^t kăl hăm tơ drong jang vei lăng t/đ, hơ met kơ jăp tơ drong sơ đơ\ng păng jang atk tơ iung mu\k drăm tơ pôl.

Lơ\m hnam man kơ jăp ‘lơ\ng tơ\ kueng kơ pho# 5, thị trấn Kbang, apu\ng Kbang, de#h char Gia lai, linh so Lê Minh Trí rơ hâu hơ iă sơng đe buăl joăt 1 chăl vang tơ blăh sơ\. Tơ drong hlo#h vao jang sa, tơ drong kon sâu ho\k pơ hrăm đei jing ‘lơ\ng kle\p tru\h dôm jơ hngơ\m đon [lo\k dơ\ng kơ tơ blăh vang đei [o#h ơ ơ\r lơ\m prăt jơ nhen ư\h kơ đei tôch. Vă je# 50 sơ năm sơ\, linh so Lê Minh Trí, vang iung tơ blăh tơ\ trong Trường Sơn Đông. {ôm [rơ\m krưp kre\nh ư\h kơ ke\ găn đei jơ hngơ\m hơ drin đơ\ng khul linh nhen sư păng tơ drong iung tơ blăh đơ\ng khu\l linh păng kon pơ lei bơ\n tơ\ trong g^t kăl âu. Đơ\ng ro\ng kơ năr rơ ngei, sư hơ dai hăm lơ bôl buăl ‘no\h j^ dôm bơ ngai iung jang hơ drol hơ to\k tơ iung mu\k drăm lơ\m tơ ring te\h sư hlôi iung tơ blăh, dang ei ‘no\h apu\ng Kbang, kơ na sư hlo#h tôch kơ rơ đăh dôm tơ drong tơ pl^h tơ\ trong g^t kăl âu: “Đơ\ng ro\ng năr rơ ngei, nhôn ‘no\h j^ dôm bơ ngai linh v^h hơ lơ\k hăm bri kông, mu\ih ro\h cho\h klăng đei te\h Kon Hà Nừng âu, tơ\ trong Đông Trường Sơn âu. Sơ\ ư\h kơ đei trong ‘no\h tơ [ơ\p lơ mơ mat tat găh tơ drong jang chơ chue\n tơ mam đơ\ng cho\h jang sa. Mă lei io\k đơ\ng đei trong Đông Trường Sơn năm kle\ch ‘no\h tơ [ơ\p tôch kơ lơ tơ drong hiôk, chơ chue\n tơ mam, mơ dro sa kơ na kơ jă dang ăi hăm an^h te\ch mơ dro. ‘Ngoăih kơ ‘no\h nhôn ku\m hăm kon pơ lei, tơ klep hăm kon pơ lei tơ ring yak mơ\t lơ\m hơ to\k tơ iung, jang sa nhen bơ ngai Yuăn bơ\n.

Trong Trường Sơn Đông năm kle\ch apu\ng Kbang, de#h char Gia Lai

Đơ\ng an^h blu\ng ‘no\h thị trấn Thạnh Mỹ, apu\ng Nam Giang, de#h char Quảng Nam, trong Trường Sơn Đông đei tơ mơ\t jên jang pơm năm kle\ch de#h char Quảng Ngãi, Kon Tum đang kơ ‘no\h tru\h de#h char Gia Lai, Đắk Lắk păng Lâm Đồng. Tơ\ apu\ng Kbang – pơ lei pơ la nhap [ok Núp nu\ih mơng, kon pơ lei bơ ngai Bahnar tơ\ âu chhôk hơ iă yua kơ trong ie\ kle\ch kơ bri sơ\ hlôi gơ glơng pơ\ih să, năm v^h vơ\t hiôk. 1 lơ\m kơ so# dôm bơ ngai Bahnar hui kơ đei tơ\ xăh nu\ih mơng Sơn Lang, apu\ng Kbang hlôi đei năm lăng pơ sat [ok Hồ tơ băt, lăng trong ie\ yua đơ\ng {ok Hồ păng an^h tơm ch^h tr^ pơ\ih trong sơ\, dang ei đei te\h đak tơ mơ\t jên jang ming man ‘lơ\ng, să sap, kon pơ lei bơ ngai Bahnar tơ\ âu ‘no\h roi [lo\k kơ [ok Hồ dơ\ng: “Kon pơ lei nhôn chhôk hơ iă yua kơ đei rơ\ih vă ko\h io\k ‘long hơ nhăk năm pơm pơ sat [ok păng ^nh pu\n hlôi đei năm lăng pơ sat [ok Hồ. Kon pơ lei ‘mêm kơ [ok, [lo\k kơ [ok de#h, hmach ‘no\h kon pơ lei tam mă đei tơ [ơ\p [ok ‘măng hơ yơ ‘no\h [ok đ^ lôch hơ chăng, kon pơ lei sơ ‘ngon de#h.” 

Trong Trường Sơn Đông g^t kăl sơ\, dang ei hlôi đei tơ mơ\t jên jang pơm pơ\ih să, năm kle\ch lơ tơ ring kăn kư\ kach mang tơ\ 4 de#h char Tây Nguyên, tơ goăt lơ tơ ring te\h nu\ih mơng nhen: xăh Đăk Ring, Đăk Nên (de#h char Kon Tum); xăh Sơn Lang, Tơ Tung, Đất Bằng, Yang Bắc (de#h char Gia Lai). ‘No\h ku\m jing pơ lei pơ la kơ đe bơ ngai nu\ih mơng nhen: Đinh Núp, A Gió, Kpă K’lơng, Wừu.v.v.. Kơ l^h dôm tơ ring te\h nu\ih mơng ‘no\h, dôm bơ ngai kon nu\ih mơng ‘no\h, hăm ku\m trong ie\ Trường Sơn Đông sơ\ hlôi tơ gop g^t kăl pơm đei jơ nei t^h pơ yan pu\ih mak sơ năm 1975. Tơ drong ‘lơ\ng g^t kăl, kơ jă kăp g^t tơ pă yan âu ku\m nhen tơ drong g^t kăl đơ\ng trong Trường Sơn Đông hlôi đei tơ sơ\t hơ dăh. Păng dang ei, rim tơ ring to\k bo\k io\k jang, hơ to\k tôch ai đei yua ‘lơ\ng đơ\ng trong Trường Sơn Đông vă pơm tưk jơ hngơ\m ăn hơ to\k tơ iung. {ok Nguyễn Trường, kơ dră an^h vei lăng kon pơ lei apu\ng Đăk Pơ, de#h char Gia Lai, tơ băt: “Trong Trường Sơn Đông đei ming man kle\ch tơ ring Đăk Pơ đunh kơ âu dang 10 sơ năm, đei tơ drong ‘lơ\ng tôch kơ g^t kăl hăm tơ ring. Đơ\ng ro\ng kơ đei trong âu ‘no\h nhôn hlôi pơ\ih trong năm tơ\ lơ xăh năm to\k tơ\ găh pơ mơ\t. Nhôn tơ le\ch jang pơm rim trong [ê to\ng xi măng tơ [ư\h rim xăh păng rim pơ lei le\ch tơ\ trong Đông Trường Sơn ‘no\h pơ jing tơ drong hiôk ăn kơ kon pơ lei.”

Trong Trường Sơn Đông pơm tơ iung jơ hngơ\m g^t kăl ăn hơ to\k t ơ iung mu\k drăm kơ kon pơ lei ar^h sa tơ\ j^h kông Trường Sơn

Hăm tơ drong ‘lơ\ng tơ gop hơ to\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl, hơ met ming khu\l linh sơ lam, vei sơ đơ\ng, tơ drong jang trong Trường Sơn Đông pơ tơm pơm sơ năm 2007, yua đơ\ng An^h tơm jang tơ gu\m – An^h tơm vei lăng khu\l linh pơm tơ ‘ngla tơ mơ\t jên jang hăm kơ so# jên hlo\h 10.000 ti hlak jên. ‘Nâu j^ trong gre năm kle\ch 7 de#h char tơ ring to\k bo\k păng Tây Nguyên hăm hơ tăih dang 700km, pơm hơ dai hăm trong Trường Sơn Tây (trong Hồ Chí Minh dang ei) păng trong gre 1A. Pêng trong gre tơm âu tơ klep hăm băl kiơ\ rim trong gre: 19, 25, 26, 27, 29, 14B, 14E, 40B… pơm jing trong nơ năm klo\h kle\ch ăn pơ đ^ tơ ring to\k bo\k păng Tây Nguyên. Kiơ\ kơ Thiếu tướng Nguyễn Bá Tòng, linh nu\ih mơng, sơ\ pơm Pho\ Tư lệnh Chính trị Binh đoàn 12, Pho\ kơ dră joăt joe {o# đo#i Trường Sơn- Hồ Chí Minh, rim trong gre âu ‘no\h tơ drong ‘lơ\ng g^t kăl vă hơ to\k tơ iung mu\k drăm, tơ pôl kơ kon pơ lei kơ rim hơ dre\ch hơ dru\ng tơ\ j^h kông Trường Sơn: “Mă mônh, trong tơ gu\m ăn kon pơ lei tơ\ j^h kông Trường Sơn tơ pl^h ‘lơ\ng đei tơ drong năm v^h vơ\t, trong nơ năm. Mă tơ pl^h đei tơ drong nơ năm ‘no\h mu\k drăm hơ to\k tơ iung. Yua kơ sơ\ ư\h kơ đei trong ‘no\h jang đei sa kơ d^h đe\ch, mă lei dang ei đei bơ\ih ‘no\h đ^ đăng dôm tơ mam đơ\ng kon pơ lei đei chơ năm, te\ch mơ dro tơ\ đ^ đăng an^h te\ch mơ dro. Đơ\ng no\h pơ jing ăn tơ drong ar^h kơ kon pơ lei tơ\ j^h kông Trường Sơn đei ‘lơ\ng [iơ\.”

Trong ie\ Đông Trường Sơn g^t kăl sơ\ ku\m hăm kon pơ lei kơ rim hơ dre\ch hơ dru\ng ar^h tơ\ j^h kông Trường Sơn pran kơ tang hlôi 1 jơ hngơ\m tơ goăt tơ goăl, kiơ\ Đảng, kiơ\ [ok Hồ, pơm đei jơ nei ang hơ dăh, rơ ngei tơ ring găh pơ băh, rơ ngei te\h đak. Đơ\ng ro\ng 60 sơ năm jo# đơ\ng pơ\ih trong, trong g^t kăl ‘no\h hơ nơ\ng đei te\h đak tơ mơ\t jên jang pơ\ih să, tơ [ư\h dôm tơ ring te\h nu\ih mơng tơ\ j^h kông Trường Sơn, jang kiơ\ tơ drong jang tang găn hiă ăn te\h đak, hơ met ming tơ drong sơ đơ\ng – khu\l linh păng hơ to\k tơ iung mu\k drăm – tơ pôl tơ ring to\k bo\k – Tây Nguyên./.

Công Bắc: Ch^h

Thuem: Tơ blơ\