A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud)- chuyên gia ngữ âm urang Pháp lac urang iek prong tuk vak.  Meda lac kayua bruk số hóa ngôn ngữ âm thanh ngan song yaok câu từ, yaok kadha doh ca dao, dân ca...hu pandar dalam sap ndom panuac puac yaok harei di mik va dom bangsa takik nyu ngak jeng hatai cẩn thận di saai. Bhian hu nao tal Châu Phi, Trung Quốc min saai palih ruah VN ngak labik padeih takai piah patui hatai takre roh duah sap ndom panuac puac. Tui saai, Việt Nam lac sa taneh ia biak karei kayua tong abih hệ ngôn ngữ di Châu Á jeng hu mbaok di labik ni.

VN hu 5 nyaom ngôn ngữ karei di gauk min hu ảnh hưởng tame gauk song hu sajarah biak gheih. Nao điền dã meyah oh takre ye jhui nao, gam kan kandah gam gleih glar. Hu menuac takre min kurang ilamu, hu menuac hu ilamu min oh takre. Dom tài liệu ghi âm dalam dom minite min biak hu yaom glaong.

  Lac sa chuyên gia gah ngữ âm, tuk ngak  dự án Đồ Rê Mi Fa song dom cộng sự di Viện roh duah dunya Mica Đại học Bách khoa Hà Nội, A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud) palih sap Mường piah roh duah chuyên sâu. Ngan saong sa-ai, bac sap Mường lac jalan piah thau dalam jang hệ ngôn ngữ Việt-Mường di urang Việt Nam. Piah ngak hu bruk nan, saai nao đìền dã tal rilo bhum palei hu mik va bangsa Mường daok. Yaok mbang nao, yaom lac bruk nao mai, mbang huak, ndih daok daokbiak  biak kan kandah min ngan saong A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud), biak kan kandah min ngan saong A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud) kadha bui sambai di abih nan lac taom gaok hu dom urang hu hatai takre roh duah ngôn ngữ yau drei

        Sap Mường mbuan jang kayua rilo từ cùng lai nguyên, tapa so sánh meda thau hu sajarah di sap Việt song sap Mường. Tuk vak nao điền dã lac 10 tal 20 thun lac rilo abih njauk pato pakai ka sinh viên. Sinh viên di labik ni khin bac sap Mường ye duah jalan daong. Drei hu dom đồng nghiệp thau urang sangka, meda lac 30, 60 thun hadei jeng hu min bloh meda hu. Drei khin ngak biak  prong,nan lac ngak sa nyaom biak prong piah roh duah abih ngôn ngữ lac oh kein lagaih.

Meng hatai takre roh duah, thái độ nghiêm túc ngan song bruk ngak di A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud) nan nyu dui pachreih dom urang jakar di viện roh duah dunya Mi Ca hu mbaok tame roh duah ngôn ngữ. Tiến sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, urang roh duah giao tiếp sap ndom , lac urang dịch tự động di dự án Đồ Rê Mi Fa brei thau:         

Drei bahrau pataom tame sap Việt, sap Anh , sap Prang. Meng hu saai Alexis  drei jeng thau taom dar drei hu rilo ngôn ngữ bo drei njauk xử lý. Jeng kayua ảnh hưởng di saai nan ye drei salih tapa bruk roh duah hasit. Drei kham pataom tame bruk langyah ka dom ngôn ngữ bangsa takik. Anak tal drei meda ngak bruk nan song brei hu rilo pren yava buh tame.

Song ni lac jak jeng di A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud) song dom cộng sự Việt Nam- sa glilang tapuk ngôn ngữ meng âm thanh hu angan Lacito.vjf.cnrs.fr, song nguồn tài nguyên phong phú ka ngôn ngữ 11 bangsa takik mbuan si lahik nao yau yau: sap Cuối Chăm, Arem, Mã Liềng, Rục... Ni meda lac sa nguồn dữ liệu padang dom  phần mềm ứng dụng dalam ndom puac. Giáo sư,Tiến sĩ Trần Trí Dõi, Giám đốc Pasak “ Roh duah patagok dom bangsa takik song bhum ceik” sang bac Đại học Khoa học Xã hội song Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội brei thau: dom nhà ngôn ngữ caga ba tabiak brei thau bruk roh duah ka nguồn gốc ngôn ngữ bhap bini urang Việt saman  Đông Sơn meng hu dữ liệu di gilangtapuk  âm thanh ni:

Tuk khol drei hu cứ liệu ka ngôn ngữ yau nan, khol drei meda yaih khan ka bhap bini urang Việt di saman Đông Sơn siam mekre yau habar gah XH. Kayua lac tuk ndom tal sa bangsa ye oh lac oh ndom ka ngôn ngữ di urang. Khol drei chứng minh hu bruk siam mekre lac sap Việt di samar pô Hùng hu hoàn thiện yau sa ngôn ngữ bo urang pandar song dom hagait nyu vay mượn, makna kayau habar song dom hagait nyu oh vay mượn bo urak ni kayua khol drei var oh lac khol drei oh hu sap ndom meng saman nan.  

Puac bilan 6 ni, A-lếch-xi Mi-sô (Alexis Michaud) nao veik negar Prang, jao veik bruk  ngak ka dom cộng sự VN. Ngan saong saai, labaih 14 thun daok di VN lac sa tuk vak bac hu rilo bruk siam gheih la adat cambat tanarakun, ilamu di urang VN. Saai brei thau, nao veik Prang daok patui ngak ka nyu siam dom baoh tapuk ka ngữ âm dom bangsa takik VN. Meyah njauk yau panuac Alexis lac, hadei di yaok sap ndom dalam ngôn ngữ dom bangsa VN lac sa dalikan atah ye piah ngak hu bộ tapuk ni, saai lihik abih 14 thun tra./.