# Bruk brei thau saong jao harak dak angan Inem mek pakat negar jalan Trường Sơn - jalan Hồ Chí Minh (labik nao tapa dom tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Kon Tum saong Bình Phước) bahrau hu Mintri VH-TT-DL peih tabiak di mblang bein huyện A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế). Luac 16 thun (1959-1975), bộ đội Trường Sơn saong bol bala, bhap bini dom mblang mesruh padang ngak Trường Sơn jeng dom jalan pambuak gauk khang kajap tapa 3 taneh ia Việt Nam, Campuchia saong Lào ngan saong 5 jalan patui, 21 jalan gar; 20.000km jalan ô tô; 3.000km jalan gùi thồ pandap meng radaih juak, lamen, saih saong menuac; 500km jalan kraong; 1.445km jalan nding raok xăng menyek.

Ini lac bruk tự hào di bhap bini dalam taneh ia jeng yau bhap bini Thừa Thiên - Huế piah rik daong pato pakai ilamu anit ranam taneh ia, meblah độc lập bangsa, yasa taneh ia ka dom rairah harei hadei.

  # Kapol Điện lực Viet Nam, Tổng công ty Điện lực miền Nam pambuak saong huyen đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa birau peih pakak labik ngak bruk di Điện lực Trường Sa, brei mboh bruk hu mbaok di gah Điện lực Viet Nam angaok dom kaoh pulao di quần đảo Trường Sa. Ngan saong huyện đảo Trường Sa, tui thoa thuan pambauk bruk pabak điện angaok  koah pulao Trường Sa saong nhà giàn DK1, EVN hu jao brei Tổng công ty Điện lực miền Nam, Công ty Điện lực Ninh Thuận  taduan mek dom năng lượng hacih di dom pulao meng bilan 8 thun 2017. Bruk padang labik ngak bruk di pulao Trường Sa lớn lac piah palagaih ka Điện lực Trường Sa ngak siam bruk khik iek, vận hành hệ thống điện di dom pulao, nhà giàn DK1, duk ka bhap bini pak ini.

  #  Tỉnh Bình Phước urak ini hu labaih 250 trang trại raong praong, hu abih tih jaik 740 ribau drei pabui. Dom po trang trại daok pataom tame pacang caga biak catang jit tả pabui châu Phi, menuac saong radaih tame tabiak trang trại hu pruh jru, pametai anek ruak. Trại raong 2.370 drei pabui di Công ty Raong glang CP Việt Nam daok di xã Phước Thiện, huyện Bù Ðốp urak ini daok ba tabiak dom jalan cách ly taong abih, pruh jru harei 2 mbang, pasang iek radaih saong menuac tame tabiak.

# Harei pataom ilamu, thê thao saong dulich dom bangsa takik dom tỉnh bhum taphia negar Viet Nam –Lào, bhum kreh negar, Tây Nguyên 2019 meda rah tabiak  di huyen A Lưới, Thừa Thiên – Huế meng harei 17 tal 19-5. Harei pataom hu angan ieu lac “ Jum pataom, pambuak talei rohim saong patagok” hu mbaok di jaik 1.000 nghe nhan, nghe si, urang daoh tamia, vận động viên lac bhap[ bini bnagsa takik mai meng 5 tỉnh:  Kon Tum, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Trị saong Thừa Thiên Huế gam saong 4 kapol daoh tamia bhap bini Lào (Át-ta-pư, Sê-kông, Sa-va-na-khẹt, Sa-la-van). Harei pataom hu rilo bruk ngak chreih sambai yau ye parang iek, yaih khan pandap ilamu saong dulich di dom palei; daoh tamia bhap bini; parang iek angui cuk khan ao bangsa; pacacah menyim khan bai; dom bruk padhih the thao meng kan di bangsa.

# Dalam 4 harei (meng 15 tal 19/5), jaik 1.000 nghệ sĩ di 21 kapul hợp xướng mai meng 10 taneh ia saong bhum taneh di dunya hu mbaok tame pakacah di Harei pataom pakacah hợp xướng quốc tế Việt Nam mbang ka VI, Hội An 2019. Ini lac tuk piah ka dom nghệ sĩ brei mboh ilamu di taneh ia drei. Lingiu bruk pakacah di khán phòng Hội An Beach Resort, dom kapul hợp xướng meda hu mbaok parang me-in dalam danak dak “Ragu ragam dunya” ; nao diễu hành angaok jalan di ban klak Hội An. Dom kapul hợp xướng daok hu ba drei tame ilamu meng kan di puk palei yau: hu mbaok di melam brei mboh veik Hội An abap XX, parang me-in angaok jalan.

Patui di ni dom khau tin dunya:

# Mintri ngak nong Mỹ (USDA) brei thau, Jabat ni hu bayar tapak  8,52 tỷ USD ka urang nong Mỹ yau sa binah di danka dak dong brei  thun 2018, hu ba tabiak piah pabak khat lihik kayua bruk tagok jien je di  Trung Quốc song dom gah pambuak bruk pablei salih karei karei.

  # Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki bahrau brei thau bruk daok kuhria tapagok tukvak daok guk ngan saong dom tội phạm hình sự biak trak, dalam nan hu tội ấu dâm, meda tagok tal 30 thun guk. Thủ tướng Morawiecki ndom lac, hatai khang di rajaei taneh ia ini lac phạt khang “dom bruk suy đồi, kanjah jhak, dahlau di abih meng tội phạm ấu dâm”.

 # Hu  20 negar brei thau hu tamuh jit  tả pabui  châu Phi , dalam nan gaok trak di abih nan lac Trung Quốc. Jit  tả pabui châu Phi  lac ruak  tabiak darah mbuan njom mbak di pabui  yaok umo thun. Virus hu  độc lực glong, ngak brei pandiak glong, lah mbang,  tabiak darah klik song tung pruac. Tapa nan pabui   njom ruak meda metai taong abih. Min, urak ni oh ka mboh njom ruak meng pabui tapa menuac./.

 Trang tin ngày  17/5

# Lễ công bố và trao bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh (tuyến đường qua các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Kon Tum và Bình Phước) vừa được Bộ VH-TT-DL tổ chức tại quảng trường huyện A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế). Suốt 16 năm (1959-1975), bộ đội Trường Sơn cùng quân, dân các chiến trường từng bước xây dựng Trường Sơn thành một mạng lưới giao thông liên hoàn, vững chắc xuyên qua lãnh thổ 3 nước Việt Nam, Campuchia và Lào với 5 trục đường dọc, 21 trục đường ngang; 20.000km đường ô tô; 3.000km đường gùi thồ hàng bằng xe đạp, voi, ngựa và người; 500km đường sông; 1.445km đường ống xăng dầu.

             Đây là niềm tự hào của nhân dân cả nước nói chung, nhân dân Thừa Thiên - Huế nói riêng nhằm góp phần giáo dục truyền thống yêu nước đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước cho các thế hệ mai sau.

  # Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng công ty Điện lực miền Nam phối hợp với huyện đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) vừa tổ chức khánh thành văn phòng trụ sở làm việc của Điện lực Trường Sa, đánh dấu sự hiện diện chính thức của ngành Điện lực Việt Nam trên hệ thống các đảo trong quần đảo Trường Sa. Đối với huyện đảo Trường Sa, thực hiện thỏa thuận hợp tác cung cấp điện trên quần đảo Trường Sa và nhà giàn DK1, EVN đã giao Tổng công ty Điện lực miền Nam, Công ty Điện lực Ninh Thuận thực hiện tiếp nhận hệ thống năng lượng sạch trên các đảo từ tháng 8/2017. Việc thiết lập văn phòng trụ sở làm việc tại đảo Trường Sa lớn là điều kiện thuận lợi để Điện lực Trường Sa thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý vận hành hệ thống điện trên hệ thống các đảo, nhà giàn DK1, phục vụ trực tiếp các khách hàng sử dụng điện tại đây.

    #  Tỉnh Bình Phước hiện có hơn 250 trang trại chăn nuôi tập trung, tổng đàn gần 740 nghìn con lợn. Các chủ trang trại đang tập trung phòng, chống dịch tả lợn châu Phi hết sức nghiêm ngặt, người và phương tiện ra, vào trang trại phải được sát khuẩn, tiêu độc, khử trùng. Trại nuôi nuôi 2.370 con lợn của Công ty cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam ở xã Phước Thiện, huyện Bù Ðốp hiện đang triển khai các biện pháp cách ly 100%, sát trùng hai lần mỗi ngày, kiểm soát người và phương tiện ra, vào. 

            # Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc thiểu số các tỉnh vùng biên giới Việt Nam - Lào, khu vực miền Trung, Tây Nguyên 2019 sẽ diễn ra tại huyện A Lưới, Thừa Thiên – Huế từ ngày 17 đến 19-5. Ngày hội có chủ đề “Đoàn kết, hữu nghị và phát triển” với  có sự tham gia của gần 1.000 nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên, vận động viên quần chúng đồng bào các dân tộc năm tỉnh (Kon Tum, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế) cùng bốn đoàn nghệ thuật quần chúng Lào (Át-ta-pư, Sê-kông, Sa-va-na-khẹt, Sa-la-van). Ngày hội bao gồm nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn như trưng bày, giới thiệu, quảng bá sản phẩm văn hóa và du lịch của các địa phương; Liên hoan văn nghệ quần chúng; trình diễn trang phục dân tộc; trình diễn dệt vải thổ cẩm; các hoạt động thể dục thể thao truyền thống dân tộc.

             # Trong 4 ngày (từ 15 đến 19/5), gần 1.000 nghệ sĩ thuộc 21 đoàn hợp xướng đến từ 10 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới tham gia tranh tài tại Hội thi hợp xướng quốc tế Việt Nam lần thứ VI, Hội An 2019. Đây là dịp để các nghệ sĩ thể hiện bản sắc độc đáo của đất nước mình. Ngoài các phần thi chính thức tại khán phòng Hội An Beach Resort, các đoàn hợp xướng sẽ tham gia trình diễn trong chương trình “Giai điệu quốc tế” ; tham gia diễu hành đường phố tại khu phố cổ Hội An. Bên cạnh các tiết mục dự thi, các đoàn hợp xướng còn được trải nghiệm văn hóa truyền thống của địa phương như: tham gia Đêm tái hiện Hội An thế kỷ XX, biểu diễn đường phố

          Nhạc cắt

          -Sau đây là một số tin thế giới

        # Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho biết, cơ quan này đã thanh toán trực tiếp 8,52 tỷ USD cho nông dân Mỹ như một phần của chương trình hỗ trợ năm 2018, được đề ra để bù đắp thiệt hại do tác động từ việc tăng thuế của Trung Quốc và các đối tác thương mại khác.

      # Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki vừa công bố kế hoạch tăng thời hạn tù đối với các tội phạm hình sự nghiêm trọng, trong đó có tội ấu dâm, theo đó có thể tăng lên tới 30 năm tù giam. Thủ tướng Morawiecki nhấn mạnh, quyết tâm của chính phủ nước này trừng phạt nghiêm khắc “những hành vi và tội ác suy đồi, đáng ghê tởm, tàn bạo, xấu xa - bắt đầu từ tội phạm ấu dâm”.

# Đã có 20 quốc gia ghi nhận xuất hiện dịch tả heo châu Phi , trong đó chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là Trung Quốc. Dịch tả heo châu Phi  là bệnh xuất huyết dễ lây lan ở heo mọi độ tuổi. Virus có độc lực cao, gây sốt cao, chán ăn, xuất huyết da và nội tạng. Tỷ lệ tử vong của heo nhiễm bệnh có thể lên tới 100%. Tuy nhiên, hiện chưa ghi nhận ca bệnh nào lây từ heo sang người./.