# Cục Hàng không Việt Nam bahrau hu tacei pato ngan haong dom janih harak gar di tuai damuai pandar piah ngak thủ tục nao kapar haok angaok dom mbang par dalam negar. Ngan haong dom tuai damuai hu quốc tịch Việt Nam oh ka ginup 14 thun, jabat hàng không chấp nhận hộ chiếu di amaik ame menek, amaik ame raong, urang giám hộ, oh cang hu harak ba-ar xác nhận nhân thân, klak asal kadha ba-ar harak ủy quyền di amaik ame, urang giám hộ ngan haong uranaih. Tuai damuai hu quốc tịch Việt Nam meng ginup 14 thun tagok hu brei adat pandar rilo janih harak gar nan lac: chứng minh nhân dân, chứng minh công an nhân dân, thẻ nhà báo, harak ba-ar brei adat peih radaih ô tô, mô tô di Việt Nam cấp, thẻ nhận dạng di dom hãng kapar haok Việt Nam.

# Mintri jalan mbak pajeng ba brei thau meda trun yaom harak ka urang dok jiak  trạm thu phí BOT angaok jalan roya  14 tỉnh Bình Phước. Tui panuac di  Tổng cục jalan mbak  Việt Nam, dom radaih cá nhân song dom  radaih ngak mbang dalam  bán kính 5km jiak  trạm BOT angaok jalan roya 14 hu trun yaom meng  40 - 50%. Langiu di nan,mintri jalan mbak pajeng ba hu panuac ieu Tổng cục jalan mbak pambuak bruk song dom gah pagam tal pasang iek khik caga patrun yaom njauk menuac, njauk labik saong njauk yaom patrun.

# Tukvak meng 2012 tal 2018, Đảng saong Karja drei hu buh jien tame ngak biak rilo ka bruk patruh eik patrun kathaot bhum urang bangsa takik saong bhum ceik. Yau nan min, anak meta hu mboh bhum urang bangsa takik cakrok patagok biak suai damuai. Urak ini dalam negar jeng daok 1,3 triệu baoh sang kathaot, dalam nan baoh sang kathaot dalam bhum urang bangsa takik meblah labaih 60%. 9 tỉnh bal hu tỷ lệ baoh sang kathaot bhum urang bangsa takik meblah labaih 90%. Akaok Ủy ban Quốc phòng-  An ninh Võ Trọng Việt caong khin: piah cakrok patagok kinh tế- xã hội bhum urang bangsa takik saong bhum ceik, ye njuak buh jien tame ngak hu trọng điểm, njuak haong dom hagait hu mboh, ngak yau habar piah ka bhap bani patagok hu pren khang di drei tui jalan siam di abih.

# 3 urang ilamu di  Việt Nam hu tame angan  100.000 urang ilamu dang akaok di dunya  kayua harak  Tạp chí khoa học song sinh học di  Mỹ palih ruah. 3 urang ilamu  Việt Nam, lac:  Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Nguyễn Đình Đức, sang bac Đại học Quốc gia Hà Nội; PGS.TS Nguyễn Thời Trung, Viện trưởng Viện khoa học tính toán di sang bac Đại học Tôn Đức Thắng song  PGS.TS Trần Xuân Bách (sang bac Đại học Y Hà Nội) - chuyên gia roh duah ka y tế cộng đồng. Langiu di nan, dalam dom angan ini dok hu labaih  40 giáo sư asar  Việt đang dok ngak bruk di dom sang bac  đại học hu angan je di dunya. Bruk  xếp hạng hu iek tui  cơ sở dữ liệu di jiak  7 triệu tác giả, nhà khoa học dalam jiak  60 thun.

# Bruk “hareu Tây Ninh pak Hà Nội” meda hu peih tabiak di Blang bein  Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội dalam dua harei 27, 28/9 anak tal, ngan haong rilo bruk ngak yau daoh tamia, parang iek meyaih khan anek manuac, dom pandap panda biak karei di tỉnh Tây Ninh. Ini lac bruk ngak piah pachreih tui danak dak pambuak bruk di tỉnh Tây Ninh saong Hà Nội, pachreih tui pahadar 65 thun harei Peih paha bal ine Hà Nội (10/10/1954 – 10/10/2019). Tapa nan, jeng lac tukvak piah ka tỉnh Tây Ninh meyaih khan thaik binguk bhummi, anek manuac, janih ilamo biak karei, pren khang piah buh jien tame ngak, cakrok patagok bruk ngak mbang pablei salih, pandap panda du lịch di Tây Ninh…mai haong bhap bani Hà Nội jang yau manuac sia dalam taneh aia saong tuai damuai dunya; ngak jeng dấu ấn, bruk pambuak guak di dom doanh nghiệp, pachreih đầu tư di tỉnh Tây Ninh.

# Ban  Seoul di  Hàn Quốc hu peih harei pataom  lagu ragam  Seoul (SMUF) mbang ka sa di adit tal yau sa binah dalam bruk  patagok jeng sa pasak  alat ragam dunya. SMUF hu peih ngak meng harei  28/9 tal harei  6/10 di mblang bein Gwanghwamun dok  di pasak . Harei pataom  hu dom kadha parang main  di dom  nghệ sỹ tui rilo janih  yau  indie, hip-hop, ballad...Dom mbang  parang main  hu papar sap tapak di  20 negar dalam  châu Á.

# Akaok Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi bahrau brei thau ka sa dự luật patrun yaom jien jru ka urang prong thun taha umo hu mbaok dalam danak dak bảo hiểm y tế Medicare, jeng yau dom uranaih jang hu bảo hiểm tư nhân. Tui dự luật, Medicare meda ginum biai yaom jien jru di 250 janih jru chit di abih, dalam nan hu insulin. Dom công ty jru cavao từ chối ginum biai brei patrun yaom jien jr meda njuak taong phạt triak. Langiu di nan, dom labik ngak tabiak hu brei tagok yaom jien jru ye njuak ba-yar jien veik ka Medicare. Meyah taduan mek hu bruk pachreih tui di lưỡng viện Quốc hội Mỹ saong Nhà Trắng, dự luật ka yaom jien jru ini meda hu pabak tame dự luật kadung jien karja dalam puac thun ini.

# Jiak 2 triệu anek saih  Indonesia song  Malaysia oh nao bac hu  kayua yaok ribau sang bac di 2 negar njauk kreih pambah mbang kayua suah par meng dom glai khuah.Di Malaysia, jiak  2.500 sang bac njauk kreih pambah mbang dalam tuk suah par bak tagok meng dom mbang khuah di 2 palao Sumatra song Borneo di negar jiak tapen lac Indonesia. Di Indonesia, yaok rituh sang bac  di  tỉnh Riau angaok palao  Sumatra brei kreih pambap mbang. 1.300 sang bac karei di  tỉnh gah kreik negar  Kalimantan angaok palao  Borneo njauk kreih pambah mbang./.

  Langyah tapa panuac VietNam 

Trang tin sáng, ngày 23/9

# Cục Hàng không Việt Nam vừa có hướng dẫn đối với các loại giấy tờ về nhân thân của hành khách sử dụng để làm thủ tục đi máy bay trên các chuyến bay nội địa. Đối với hành khách mang quốc tịch Việt Nam chưa đủ 14 tuổi, cơ quan hàng không chấp nhận hộ chiếu của cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, người giám hộ, không cần mẫu giấy xác nhận nhân thân, bỏ nội dung giấy ủy quyền của cha mẹ, người giám hộ đối với trẻ em. Hành khách mang quốc tịch Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên được phép sử dụng nhiều loại giấy tờ gồm: chứng minh nhân dân, chứng minh công an nhân dân, thẻ nhà báo, giấy phép lái xe ô tô, mô tô của Việt Nam cấp, thẻ nhận dạng của các hãng hàng không Việt Nam.

# Bộ Giao thông Vận tải cho biết sẽ giảm giá vé cho người dân sống gần trạm thu phí BOT trên Quốc lộ 14 tỉnh Bình Phước. Theo đề xuất của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, các phương tiện cá nhân và các phương tiện kinh doanh trong bán kính 5km quanh trạm BOT trên Quốc lộ 14 sẽ được giảm giá từ 40 - 50%. Ngoài ra, Bộ Giao thông Vận tải cũng yêu cầu Tổng cục Đường bộ phối hợp các đơn vị liên quan kiểm tra đảm bảo giảm giá đúng đối tượng, phạm vi và mức giảm giá.

# Giai đoạn từ 2012 đến 2018, Đảng và Nhà nước ta đã đầu tư rất nhiều cho công tác xóa đói giảm nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Tuy nhiên, trên thực tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiến rất chậm. Hiện cả nước vẫn còn 1,3 triệu hộ nghèo, trong đó số hộ nghèo thuộc vùng dân tộc thiểu số chiếm hơn 60%. 9 tỉnh thành tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số chiếm trên 90%. Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng-  An ninh  Võ Trọng Việt kiến nghị: để phát triển kinh tế- xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi, thì cần đầu tư có trọng điểm, sát thực tế, làm thế nào để đồng bào phát huy được thế mạnh của mình một cách tốt nhất.

# Ba nhà khoa học của Việt Nam vừa lọt vào danh sách 100.000 nhà khoa học hàng đầu trên thế giới do Tạp chí khoa học và sinh học của Mỹ bình chọn. Ba nhà khoa học Việt Nam, gồm: Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Nguyễn Đình Đức, Đại học Quốc gia Hà Nội; PGS.TS Nguyễn Thời Trung, Viện trưởng Viện khoa học tính toán của Đại học Tôn Đức Thắng và PGS.TS Trần Xuân Bách (Đại học Y Hà Nội) - chuyên gia nghiên cứu về y tế cộng đồng. Ngoài ra, trong danh sách này còn có hơn 40 giáo sư gốc Việt đang làm việc tại các trường đại học danh tiếng trên thế giới. Việc xếp hạng được căn cứ vào cơ sở dữ liệu của gần 7 triệu tác giả, nhà khoa học trong gần 60 năm.

# Sự kiện “Ngày Tây Ninh tại Hà Nội” sẽ diễn ra tại Công viên Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội trong hai ngày 27, 28/9 sắp tới, với nhiều hoạt động như biểu diễn nghệ thuật, triển lãm giới thiệu con người, các sản phẩm đặc trưng của tỉnh Tây Ninh. Đây là hoạt động cụ thể hóa chương trình hợp tác giữa tỉnh Tây Ninh và Hà Nội, hưởng ứng kỷ niệm 65 năm Ngày giải phóng Thủ đô Hà Nội (10/10/1954 – 10/10/2019). Qua đó, cũng là dịp để tỉnh Tây Ninh giới thiệu quảng bá hình ảnh quê hương, con người, nét độc đáo về văn hóa, tiềm năng, lợi thế đầu tư, phát triển thương mại - dịch vụ, sản phẩm du lịch của Tây Ninh…đến với người dân Hà Nội nói riêng người dân cả nước và du khách quốc tế nói chung; tạo dấu ấn, sự liên kết giữa các doanh nghiệp, thu hút đầu tư của tỉnh Tây Ninh.

#Thành phố Seoul của Hàn Quốc sẽ tổ chức Liên hoan âm nhạc Seoul (SMUF) lần thứ nhất vào tuần tới như một phần trong kế hoạch phát triển thành một trung tâm âm nhạc toàn cầu.SMUF sẽ diễn ra từ ngày 28/9 đến ngày 6/10 tại quảng trường Gwanghwamun ở trung tâm thành phố. Liên hoan sẽ bao gồm các tiết mục biểu diễn của các nghệ sỹ thuộc nhiều thể loại như indie, hip-hop, ballad...Những buổi biểu diễn sẽ được phát sóng trực tiếp tại 20 quốc gia trên khắp châu Á.

#Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi vừa công bố một dự luật giảm giá thuốc cho người cao tuổi tham gia chương trình bảo hiểm y tế Medicare, cũng như những người trẻ hơn có bảo hiểm tư nhân. Theo dự luật, Medicare sẽ thương lượng giá của 250 loại thuốc đắt nhất, trong đó có insulin. Các công ty dược phẩm từ chối thương lượng giảm giá thuốc có thể phải đối mặt với khoản phạt nặng. Ngoài ra, các nhà sản xuất có hành vi tăng giá thuốc sẽ phải trả các khoản tiền bồi hoàn cho Medicare. Nếu nhận được sự ủng hộ tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ và Nhà Trắng, dự luật về giá thuốc có thể sẽ được bổ sung vào dự luật ngân sách vào cuối năm nay.

# Gần 2 triệu học sinh Indonesia và Malaysia không thể đến trường vì hàng nghìn trường học ở hai nước đã phải đóng cửa do khói mù phát tán từ các đám cháy rừng. Tại Malaysia, gần 2.500 trường học được lệnh đóng cửa trong bối cảnh khói mù dày đặc bốc lên từ các đám cháy ngoài tầm kiểm soát tại hai đảo Sumatra và Borneo của nước láng giềng Indonesia. Tại Indonesia, hàng trăm trường học ở tỉnh Riau trên đảo Sumatra đã phải đóng cửa. 1.300 trường khác tại tỉnh miền Trung Kalimantan trên đảo Borneo cũng nhận được chỉ thị đóng cửa./.