SaPhi Giah

TM: “TTCB” - 3-7 PHÒNG CHỐNG BỆNH MÙA HÈ

Langik bilan hè bhian pandiak thu saong pa-uh, ngak thu lagu dom halau ia. Langik pandiak ngak ka ralo janih vi ytu2ng, ký sinh trúng patagok samar, ralo janih côn trùng ba tal ruak yau ruoi, klaok, cim kadit patih, dom janih bọ… pandap mbang samar me-ih, langik thu ngak brei hu rilo dhur mun dalam môi trường, bruk thu lagu ia ngak tamuh rilo anek ruak dalam dom danao ia kraong craoh. Dalam tuk nan langik pandiak pa-uh nyu ngak ka anek menuac mbang ndih oh bingi, tabiak ralo ia hauk ngak lahik ia saong điện giải, bruk thải thân nhiệt kan kandah ngak patrun pren pacang caga ruak di rup pabhap nan ye mbuan njom dom janih ruak. Abih di nyu nan lac, uranaih saong urang praong thun lac menuac mbuan njauk ruak ralo. Brei caik hatai di abih nan lac ruak tangin takai cambuai, ruak pandiak tabiak drah, cảm cúm, dom ruak njom khuẩn jalan hô hấp cấp yau viêm dung, tarakaong, viêm amydal, viêm phế quản, viêm xoang, saong dom ruak nhiễm trùng jalan tung paruoc yau aih caraoh, hội chứng lỵ, viêm dạ dày, viêm klik saong dom ruak bimao klik… 

Piah takik njauk dom janih ruak bilan hè, kol drei brei ngak dom jalan pacang caga yau ini:

Ka sa : paglaong pren pacang caga ruak di rup pabhap, tui jalan – khik hacih saat rup pabhap, abih di nyu nan lac gam gam rau tangin saong jabol piah palahik anek ruak, abih di nyu nan lac dom urang iek glang uranaih, dom urang amaik piah pacang ruak ka uranaih – takik tabiak truh sang saong tuk caong tabiak gah lingiu brei cuk ao gum sre klik saong tuak mot praong gum sre takuai klah mebuk pandiak – mbang ginup chất, mbang pabak dom janih njam patam baoh karaoh min brei rau hacih dahlau meng mbang – oh mbang dom pandap mbang oh ka ngak tasak yau tiết canh, nem mesam, chạo mesam, ralo dom janih ngak tái, baoh menuk, ada metah, gỏi ikan; oh mbang menyum di dom hàng quán oh hu ginup ia hacih saong oh sa-at – menyum ginup ia, urang praong takik di abih nan lac labaih 2 lít sa harei, uranaih bhian brei menyum ia, ia cam vắt, ia baoh karuoc iak jeng lac siam. Takik pandar dom janih ia caik klaok, abih di nyu lac janih ia hu gas.

Ka dua nan lac patagok vệ sinh môi trường

- Sang danaok rami ramik ka nyu laneng lanoi piah patrun pandiak saong palahik anek ruak dalam không khí

- Ramik sang danaok hacih saat, oh brei kali pandap mbang, nerak, ia kali ngak pachreih ruoi, côn trùng tame sang

- Menuac urang, baoh sang saong bhap bini brei kakei gauk jui klak nerak tabiak gah lingiu, nerak brei hu labik pataom mek saong xử lý njauk tui quy định.

- Oh klak paandap hagait trun halau ia kayua nyu ngak ô nhiễm halau ia saong vi khuẩn, vi rút hu điều kiện patagok samar ngak brei mbuan tamuh jit ruak dalam bhap bini./.