Di Nyaom biai “Ba tabiak ngak he yaom glaong taneh ia, hệ yaom glaong ilamu, he yaom glaong baoh sang saong ilamu anek manuac Viet Nam dalam tukvak birau pambuak haong bruk anak meta di bhum Taneran kraong Cuu Long” peih tabiak tuk page harei ini di tỉnh Đồng Tháp, ong Phan Văn Thắng, Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Đồng Tháp ndom lac mek yaom glaong ilamu, anek manuac Đồng Tháp lac asar kadha, lac prein khang gah dalam hu makna biak praong ka bruk cak rok patagok khang kajap. Padang sarak piah pachreih, patagok jalan sahaneng daong rik prein tame, pamong tal bruk paglong raidiuk, jalan sahaneng di bhap bini. Tui jalan patagok tal thun 2030 lac patagok abih gah, prein khang saong anek manuac piah ka Đồng Tháp cak rok patagok sumu gauk, taong abih gah saong khang kajap.

Tal thun 2025, dalam tỉnh Bình Thuận padang ngak hu 15 bruk ngak iek padai tui tanut chuẩn VietGAP; jhul khang bruk ngak padai chất lượng glaong tui mblang hamu praong. Nan lac bruk ngak tui jalan cakrok bhum ngak padai siam tal thun 2025 di UBND tỉnh Bình Thuận bahrau patabiak. Taphia nan, tỉnh pamaong tal padang ngak 5 chuỗi pambuak gauk ngak padai tui chuỗi giá trị saong jaik 30 bruk ngak iek dom janih padai siam. Meng taneh pala yaok thun tagok tal labaih 100.000ha, Bình Thuận lac sa dalam dom labik hu taneh pala drak praong di taneh ia.

Harei ini, tỉnh Sóc Trăng peih bruk tamat Harei pataom Sap daoh ngaok Rayo papar binguk sap Khmer di bhum Nam bộ, mbang ka I. Harei pataom pachreih hu labaih 100 urang daoh, urang ma-in alat ragam mai meng dom tỉnh Sóc Trăng, Trà Vinh, An Giang, Kiên Giang...Harei pataom hu makna biak siam haong raidiuk ilamu jalan sahaneng di bhap bini Khmer, tui nan cak rok patagok ilamu, nghe thuat, pamong tal bruk dak padang ilamu Viet Nam birau, ndung bak ilamu bangsa.

Dalam dom bruk ngak di adit “Jum pataom dom bangsa – Inem krung ilamu Việt Nam” thun 2023, harei kabroi (23/11), di palei Ilamu – Du lịch dom bangsa Việt Nam (Sơn Tây, Hà Nội), urang Thái, Mường, Ca Dong, Ê đê, Cơ Tu hu yaih khan ilamu padang phun nêu saong makna di phun nêu dalam raidiuk di mikva. Phun nêu hu rilo makna, gam lac labik pambak tame, gam lac labik payua dom hatai caong sa thun bahrau ginup meda di mikva, daong pok meyaom ilamu siam mekre meng kan di dom bangsa dalam rilo ilamu di bhap bini 54 bangsa Việt Nam.

Tui dut mboh dahlau ia ndik di kraong gah ala dom kraong di Tây Nam bộ di Rayo Khi tuong Thuy van bhum Nam bộ, bruk gaok bala di bhum gah ala kraong Tiền pakat 2 saong kraong Hậu pakat 1. Dut mboh ia di jaik abih dom balai gah ala dom kraong Tây Nam bộ meda tagok suai dalam dom harei anak tal. Mbiah tal harei 26/11 anak tal, ia ndih glong abih dalam harei di balai ia Cần Thơ jiak atau glong jang tabung glong pakat 1 saong balai ia Mỹ Thuận di tabung pakat 3. Bruk bala meng langik tasik di bhum gah ala kraong Tiền pakat 2, kraong Hậu pakat 1. Ini lac mbang ia ndik glong, bhap bini di bhum gah ala kraong Tiền saong kraong Hậu piah pacang caga ia dauk dom labik dhaong biar saong tapen kraong.

Rajaei Japon hu kháng nghị tagok rajaei Hàn Quốc ka bruk Tòa án taneh ia ini tabiak panuac ieu rajaei Japon bayar jien ka dom urang kumei njauk pacap ngak kamei me-in dalam mesruh metak. Dahlau di nan, harei 23/11, Tòa án pakat glaong abih di Seoul hu tabiak panuac ieu rajaei Japon bayar jien ka dom sang hu gauk gar lac urang kumei njauk pacap ngak kumei me-in dalam mesruh metak. Panuac kaoh nan di Tòa án hadei di nan hu khan brei gah rajaei Japon thau.

Rajaei Peru tabiak panuac brei thau lac taneh ia ini lahik 56% dom kraong ia khar nhiệt đới dalam 6 pluh thun tapa kayua BĐKH. Tui hãng tin CNN, 68 % kraong ia khar nhiệt đới di dunya pataom di taneh ia Nam Mỹ ini. Yau nan min, nhiệt độ pandiak tagok ba tal bruk ralai ia khar, ngak jeng danao ia di ceik mbuan ba tal ia sre ar saong ia sua. Tui urang ilamu, dom danao birau nan anak tal meda lac labik padang piah ia, min kayua daok labik glong yau nan ye meda ba tal ia sre saong ribuk.

Bolivia daok glaih glar pacang dom mbang khuah glai, ngak brei ralai lahik 3 triệu ha glai. Bruk khuah glai ngak brei rilo sang bac kreih pabah mbang, rilo mbang par brei klaak kayua thak pui par tagok glaong. Venezuela, Pháp, Chile saong Brazil hu brei gah padam pui mai daong padam. Bolivia lac sa dalam dom taneh ia hu taneh glai nhiệt đới njauk palai pajoa dalam thun 2022 rilo abih di dunya./.