Dalam binah pathau khan ka bruk pasang iek, ngak brei salah hukum, cơ chế, sarak, salih birau harak gar hanh chinh, lang talaih dom kan kandah ka bruk pala drak, pablei salih, Thu tuong Phạm Minh Chính lac, tukvak tapa, Rajaei  tacei pato  dom mentri, dom gah, bhum palei  brei patui veik bruk pasang iek, langyah dom tavak tavaiy  kayua harak gal, abih di nyu lac yaom taneh, sang daok, taneh riya, quy hoach, dau thau, dau tu, dak padang…Thu tuong caong khin urang dang akok dom mentri, dom gah, karja palei dang tabiak ba jalan, tacei pato saong brei taduan trach nhiem ka bruk padang ngak, salah bruk harak gal, hukum, salih birau hanh chinh; pachreih, meyaom khen thuong saong lang yah ky luat, brei ngak catang  tui hukum di Đảng, Karja; Patui bruk salah quy định piah pachreih, khik caga urang ngak bruk sami samar, hadah krah, khin sahaneng khin ngak kayua kein laba di taong abih gauk; tui nan langyah catang dom urang palaik bruk, oh pambuak bruk, tuh ka urang karei, ngak suai damuai, oh siam lagaih.

Tui bruk ba tabiak di danak dak bruk ngak negar ka patagok KTXH bhum urang bangsa takik (DTTS), yaok urang hu pabak brei 100m2 taneh daok, yaom 44 triệu đồng. Meyah sang halei duah blei hu taneh yaom lap jang 44 triệu ye jien labaih veik hu pandar piah blei pandap ngak sang. Dalam huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum hu 138 baoh sang mikva urang DTTS daok kurang taneh padang sang, karja palei daok kham merat ngak harak gar, duah taneh padang ngak sang ka nyu lagaih. Kon Tum kham merat tal thun 2025 langyah hu abih dom bruk kurang taneh daok, daong ka dom sang mikva urang DTTS hu tani tanat labik daok, pasiam raidiuk.

UB bhap bini tỉnh Ninh Thuận pambuak haong Báo Người lao động birau jao brei paok jien bac meng Danak dak “ Paok jien bac daong ka anek saih, sinh vien bangsa takik, anek saih kan kathaot” ka 100 anek saih, sinh viên bangsa takik tỉnh Ninh Thuận, yaok paok jien bac  yaom 2 trieu dong. Dom anek saih sinh vien nan lac taong abih anek kamuan di urang bangsa Cam, Raglai saong dom bangsa takiik manuac dalam tỉnh. Danak dak nan daong pachreih dom adei kham merat yam tapa kan kandah bac megru naih joi, rik tame bruk cak rok patagok kinh te -xa hoi di bhum urang bangsa takik.

UBND tỉnh Đồng Tháp bahrau brei adat ngak danak dak khik ramik saong patagok Sếu akaok bhong meriah di Bein pakat negar Tràm Chim vaktu 2022 - 2032 haong yaom jien abih tih labaih 184 tỷ đồng. Tui nan dalam 10 thun brei raong palao 100 drei sếu saong hu takik di abih lac 50 drei daok diuk. Tapon sếu akaok bhong meriah palao tabiak meda eng drei menek hu, diuk hu di langiu langik tasik saong meda daok veik luac thun di Bein pakat negar Tràm Chim. Meyah ngak hu, danak dak hu rik daong praong dalam bruk khik ramik tapon sếu akaok bhong di bhum gah ala kraong Mê Kông daok dang anak bruk mbuan si lahik abih.

Yaom durieng tabiak baoh suan bilan di Tiền Giang daok tagok glong. Urak ini, urang blei salih mai blei durieng Monthong yaom 110.000 - 130.000 đồng sa kilo, durien  Ri6 meng 100.000 – 110.00 đồng sa kilo, tagok glong jang bilan dahlau 24.000- 30.000 đồng sa kilo. Ong Dương Phước Hưng - Chủ tịch UBND xã Long Trung, huyện Cai Lậy khan lac, phun durien brei baoh  kuhria rah tapa meng 20 tal 24 tấn sa hecta, duah jien tame yaok ty dong, kein laba  glong  abih dalam dom janih phun mbang baoh di bhum palei. Urak ini, dalam tỉnh Tiền Giang  hu 72 ma so labik  pala durien  labaih 2.600 ha saong 66 ma so labik papaok  baoh pablei tabiak negar Trung Quoc.

Gilang pariak negar Trung Quốc ndom lac taneh ia ini tui kuhria meda mek hu bruk patagok 5% dalam thun. Saong ndom lac bruk patagok KT di Trung Quốc hu siam veik dalam tukvak jaik di ini, kayua bruk sản xuất saong blei pandar hu siam veik, lạm phát saong bruk ngak tani tanat. Dahlau di nan, Kadung jien dunya jeng hu paglaong tanut kuhria mboh dahlau lac patagok GDP di Trung Quốc dalam thun ini di tanut 5,4%, glaong jang tanut 5% tui kuhria mboh dahlau di nan.

Dom urang ilamu di Lien minh Chau Au mboh lac, thun ini “ meda jia lac” thun pandiak abih kuhria mboh dalam 125.000 thun tapa. Di baoh taneh dunya,  nhiet do khong khi kuhria rah tapa dalam bilan 10 pandiak labaih 1,7 độ C dut saong bilan ini dom thun meng 1850 tal 1900. Dom urang ilamu mboh lac, bruk baoh taneh pandiak tagok, gam haong El Nino jhul khang dom bala kayua BĐKH. Yaom lac, dom taneh ia ba tabiak bruk kham merat dak harei dak khin cakak trun ralo khí thải  min mbiah tal ini bruk nan oh ka ngak hu.

Urang Hàn Quốc khang tangin buh jien tabiak ka bruk nao ravang me-in negar langiu. Urak ini yaom cai pandar ka bruk ravang me-in negar langiu nao tui kapul nyaom dalam bilan 10 di Hàn Quốc lac 118,49 điểm, tagok tanut glaong abih kuhria dalam 13 thun tapa. Harak vé kapal haoh saong jien mbang, jien daok lac praong abih dalam dom tour du lịch di taneh ia langiu jeng tagok tui. Urang ngak di sa Cty du lịch brei thau, jien harak vé kapal haoh saong labik daok ka dom mbang ravang me-in negar langiu tagok jaik 30% duk haong dahlau di tuk hu jit praong COVID-19, dui yaom dom janih pandap du lịch jeng tagok tui./.