Bangsa Cao Lan dak padang rai diuk ilamo

    Tui bruk taong abih bhap bani gul pataom dak padang rai diuk ilamo, dom thun tapa, bangsa Cao Lan di huyện Đoan Hùng (tinh Phú Thọ) tuk halei jeng gul pataom gauk, patagok kinh tế, khik ramik saong patagok ilamo di bangsa drei, tapa nan ngak brei paglaong rai diuk bhap bani, khik kajap an ninh trật tự di labik daok.

     Sang ong Hà Đức Sản, daok di palei Ngọc Tân, xã Ngọc Quan lac sa kareih camin tuk halei jeng ngak siam jalan ba di Đảng, sarak hukum di karja. Dom urang dalam sang tuk halei jeng gul pataom, anit ranam, daong ba gauk, iek prong urang taha sangka urang sit, gul pataom puk paga saong iek prong mikva dalam palei, daong ba gauk dalam tuk gaok kan kandah. 

      Rup ong Sản tuk halei jeng abih hatai pathau khan, jak ba mikva hu mbaok tame dak padang rai diuk ilamo, pacang cakak oh caik rah tabiak dom bruk lahik an ninh trật tự dalam puk palei, ngak siam jalan diukrai tui ilamu bahrau dalam bruk ngak ndam lakhah, ndam metai min jeng daok khik hu ilamo siam mekre di bangsa Cao Lan. Oh lac ba akaok nao dahlau dalam bruk dak padang rai diuk ilamo, sang ong daok chreih chai ngak mbang pala drak, kham merat salih bahrau janih phun pala, anek athur raong, thâm canh tăng vụ. Meng labaih 4 ha taneh pala drak, ong buh jien tame pala keo lai, tea saong kuac danao raong ikan, raong kubao, limo, pabui, menuk. Yaok thun, hadei di kaoh bloh phun jien buh tame, sang ong daok laba hu jaik 100 triệu đồng. 

     Ong Sản khan lac: "Ralo thun tapa, sang dahlak hu brei angan lac sang ilamo, sang tiên tiến nan ye mikva jia saong pok dahlak ngak akaokpalei. Meng tuk ngak akaok palei, dahlak tuk halei jeng caik hatai lac sang drei njauk ba akaok nao dahlau, ndom nao gam haong ngak piah ka mikva bhap bani ngak tui”. 

      Khu Ngọc Tân urak ini hu 173 baoh sang ngan haong labaih 600 urang ye hu jaik abih lac bhap bani bangsa Cao Lan. Bruk dak padang baoh sang ilamo, rai diuk ilamo di labik ini hu pambak prong tal yaok baoh sang, hu jeng pren khang, daong ngak brei patagok kinh tế - xã hội, paglaong rai diuk di bhap bani.Sang sa-ai Trạc Thị Sản jeng lac sa dalam dom kareih camin naih gheih ka bruk dak padang rai diuk ilamo di labik daok. Dom thun tapa, sang sa-ai hu ralo rik daong biak siam, ba bruk urang nong ngak mbang naih jioy di labik ini patagok. Meng mô hình kinh tế tổng hợp di drei, yaok thun sang sa-ai laba hu labaih 100 triệu đồng. Oh lac ngak mbang naih jioy, sang sa-ai daok abih hatai daong ba mikva dalam khu patagok kinh tế ngan haong hatai saneng lac, ralo baoh sang thau ngak kinh tế ye puk palei hu kaya meda tagok. 

      Sa-ai Trạc Thị Sản brei thau: “Dom thun ini mai, meng tari taring bac megru saong kham merat ngak mbang pala drak, sang dahlak hu labaih jien padai, meng nan daong hu ka mikva yau ye pablei tavak pabui pajaih, pandap mbang raong glang ka mikva dalam palei, tacei pato mikva pandar ilamu kỹ thuật tame raong glang…Mai meng nan, ralo sang dalam puk dalam palei tabiak truh kathaot saong hu ralo sang kaya meda tagok”. 

     Bruk jak ba dak padang rai diuk ilamo di labik daok hu daong ka rai diuk bhap bani hu ralo salih bahrau, mbaok meta palei pala hu rilo salih bahrau, hadah hadai, hu bruk gul pataom siam, kinh tế patagok, rai diuk di bhap bani dak harei dak hu paglaong, baoh sang kathaot trun daok takik./.  

Dân tộc Cao Lan xây dựng đời sống văn hóa

        Thực hiện phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, những năm qua, dân tộc Cao Lan ở huyện Đoan Hùng (Phú Thọ) luôn đoàn kết, phát triển kinh tế, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình, qua đó góp phần nâng cao đời sống người dân, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.

     Gia đình ông Hà Đức Sản, ở khu Ngọc Tân, xã Ngọc Quan là một điển hình luôn chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Các thành viên trong gia đình luôn đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, kính trên nhường dưới, đoàn kết xóm giềng và trọng tình làng nghĩa xóm, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau trong khó khăn hoạn nạn. 

    Bản thân ông Sản luôn tích cực tuyên truyền, vận động mọi người tham gia xây dựng đời sống văn hóa, ngăn chặn không để xảy ra các vụ mất an ninh trật tự trong thôn xóm, thực hiện tốt nếp sống văn hóa mới trong việc cưới, việc tang nhưng vẫn giữ gìn được nét văn hóa đẹp của dân tộc Cao Lan. Không chỉ gương mẫu đi đầu trong xây dựng đời sống văn hóa, gia đình ông còn hăng hái tham gia lao động sản xuất, tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, thâm canh tăng vụ. Với hơn 4 ha đất sản xuất, ông đầu tư trồng keo lai, chè và đào ao thả cá, chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà. Hàng năm, sau khi trừ chi phí, gia đình ông lãi gần 100 triệu đồng. 

      Ông Sản chia sẻ: "Nhiều năm liền, gia đình tôi được công nhận là gia đình văn hóa, gia đình tiên tiến nên bà con đã tin tưởng và bầu tôi là trưởng khu hành chính của thôn. Từ khi là trưởng khu, tôi luôn ý thức rằng gia đình mình càng phải gương mẫu hơn nữa, nói đi đôi với làm để bà con nhân dân noi theo”. 

Khu Ngọc Tân hiện có 173 hộ với hơn 600 nhân khẩu thì gần 100% là đồng bào dân tộc Cao Lan. Phong trào xây dựng gia đình văn hóa, đời sống văn hóa ở nơi đây đã lan tỏa đến từng hộ gia đình, thực sự trở thành động lực tinh thần to lớn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của người dân. Gia đình chị Trạc Thị Sản cũng là một trong những tấm gương tiêu biểu về xây dựng đời sống văn hóa ở khu. Những năm qua, gia đình chị đã có nhiều đóng góp tích cực, đưa phong trào nông dân sản xuất giỏi của khu phát triển. Từ mô hình kinh tế tổng hợp của mình, mỗi năm sau khi trừ chi phí, gia đình chị thu lãi hơn 100 triệu đồng. Không chỉ làm kinh tế giỏi, gia đình chị còn nhiệt tình giúp đỡ bà con trong khu phát triển kinh tế với suy nghĩ mộc mạc là nhiều gia đình biết làm kinh tế thì thôn xóm sẽ giầu lên. 

    Chị Trạc Thị Sản cho biết: “Mấy năm trở lại đây, nhờ chịu khó học hỏi và tích cực lao động sản xuất, gia đình tôi đã có của ăn của để, từ đó có điều kiện giúp đỡ mọi người như bán chịu lợn giống, thức ăn chăn nuôi cho bà con trong xóm, hướng dẫn người dân áp dụng kỹ thuật vào chăn nuôi…Nhờ đó, nhiều gia đình trong thôn, bản đã thoát nghèo và có thêm nhiều hộ khá giả”. 

Cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư đã giúp đời sống người dân có nhiều đổi thay, bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, bản làng sạch đẹp, có phong trào đoàn kết tốt, kinh tế phát triển, đời sống của người dân ngày càng được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm./. 

                                                Khai thác báo Tin Tức