Ngan saong urang Khơ Mú, alak cần oh lac pandap menyum dalam dom harei roya, rija, harei sambai bo nyu daok hu makna biak dalam ka ilamu, pambuak saong dom adat cambat tanarakun, abih di nyu nan lac adat kakuh muk kei di urang Khơ Mú. Dalam akaok sahneng di bhap bini, mikva biak iek praong alak cần, iek yau sa janih biak quý piah pok tagok muk kei dalam dom harei rija, roya.

Piah hu sa jeik alak cần bingi, urang Khơ Mú palih ruah janih nduik gam pahe, gam limin. Hadei di tuk tahanek jeng xôi bah abih hơi pandiak, ba nao lai saong kam. Hadei di nan meng saok men bloh srau tame. Men piah ngak alak cần oh lac men yau di bhum taneran bo lac men di ceik glai, urang paik dom janih hala phun kayau tamuh dalam glai saok klik pandih jeng men. Xôi nduik hadei di tuk srau kam, srau men urang brei tame jeik meng lan am, proi sa tal kam tagok angaok. Mek bau ging lai ia ngak jeng janih sền sệt bloh meng  proi tagok angaok kam piah ngak tuk, gum bloh urang daok mek hala patay gum pabah jeik veik, tuk chum mboh mbau pahe ye urang meng peih tabiak piah menyum.

Piah ngak jeng hương vị biak karei di alak cần, tuk menyum mikva tok di mek ia mó jangaih piah tuh tame jeik alak oh mek ia raik jru. Alak cần brei gam yamen, gam phik meng bingi min yamen lo urang oh takre saong iek nan lac alak oh bingi. Tui ong Cà Kha Sam, sa urang Khơ Mú daok di Sơn La lac:

Băng: “Alak bingi atau oh bingi mai meng men, brei njauk men hala, meng khik hu la-ar ka rup pabhap anek menuac, giải khát, oh ngak khut hagait tal gan phổi di anek menuac. Alak cần ye brei hu ralo urang, menyum alak brei hu ralo urang saong tamia daoh takơ”.

Alak cần hu mbaok di dom labik ngak adat, ngak yang mebang di urang Khơ Mú, meyah kurang alak cần ye bruk ngak adat, ngak yang mebang nan oh ka ginup. Hadei di tuk cúng alak cần, bhian di nyu po sang daa abih gauk mai menyum alak cần piah uan tabuan ka dom bui sambai di baoh sang. Ngan saong rija roya, yaom lac praong atau sit jeng oh kurang hu alak cần, ong Cà Kha Sam daok brei thau lac:

Băng: “Rija roya di urang Khơ Mú biak đơn giản, meyah ngak praong jang ye gah Khơ Mú dom urang menyum alak cần lac dom urang taha palei, taphia di nan daok hu dom ragu tamia tăng bu, urang ngak dom candiah kapal caik dalam sang glaong. Mek nding ia jan tùng tùng, tangin ini jan ye tangin daih padeih saong salih tapa tangin daih jan tangin ni luai, bloh yau nan urang nao vir taom dar kapal, meng dom ragu đơn giản yau nan urang meda tamia luac melam”.

Urang Khơ Mú lac yau nan, meng hasit pandap ceik glai, dom jeik alak cần saong hatai jum pataom, tangin dalam tangin ngak jeng harei rija roya. Hadei di tuk ngak adat cúng lễ nan lac dom bruk ilamu bhap bini yau tamia xòe, daoh tơm javap calei nao mai hu rah tabiak luac melam, nyu yau talei rohim pambuak pakajap bruk jum pataom gauk, anit ranam gauk di bhap bini dalam sa bhum palei di urang Khơ Mú./.