Greih mekre dom ragu daoh, ragam tamia bhapbini di urang Lự, Lai Châu.
Bangsa Lự di Lai Châu daok rilo di dom huyen Tam Đường, Sìn Hồ saong daok hu mboh di dom huyện karei. Bhapbini Lự daok di bhum taneh bair, daok pataom gauk jeng palei, biak thau jum pataom gauk. Dalam gilang ilimo urang Lự , njauk ndom tal dom ragu daoh, ragam tamia bhapbin biak gheih, biak mekre. Thúy Ngoạn, Urang pambuak bruk di rayo sap ndom VN daok di bhum Tây Bắc hu kadha vak yaih khan ka bruk gheih mekre ini, daa mikva saong grauk yut tui pang :
Nao tal dom palei bhapbini Lự di Lai Châu, tuai du lịch meda ba drei tame dom ragam tamia xòe mengkan, pang dom ragu daoh bhapnini bingi pang di bangsa Lự. Dom kumei dara bhum ceik mblat mblat dalam khan ao mengkan gam saong sap talak amaikk, talak anek yuk tagok dom kadha daoh yava dane ceik glai. Nan lac dom kadha daoh ka bruk meyut meyau, pok meyaom palei negar, bản mường salih barau, dhar phuan đảng, Wa HỒ atau dom kadha daoh caong khin bản mường siam mekre, raidiuk trei sir. Amuk Tao Thị Chăn, Bản Chăn Nuôi, xã Bản Hon, huyện Tam Đường lac urang bhian daoh dom kadha daoh bhapnini Lự brei thau :“Dom kadha daoh bhapbini, dom ragam tamia di bangsa Lự hu biak rilo, yau ye : pauan thun barau, bruk meyut meyau, pok mayaom bản mường, tanhi ravang gauk gar…dom ragu khắp nan hu tame dalam raidiuk kol dahlak saong hu caik veik tapa dom rairah.
Bruk njauk biai di daoh kadha daoh bhapbini Lự lac panuac daoh oh kayua nhạc sỹ paneh bo rilo meng kayua urang daoh paneh tabiak tui bruk, tui hatai sahneng piah brei thau hatung hatain, brei mboh hatai caong di anek menuac. Dom panuac daoh biak mộc mạc, giản dị yau dom urang Lự. Dalam kadha daoh hu taginum, hu ngin, ceik, kraong, ribaong, kayau patau, njam patam, baoh kraoh….mintaong abih jeng lac nyim lingik tasik piah ndom ka hatung hatian di anek menuac saong gauk.
Gam saong dom kadha daoh bhapbini, dom ragu tamia bangsa Lự jeng hu biak rilo. Ragu tamia sheok, tamia pah tangin, xòe vòng lac dom ragam tamia khang kadang, dẻo dai. Ini lac sa ragam tamia tập thể, biak mekre. Meng dom động tác dalam lao động saong ngak mbang ngak huak yaok harei, urang Lự paneh tabiak jeng ragam tamia saong dom ragam tamia nan tuk halei jeng hu bhapbini Lự khik ramik, caik veik ka dom rairah piah daok hamiet saong thun bilan. Saai Lò Thị Seng, Bản Chăn Nuôi, xã Bản Hon, huyện Tam Đường lac :“Dahlak biak takre dom ragu daoh bhapnini, dom ragam tamia di bangsa drei yau nan ye dahlak hu megru dom amuk, dom amaik, dom saai dalam yaok tukvak, yaok libik. Urak ini, dahlak thau biak rilo kadha saong dahlak daok megru tamia, megru daoh piah khik hu dom ilimo mengkan di bangsa Lự.
Vòng xòe di bangsa Lự lac labik caik ka urang bui sambai hadei di dom harei ngak bruk glaih glan. Sap gar chreih chrai yau dui ba anek nemuac mai jaik gauk jang. Tuai saong po gam hu mbaok tame vòng xòe, oh hạn chế số lượng. Ragam mbuan, ragu chreih chrai tanhi nao tanhi mai bo ngak ka hatai anek menuac sa-uh sa-uan, oh khin tabiak nao. Ông Nguyễn Văn Thuận, akaok uy mban bhapbini xã Bản Hon brei thau : Yaok thun, kol dahlak piah harei pataom ilimo dom bangsa ngan saong dom kadha mein mengkan, dom danakdak daoh tamia, dom kadha daoh bhapbini. Langiu di nan, yaok thun, kol dahlak jeng peih harei jum pataom dom bangsa piah mikva khik hu ilimo bangsa.
Dom ragu daoh, ragam tamia Lự hu bhap bini pabak pasiam meng rabau thun. Kayua yau nan ye, nyu lac pandap mbang tinh thần oh kurang hu dalam raidiuk di bhapbini urang Lự saong tuk halei jeng hu dom rairah iek praong, iek glaong./.
Viết bình luận