Bruk dieu binh, dieu hanh hu peih ngak di page harei 7/5 anak tal, hadei di bruk Pahadar pakat negar di Mlang dat blong tỉnh Điện Biên, hu bruk kuhria caga di 5 gah lac: gah Pháo lễ; gah kapal haok par salam uan; gah diễu binh, diễu hành; gah dang angaok san; manuac dak jeng thaok binguk, dak akhar huroh.  Njauk caik hatai lac, hu mbaok di gah Pháo lễ, hu 18 mbaik phao 105mm saong 12 sruh trực thăng. Dom gah hu mbaok tame ngak brei sami samar, sumu gauk, chính quy di tapon nyaom bol pan phao karaong, ndung bak ilamu saong caong khin sron mbon hòa bình di bangsa.

Mesup ini, Darak praong Parang iek Pakat dunya cong nghe hadang Việt Nam mbang ka 5 thun 2024, ngan saong kadha “VietShrimp 2024 – nao gam haong urang raong hadang” hu peih tabiak di tỉnh Cà Mau. Labaih 20 thun tapa, gah hadang tuk halei jeng khik hu labik ba akaok nao dahlau dalam bruk pablei tabiak negar langiu kaya ikan taneh ia drei. Yaok thun, jien mek tame meng pablei hadang tabiak negar langiu meblah meng 40 - 45% dom kaya ikan pablei tabiak negar langiu, samu 4 tỷ USD. Hadang Việt Nam daok hu pablei tapa jaik 100 darak pasar, daok dalam top 4 di dunya ka pablei tabiak negar langiu. Thun ini, tui kuhria mboh dahlau, hadang pablei tabiak negar langiu meda tagok jang meng 10 - 15% duk haong thun blaoh.

Jeng dalam page ini, di TPHCM hu peih Nyaom biai Pambuak Gilang pariak - Doanh nghiep piah daong D.N, HTX, baoh sang ngak mbang pablei salih gah ngak nong dalam Ban raya HCM. Di Nyaom biai Pambuak, 10 Dhar gilang pariak Agribank di TP.HCM hu mbaoh mbaoh tangin sanya daong 19 tuai haong abih tih jien mesre jaik 560 tỷ đồng ngan haong rilo tanut daong laba min oh tapa 7,5% sa thun. Meng nan, gilang pariak brei peih ngak sumu dom jalan daong bhap bini, doanh nghiệp taoh talaih kan kandah ka phun jien, pasiam veik bruk ngak mbang pala drak pablei salih tui  jalan tacei ba di Rajaei, Thủ tướng Rajaei saong Gilang pariak karja. 

Bhum Tây Nguyên daok dalam tukvak tabung glaong bilan thu, ia angaok dom kraong, craoh trun samar, hu dom labik ia thu abih. Gah ngak nong dom tinh daok gam haong rahra samar ba tabiak dom jalan ngak, khik kajap siam mekre ka bruk pala drak. Mikva urang ngak nong di bhum pala njam huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng gam gam pambuak atah nding raok, tabiak tal baoh craoh daok veik piah njuk ia pruh njam. Jeng kayua thu lagu, jaik abih phun pala di mblang hamu palei Đoàn Kết, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai daok thu layau. 80 ha padai ia di pak ini thu lagu abih. Di huyện Krông Nô, bhum pasak pandiak bhang di tỉnh Đắk Nông, thun ini pandiak jeng biak khang jang rilo thun.

Công an tỉnh Đồng Nai birau ba tabiak bruk hinh su “Pablei lau” di Chuyên án 920G ka jalan pablei salih dauk xăng menyek meng Singapore ka Việt Nam pablei di dom tỉnh, ban gah Meraong piah patui bruk pasang eik ngak brei cambaic laic tukvak ka 2 di vụ án. Vaktu ka 1 di Chuyên án, Jabat Cảnh sát pasang Công an tỉnh Đồng Nai ba tabiak kaoh tui hukum, pasang iek saong kaoh duis ngan hoang 74 urang ka bruk pablei salih xăng lậu saong1 urang taduan mbang jien. Jabat Cảnh sát pasang iek  kuhria taong abih xăng menyek  di dom urang pablei lậu tagok tal labaih 200 trieu lit, sumu bruk kuhria taong abih pandap suan hukum labaih 2.690 tỷ đồng. Ini lac bruk hu Mban tacei ba Trung ương ka bruk pacang caga tham nhũng, tiêu cực ba tame pasang iek, tacei ba, hu manuac sia caik hatai sang ka.

Phần Lan thun ini mbang ka 7 gam gam dang akaok “Pathau khan Haniem phul Dunya” hu khan brei thau di harei ini, jeng taneh ia “haniem phul abih di dunya”. Liên Hợp Quốc yaok thun brei mek số liệu, pataom veik saong ba tabiak Pathau khan Haniem phul Dunya di tuk uan Harei Dunya Haniem phul, piah dak tanut haniem phul di jaik 150 taneh ia. Thun ini, hadei Phần Lan, dang dhi 2 lac Đan Mạch saong dhi 3 lac Iceland.. Taong yaom pathau khan haniem phul iek tui dom bruk yau ye umo thun taha, prein yava, jien mek tame kuhria tui akaok menuac, daong gah xã hội dalam tukvak kan kandah, tanut tham nhũng saong hatai jia di rahra.

Kong ty Chỉ số asar không khí di Thụy Sỹ IQAir harei kabroi ba tabiak harak dak labik dang brei thau, Pakistan lac 1 dalam 3 taneh ia hu asar khong khi jhak abih di dunya dalam thun 2023, dalam tuk nan Bangladesh saong Ấn Độ salih tame labik dang di Cộng hòa Sat saong Iran thun 2022, jeng dang puac abih, hu dhur mun glong 15 mbang  bo Gah Y te Dunya ndom lac jhak ka prein yawa. Asar khong khi jhak di 3 taneh ini lac mai meng khi hau saong taneh riya di Nam Á, ba tal dhun mun klik tagok glong rilo.

Liên minh châu Âu (EU) bahrau tabiak harak brei thau lac caik tabiak 7,7 tỷ euro (lac jaik 8,4 tỷ đôla Mỹ) brei ka bruk daong ngak pahla dalam thun ini saong njauk gauk lac brei trừng phạt urang định cư Do Thái taong paoh pamaong tame urang Palestine. Lambaok pakat glaong iek gah An ninh saong Đối ngoại di EU Josep Borrell brei thau, dom menuac caong hu daong chip lac biak rilo oh ka bhian hu saong ndom lac, Gaza daok tame biak jaik bruk eik lipa, saong ndom atah jaik lac bruk eik lipa daok hu pandar yau sa vũ khí mesruh metak./.