Puac thun 2012, 2 pajaih kruac bung lac kruac bung saradang hala song kruac bung darun - đặc sản di bhum pala kruc bung  Tân Triều di huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai hu Cục Sở hữu trí tuệ, Mintri Khoa học  song Công nghệ brei harak bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Meng nan, Sở Khoa học – Công nghệ tỉnh Đồng Nai hu dang tabiak peih ngak dự án “Khik ramik song patagok chỉ dẫn địa lý Tân Triều pandar ka kruac bung di huyện Vĩnh Cửu”. Dự án piah khik quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý, tagok angan pablei salih, paglaong labik  dang  di kruac bung Tân Triều, paglaong jien mek tame di urang pala kruac bung. Tal urak ni, hadei di jiak 5 thun, yaom lac hu dom siam mekre di tuk camereip, min kein lagaih ka bruk  chỉ dẫn địa lý oh ka hu pandar siam di abih. Urang vak  Xuân Lượng, dok di ban raya Hồ Chí Minh hu kadha vak khan ka bruk ni:

Angan ieu "Palei kruac bung Tân Triều" hu dane angan ngan song urang blei mbang dalam song langiu negar, kayua chất lượng di boh kruc bung. Lac taneh hu pabak meng krong Đồng Nai, bhum Tân Triều hu taneh riya saong langik tasik siam, lagaih ka phun kruac bung  tamuh song praong tagok. Jeng tok hu di Tân Triều, 2 pajaih kruac bung  saradang hala cam song kruac bung darun tamuh siam saong hu chất lượng siam di abih.

Urang blei meda thau lac kruac bung saradang hala cam Tân Triều meng boh yau lê thấp, cadak akaok boh tabloi tabiak, kanduh boh tuk tasak hu sambo  hajao katam, pasiu kruac bung samu gauk, tép kruac bung sit khang gam tame gauk, sambo katam ngu song jamen, trak meng 700gr  - 1,3 kg sa boh.  Daok kruac bung darun baoh nyu hu cổ thắt, tuk tasak hu sambo katam nhạt, jamen pahe yau baoh darun , pahe di nyu biak karei oh hu janih kruac bung halei pahe yau nan . 2 janih kruac ni jeng hu hàm lượng dom chất dinh dưỡng glong. 

Dom pluh thun ni mai, ong Ngô Văn Sơn daok di palei Vĩnh Hiệp angaok palao Tân Triều, xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu hu kak kajap song phun kruac bung saradang hala cam. Bein kruac bung 2 hécta di ong brei sản lượng tui kuhria jaik 28 tấn yaok thun, mek hu tanut chuẩn VietGAP. Meng tuk hu chỉ dẫn địa lý, yaom kruac di bein sang ong Sơn hu tagok cambaih laih, yaom pablei di bein lac 900.000 đồng/chục (12 boh), yaom ni glong jang dom bein karei labaih 125.000 đồng/chục, gam saong rilo kein laba karei. Ong Ngô Văn Sơn brei thau:

          Drei hu rilo tuai blei jang. Dahlau deih blei kruac bung urang mai tal bein iek, dok urak ni oh cang iek. Urang blei kakei drei lac baoh praong du nan, mẫu mã yau nan, jien ndo hadom ye urang mai mek pandap ye. Yaom kaom jeng hu glong jang. Hu lagaih meng hu rilo  menuac mai duah blei, hu liba meng yaom nan.

Meng Dự án “Khik ramik song patagok chỉ dẫn địa lý Tân Triều pandar ka baoh kruac bung  huyện Vĩnh Cửu”, hu 1.300 hecta kruac bung saradang hala cam song kruac bung darun di 5 xã: Tân Bình, Bình Lợi, Thiện Tân, Tân An song Bình Hòa  di huyện Vĩnh Cửu hu  bảo hộ chỉ dẫn địa lý, min bruk peih ngak oh ka hu ginup abih.

Hợp tác xã Nông nghiệp song dịch vụ Tân Triều urak ni hu  45 boh sang pala kruac bung  tui tanut  VietGAP hu taneh prong labaih 22 hecta, dalam nan 80% lac kruac bung saradang hala cam. Chỉ dẫn địa lý gam khik asal, chất lượng baoh, gam paglaong yaom pablei salih di boh kruac bung, nan ye tuk dự án khik mik song patagok chỉ dẫn địa lý Tân Triều hu peih ngak, urang nong biak bui sambai pachreih tui. Min tui ong Phan Tấn Tài, Chủ nhiệm Hợp tác xã Nông nghiệp song dịch vụ Tân Triều, chỉ dẫn địa lý ngak ka yaom boh kruac bung yaom lac hu tagok, min oh ka samu haong angan di nyu, oh ka cambaih laih. Anak meta mboh lac, daok hu bruk kruac bung di labik karei ba mai Tân Triều tuh pambuk song hu ieu lac "kruac bungTân Triều", ba tal bruk biak- ja srau kadau, urang pala kruac bung chân chính song urang blei mbang jeng njauk ảnh hưởng. Ong Tài brei thau:

Tuk chỉ dẫn địa lý salah bloh brei hu  cơ quan khik ramik. Urak ni hu dom boh kruac bung blei di palei karei mai ni, tapa tatua Tân Triều bloh lac kruac bung Tân Triều. Urang blei oh thau, mehit lac kruac bung Tân Triều ye urang blei. Tuk ba nao sang mboh chất lượngoh siam, nan ye ngak jhak tal angan Tân Triều. Urak ni oh tagok hu, bruk nan dok tavak tavaiy.

Jiak 5 thun kuhria meng di tuk boh kruac bung Tân Triều hu pok brei harak bảo hộ chỉ dẫn địa lý, min urak ni Đồng Nai jeng oh ka hu gah taduan bruk “khik ramik nội bộ” – nan lac khik ramik asal di nyu , bruk pala, chất lượng boh kruac bung, xác định lac kruac bung Tân Triều, oh lac kruac bung di labik karei ba mai . Ong Lê Xuân Trường, Trưởng phòng Quản lý chuyên ngành, Sở Khoa học – Công nghệ tỉnh Đồng Nai ndom lac, tal tuk vak ni, gah hu brei bruk “khik ramik nội bộ” jeng dok di angaok baar. Ong Trường  lac:

Padang sa kapul bahrau,  nan lac padang kapul kruac bung chỉ dẫn Tân Triều, ngak sa  hồ sơ, tờ trình payua tapa sở nội vụ song ủy ban bhpa bini tỉnh piah likau adat padang tabiak. Min, urak ni gah sở nội vụ oh ka brei adat padang  kapul ni.

Logo di kruac bung Tân Triều jeng oh ka njauk gauk. Tui kuhria, logo chỉ dẫn địa lý  kruac bung Tân Triều hu dom binah lac: haroh “Tân Triều” gam tui thaot binguk nhận diện di  sản phẩm atau puk palei song hu tem khik ramik chất lượng piah thau asal di nyu. Min urak ni, logo chính thức oh ka hu, gah halei brei harak chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý jeng oh ka thau cambaih, ngak ka bruk srau kadau baoh krauc bung jeng daok rah tabiak.

       Bruk jak jeng di bảo hộ chỉ dẫn địa lý ngan song kruac bung  Tân Triều –Đồng Nai meda ba mai rilo kein liba prong, min piah ngak hu bruk puac di abih, praong di abih lac samar paglaong hu yaom kaya nông ini, jeng dok rilo bruk njauk ngak./.