khan Pieu di urang Thai
Thứ bảy, 00:00, 07/03/2015 langyah Phi Giah langyah Phi Giah

Urang Thái daok di ralo labik dalam taneh ia drei, min pataom ralo di abih nan lac dom tỉnh Tây Bắc yau Lai Châu, Sơn La, Điện Biên. Urang Thái dane angan saong dom ilamu yau: pandap mbang menyum, rija royai saong khan ao ngui cuk. Khan ao Thái oh hadah krah meyah kurang blah khan Piêu ngan saong dom bungu la hadah krah, hu peit biak geih. Kadha vak di urang vak di rayo sap ndom VN daok di Tây Bắc hu ndom tal bruk nan:

 

 Meng kan mai, dalikan ka blah khan Piêu di bangsa Thái hu khan yau sa huyền thoại, hu biak ralo kadha, ralo sự tích, ralo ariya, văn, daoh tamia ndom ka khan Piêu. Dalam dom dalikan nan, pataom tame taong abih bruk naih gheih, tari tarieng di urang kamei Thái. Khan Piêu atah jaik 1m2, hu peit meng tanyaik merai kapah. Pandar piah peit khan lac dom rak merai siam di abih, ralo sambo hijao, meraih, ngu, kanyik. Khan Piêu oh lac hu yaom glaong gah thẩm mỹ, ngak hadah mekre ka khan ao, pahadah tagok bruk mekre di urang kamei Thái, bo nyu daok lac sa kadha piah taong yaom urang kamei nan tari taring, naih gheih halei ô, kayua piah ngak tabiak 1 blah khan Piêu, brei tapa ralo công đoạn ngak meng tangin, brei tari taring meng pala kambah, dui merai, menyim tanyaik, nhuộm chàm, pambu thu tanyaik… Yaok urang kamei Thái dahlau di tuk mai sang pasang brei ngak meng 20 tal 30 blah khan. Dalam ndam likhah di urang Thái, khan Piêu lac pandap alin hu yaom glaong piah alin hadiah amaik ame, saong gauk gar gah pasang. Khan Piêu dak ralo nan lac brei mboh bruk tari tarieng saong naih gheih di urang kamei. Sa urang kamei Thái meda lac oh ka gheih dalam bruk ngak mbang huak, min brei thau ngak khan bai saong khan Piêu. Amuk Lù Thị Chung – bản phó phường Chiềng An ban sit  Sơn La brei thau:

 

 “Ngak khan Piêu ini naih gheih di tuk umo jaik 15 thun, min ranaih jeng brei pasram meng 12 tal 13 thun. Blah khan Piêu ini biak hu makna ngan saong urang kamei Thái dahlau di tuk mai sang pasang, brei mboh hatai jai di urang kamei anit ranam amaik ame. Pagap yau urang meda pandar khan Piêu piah ong muk papar ka nyu ấm, dahlau di tuk metai urang pandar khan Piêu piah gum mbaok. Khan Piêu urang pandar luac thun, tuk nao ngak, nao mein, urang pandar ngak pandap alin hadiah ka gauk”.

 

Dom urang kamei Thái yaok harei glaih glar saong bruk ngak puh, ngak hamu, tuk laneng lanoi urang ngak khan bai, kayua yau nan ye, yaok bingu la bo urang peit angaok tanyaik daok ndung bak hatai takre bruk ngak, anit puk paga, palei negar, nan daok lac hatai tari tarieng, atau bhian ngak… Piah peit sa blah khan Piêu, meyah samar jeng abih meng 8 tal 10 harei. Tuk peit urang kamei Thái brei thau maong tame mẫu Piêu, thau lac bingu nan peit yau habar. Dahlau di tuk peit, brei pagam baoh ao tame Piêu, dom baoh ao Piêu hu caik angaok đoạn tapak pagam di akaok khan, dom baoh ao daok veik hu ngak jeng dom bingu la. Piêu Thái oh lac trang trí di taong abih mbaok di nyu, bo hu pataom tame trang trí di dua akaok. Adei Lường Thị Thu – Bản Bó, phường Chiềng An brei thau:

 

“Blah khan Piêu hu makna biak praong, rai rah ranaih kol adei jeng hu ong muk tacei pato peit. Adei caong khin  kol adei harei ini khik hu dom ilamu meng kan di bangsa Thái drei oh brei lahik nao”.

Harei ini, kinh tế drak patagok, khan bai, khan piêu hu mbaok angaok darak pasar, nyu daok hu urang di dom ban praong takre. Palei Thèn Luông, huyện Yên Châu hu huyện quy hoạch jeng palei du lịch, kayua yau nan ye, bruk menyim khan bai meng kan jeng hu pasiam veik saong patagok. Min, Thèn Luông tok di lac sa dalam biak takik palei ngak daok hu sangka pasiam veik di Sơn La./.  

langyah Phi Giah
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)