Tết mai xuân tal, urang Thái Lai Châu bhian peih ngak lễ hội, daoh tamia ragu bhap bini saong ralo kadha ma-in meng kan. Dalam nan Tó mák lẹ lac sa kadha hu ma-in ralo di urang bangsa Thái. Thúy Ngoạn, urang pambuak bruk haong rayo sap ndom Viet Nam daok pak bhum Tây Bắc hu kadha vak ndom tal kadha ma-in ini:

Oh thau meng tuk halei mai kadha ma-in tó mák lẹ hu kak pagam haong rai diuk di urang Thái. "Tó" makna lac ma-in atau taong, daok Mák lẹ lac angan di sa janih baoh. Kadha ma-in tó mák lẹ biak mbuan me-in, thei jeng meda tame ma-in hu oh lac urang taha atau uranaih, urang likei atau kumei. Mblang ma-in tok lac sa mblang taneh sit, tapak samu atau ma-in ala sang tuan. Baoh mák lẹ hu mek meng dalam glai taha, lac janih talei sro, prong samu baoh phun phượng, hu kanduh khang, atah jaik 30 cm, yaok baoh hu meng 4 - 5 asal gul vin, sambo mầu nâu đậm, khang, dak ma-in ralo ye asal dak mekre, jangaih saong ini jeng lac sa janih pandap piah ma-in suai lavik, oh khut, mbuan khik piah, biak lagaih.

Tó mák lẹ jeng tui yaok bhum palei bo ma-in karei di gauk, min bhian di nyu hu parabha jeng dua kapul. Kapul ma-in, kapul duh pamơrơ, dak ralo menuac dak bui sambai. Mák lẹ brei ginup gu, baoh padang samu haong baoh cuh. Akaok meti nan lac padang baoh mák lẹ jeng sa talei, hadei di nan cih mblang jeng 2 vạch. Vạch ka sa iew lac “khó nọi”, vạch ka 2 iew lac “khó luông”, yaok vạch atah di gauk meng 1 met meteh tal 2 mét. Tui manuac ma-in, dom adei sit vạch ma-in atah gauk jaik jang, daok dam dara saong urang prong thun vạch ma-in atah gauk jang saong urang ma-in dak naih ye khoảng cách di vạch ka sa saong vạch ka 2 dak atah. Ndom tal jalan ma-in tó má lẹ, amuk Lò Thị Phái, Phường Đông Phong, bal Lai Châu daok brei thau lac: “Tó mák lẹ hu ralo jalan ma-in. Dahlau di abih lac  caik sa asal mák lẹ tagok takai blaoh caoh nao ka nyu njauk labik; blaoh patui veik tal dom bàn daok alaquỳ caik asal mák lẹ tagok akaok ta-uk cuh saong dang pak vạch  xuất phát parah sa asal mák lẹ ka nyu njauk labik…”. 

Taong abih 4 vòng ma-in brei cuh njauk labik, sa kapul ma-in meng urang akaok meti tal urang puac abih di kapul jeng njauk tapa abih yaok  vòng, abih vòng sa meng tal vòng 2, meyah thei dalam kapul cuh oh njauk ye tok khin hu sa urang naih cuh njauk nan lac hu, daok meyah cuh abih baoh bo oh hu ye taong abih kapul bị loại. Kapul halei hu nao tapa abih pak mbang nan lac jayak sa vòng saong patui veik tame ma-in vòng dua. Meyah oh tapa hu bàn halei ye brei padeih pak nan saong hu vak điểm piah  vòng hadei taong veik. Ini jeng lac tukvak piah ka likei dam kumei dara dalam palei pakacah gauk, piah thau hu urang naih gheih blaoh tapa mbang ma-in tó mák lẹ harei tết ini ralo urang hu jeng diuk jeng pasang, dak padang baoh sang haniem phul. Ong Lò Văn Chom, xã Mường Cang, huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu ndom lac: “Kadha ma-in tó má lẹ mboh ralo abih dalam dom harei akaok thun bahrau. Thei jeng meda ma-in hu min ma-in suai di abih nan lac likei dam kumei dara. Ini jeng lac tukvak piah ka khaol dahlak pato tacei ka dom rai rah hadei ini hu thau tal kadha ma-in bhap bani hu meng kan mai piah daong khik ramik saong patagok yaom ilamo meng kan di bangsa…”

Harei pataom me-in tó mák lẹ tuk halei jeng chreih chai, bui sambai, sap prew, sap pah tangin di urang jayak hu ngak ka harei xuân bak bui sambai jang./.