Pathau mikva ……. Ruak thận bhian rah tabiak dalam kandeng joa nan ye tuk thau lac ruak nan lac tuk suy thận saong njauk iek ruak dalam kan kandah jang. Ruak thận gaok tuk lac kayua vi khuẩn streptocoques. Min bhian di nyu lac kayua dom ruak pambak tal rak drah ngak tổn hại tal thận, yau ruak tagok drah saong ruak me-ik saradang. Hu biak ralo urang njauk ruak thận mạn tính min oh thau, kayua ruak biak kan thau. Nan ye, thau hu dom dấu hiệu di ruak thận meda daong ka drei hu jalan iek ruak siam di abih.

       Dom kadha piah thau lac ruak thận:

Meyah hu sa dalam 10 kadha yau ini, drei njauk nao tal sang iek ruak atau dom pasak y tế piah pasang iek pren yava saong hu tacei pato samar.

Salih karei tuk nao me-ik: Dom salih karei yau melam nao me-ik ralo, ia me-ik hu pa-bok, ia me-ik ralo jang atau takik jang saong ia me-ik hu sambo taba atau sambo sup, ia me-ik hu drah, mboh catang atau nao me-ik kan kandah..

Brah: Thận khut oh tah klaak hu chất lỏng labaih, nan ye chất lỏng pataom veik dalam rup pabhap ngak ka drei brah takai, got takai, plak takai, mbaok atau tangin.

Glaih glar: dom baoh thận khang kadang ngak jeng sa hormone ieu lac erythropoi-etin, hormone ini brei ka rup pabhap ngak jeng dom tế bào hồng cầu ba oxy. Tuk thận khut, nyu hu takik ery-thropoi-etin jang, rup pabhap hu takik dom tế bào hồng cầu ba oxy jang, nan ye dom cơ saong akaok di drei samar glaih glar. Bruk ini hu ieu lac kurang drah saong meda iek ruak hu.

        Katal: Thận tah klaak dom chất thải tabiak truh drah. Tuk thận suy, bruk pataom veik dom chất thải ini dalam drah meda ngak katal klik.

Suak yava mbau amoniac: Bruk pataom veik dom chất thải dalam drah (ieu lac chứng u rê huyết) meda ngak brei pandap mbang hu vị karei saong suak yava mbau. Drei jeng oh takre mbang ralo tra.

Khin talok ta-aok saong talok ta-aok: bruk pataom veik biak ralo di dom chất thải dalam drah (chứng u rê huyết) jeng ngak brei khin talok ta-aok saong talok ta-aok.

Suak yava panak: nan lac kayua chất lỏng labaih dalam rup pabhap pataom veik dalam dua hala phổi saong kurang drah (bruk kurang dom tế bào hồng cầu ba oxy saong ba tal suak yava panak.

Suk li-ar: kurang drah ngak brei drei mboh tuk halei jeng li-ar, meyah daok dalam duk hu pandiak jeng mboh li-ar.

Sup meta, havir akaok saong oh tập trung: kurang drah ngak ka glo akaok oh hu pabak ginup oxy. Bruk ini meda pambak tal trí nhớ, ngak brei kurang tập trung, sup meta saong havir akaok.

Pandik takai/ taphia talang lasuk: dom urang ruak thận meda mboh pandik di ka-ing atau talang lasuk. Urang ruak pandik nang, meda ngak ka dom nang dalam thận bak chất lỏng, praong tagok saong ngak brei pandik.

Hu 3 jalan piah thau lac ruak: thử ia me-ik, thử drah, duk huyết áp gam gam. Dom jalan ngak ini jeng hu pandar ngan saong dom urang mbuan njauk ruak thận glaong jang dom urang bình thường karei. Urang njauk ruak me-ik saradang, urang njauk ruak tagok drah, urang umo labaih 60 thun, urang tapa tukvak iek ruak meng jru oh siam ka thận dalam sa tukvak suai lavik yau dom janih jru pacang laka brah (dalam nan hu aspirine)…

Brei menyum takik di abih 1lít meteh ia yaok harei; mbang huak siam lagaih piah klah tagok kilo saong labaih cholesterol. Takik pandar sara, sa janih ngak brei tagok drah. Padeih njuk pakao. Njuk pakao ngak ka ruak thận tagok samar jang. Tập TDTT yaok harei. Jui menyum jru oh hu tacei pato di gru jru kayua hu dom janih jru oh siam ka thận. Oh pandar rilo jru nhuận tràng saong jru lợi tiểu. Njauk caik hatai thau lac, dom sara i-ốt pandar piah ngak janih cản quang dalam dom bruk duk iek drah thoat X-quang jeng ngak tổn thương ka thận ngan saong dom urang hu thể trạng yếu. Ayut brei sua panuac di bác sĩ thaot X – quang./.