#  Harei 12/9 Patui danak dak mbang nyaom ka 37, UBTVQH hu pang saong ginum biai dom pathau khan ka bruk pacang caga tham nhũng thun 2019, harei 12-9, dom pathau khan jeng mboh lac, meng ba tangin tame khang di taong abih hệ thống chính trị, thun 2019, tham nhũng hu pacang veik, tapa nan brei mboh hatai khang pacang tham nhũng di Đảng, Karja. Min maong rah tapa mboh lac dom gah chuyên trách pacang tham nhũng jeng oh ka pabak hu bruk ba tabiak.  

# Pambuak tal bruk kapal pasang iek địa chất Hải Dương 8 mai veik lih tame chủ quyền Việt Nam, Bộ Ngoại giao harei 12-9, urang brei panuac di mintri  Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng ndom cambaih : “Tui dom gah chức năng di Việt Nam, dom kapal Hải Dương 08 daok ngak suan biak trak, daok lih tame quyền chủ quyền saong bhum đặc quyền kinh tế di Việt Nam”. Amuk Thu Hằng jeng ndom lac Việt Nam khang hatai phản đối bruk ngak di dom kapal Trung Quốc, saong brei thau cambaih laih bruk ieu Trung Quốc samar ba dom kapal pasang iek địa chất Hải Dương  8 tabiak truh (EEZ saong) thềm lục địa Việt Nam.

# Danak dak “Trung thu anit ranam” bahrau hu Công ty Bảo hiểm nhân thọ Dai-ichi Việt Nam peih tabiak ka dom adei anek saih di labik bac ka 2, sang bac tiểu học Sông Dinh, xã Suối Kiết, huyện Tánh linh, tỉnh Bình Thuận. Tapa nan, Công ty hu alin 135 pok jien bac saong ahar trung thu brei ka dom adei anek saih, yaok pok yaom 200.000 đồng; peih bruk me-in Tết Trung thu bui sambai, puh ramik haci hacih dom bilik bac saong mblang bein sang bac; pala 50 phun hijao di labik pabah mbang saong dalam mblang bein sang bac.

  # Lễ hội Thành Tuyên thun 2019 peih tabiak meng melam 12/ tal 14/9 (lac  14-16/8 saka ia bulan). Ngan saong kadha “Tuyên Quang – Tinh hoa hội tụ”, hu parang iek inem krung ilamu phi vật thể pakat negar thun 2019, hu mbaok 11 kapul daoh tamia mai meng dom tỉnh, ban dalam taneh ia gam saong labaih 700 nghệ nhân, diễn viên chuyên nghiệp saong bhap bini. Dom kapul hu parang me-in 12 inem krung ilamu hu pok brei angan bloh. Ini lac sa dalam dom Lễ hội hu peih tabiak ngak yaok thun, tapa nan nyu daong padang veik saong khik ramik dom yaom glaong ilamu meng kan. Brei panuac di harei pataom, ong Trương Hòa Bình - UV Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Rajaei ndom lac, Harei pataom parang iek inem krung ilamu phi vật thế pakat negar saong Lễ hội Thành Tuyên hu peih tabiak ngak di Tuyên Quang hu daong jhul khang bruk khik ramik, patagok inem krug ilamu dom bangsa Việt Nam.

 Dom gah chức năng di quận Thanh Xuân pambuak bruk haong pasak Ứng cứu bruk sraiy hóa chất độc phóng xạ hạt nhân, Binh chủng Hóa học (Bộ Quốc phòng), Sở Tài nguyên saong Môi trường Hà Nội hu peih bruk langyah,  tẩy độc  di labik khuah di Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) meng harei 12/9/2019. Bộ Tư lệnh Hóa học (Bộ Quốc phòng) lac gah hu brei bruk tapak piah tẩy độc saong tacei pato, tui iek taong abih dom bruk pataom mek, langyah dom chất thải kayua pui khuah caik veik jeng yau bruk tẩy độc piah khik ka bruk pataom mek, langyah njauk tui quy định, khik kajap siam mekre.

# Gilang pariak Phát triển Châu Á (ADB) birau brei tabiak tapuk mbang ka 50 di khan pathau khan yaok thun. Tui kuhria di harak pathau khan dom chỉ số praong di thun 2019 hu mboh, urang kathaot biak kathaot  di bhum Châu Á saong Thái Bình Dương trun 60% meng thun 2002 tal thun 2015, meng 1tỷ 100 triệu manuac trun daok 264 trieu. Tỉ lệ GDP di khu vực  nan dalm GDP di dunya hu tagok tal 1/3 dalam thun 2018.

# Dom khau tin di Bra-xin (Brazil) harei ini (13/9) brei thau, hu takik di abih 1 urang metai dalam bruk khuah praong di tuk saboh ini di sa sang iek ruak daok di ban Ri-ô Đờ Gia-nê-rô (Rio de Janeiro), Bra-xin. Tapa rayo papar binguk mboh lac dom urang ruak hu samar ba tabiak truh labik ndih iek ruak saong ndih bak angaok dom jalandaok jaik sang iek ruak, gam saong rilo urang gah y tế daok daong iek glang, urak ini oh ka thau cambaih hadom menuac metai dalam bruk khuah ini.

# Ngoại trưởng Đức  Hây-cô Mát  (Heiko Maas) brei mboh bruk haduh hatai ka urang di cư meng Thổ Nhĩ Kỳ tal Liên minh châu Âu dak harei dak tagok. Tui ginum biai Thổ Nhĩ Kỳ saong Liên minh châu Âu pambuak blaoh di balan 3 thun  2016, Thổ Nhĩ Kỳ njauk hatai saong bruk pacang cakak urang di cư mai châu Au piah salaih ka bruk daong meng yaok tỷ jien ơrô. Yau nan min, uran di cư meng  Thổ Nhĩ Kỳ tal Hy Lạp tagok rilo meng bilan blaoh./.

Langyah tapa sap Viet

Trang tin ngày  13-9

# Ngày 12/9, tiếp tục chương trình nghị sự phiên họp thứ 37, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe và thảo luận các báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng  năm 2019, ngày 12-9, các báo cáo thống nhất nhận định, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, năm 2019, tham nhũng đã từng bước được kiềm chế, qua đó tiếp tục khẳng định quyết tâm chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của các đơn vị chuyên trách chống tham nhũng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng yêu cầu.

  # Liên quan tới việc tàu khảo sát địa chất Hải Dương 8 quay lại vi phạm chủ quyền Việt Nam, Bộ Ngoại giao ngày 12-9, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nêu rõ : “Theo các cơ quan chức năng của Việt Nam, nhóm tàu Hải Dương 08 tiếp tục vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam”.Bà Thu Hằng cũng khẳng định Việt Nam kiên quyết phản đối hoạt động của nhóm tàu Trung Quốc, đồng thời nêu quan điểm rõ ràng yêu cầu Trung Quốc lập tức rút nhóm tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 ra khỏi EEZ và thềm lục địa Việt Nam.

# Chương trình “Trung thu yêu thương” vừa được Công ty Bảo hiểm nhân thọ Dai-ichi Việt Nam tổ chức cho các em học sinh tại điểm trường 2 - Trường tiểu học Sông Dinh, xã Suối Kiết, huyện Tánh linh, tỉnh Bình Thuận. Dịp này, Công ty đã tặng 135 suất học bổng và bánh trung thu cho các em học sinh, mỗi suất 200.000 đồng; tổ chức sinh hoạt vui Tết Trung thu; làm vệ sinh các phòng học và sân trường; trồng 50 cây xanh khu vực cổng, và trong sân trường.

  # Lễ hội Thành Tuyên năm 2019 diễn ra từ tối  12/ đến 14/9 (tức 14-16/8 âm lịch).  Với chủ đề “Tuyên Quang – Tinh hoa hội tụ”, Liên hoan trình diễn Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia năm 2019 có sự tham gia của 11 đoàn nghệ thuật đến từ các tỉnh, thành trong cả nước với hơn 700 nghệ nhân, diễn viên chuyên nghiệp và quần chúng. Các đoàn đã biểu diễn 12 di sản văn hóa đã được ghi danh. Đây là một trong những Lễ hội được tổ chức hàng năm, thông qua đó giúp khôi phục và bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống.  Phát biểu tại Liên hoan, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính Phủ Trương Hòa Bình khẳng định, Liên hoan trình diễn Di sản văn hóa phi vật thế quốc gia và Lễ hội Thành Tuyên được tổ chức tại Tuyên Quang đã góp phần đẩy mạnh thực hiện công tác giữ gìn, phát huy di sản văn hóa các dân tộc Việt Nam.

  # Các đơn vị chức năng của quận Thanh Xuân phối hợp với Trung tâm Ứng cứu sự cố hóa chất độc phóng xạ hạt nhân, Binh chủng Hóa học (Bộ Quốc phòng), Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã tiến hành quy trình xử lý, tẩy độc  tại khu vực nhà xưởng bị cháy của Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) từ ngày 12/9/2019. Bộ Tư lệnh Hóa học (Bộ Quốc phòng) là đơn vị chịu trách nhiệm trực tiếp tiến hành tẩy độc và hướng dẫn, giám sát toàn bộ quá trình thu gom, xử lý chất thải do vụ cháy để lại cũng như quy trình tẩy độc để bảo đảm việc thu gom, xử lý theo đúng quy trình, quy định, đảm bảo hiệu quả.

# Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa công bố ấn bản lần thứ 50 của báo cáo thống kê hằng năm. Theo Các số liệu trong báo cáo Các chỉ số chính 2019 cho thấy, số người nghèo cùng cực tại khu vực Châu Á và Thái Bình Dương đã giảm 60% trong thời giản từ 2002 đến 2015, từ con số 1,1 tỉ người  xuống còn 264 triệu người. Tỉ lệ GDP của khu vực này trong GDP toàn cầu đã vượt mức 1/3  trong năm 2018.

# Truyền thông Bra-xin (Brazil) hôm nay (13/9) đưa tin, đã có ít nhất một người thiệt mạng trong vụ cháy lớn xảy ra vào lúc rạng sáng nay (theo giờ Việt Nam) tại một bệnh viện ở thành phố Ri-ô Đờ Gia-nê-rô (Rio de Janeiro), Bra-xin. Các hình ảnh trên truyền hình cho thấy các bệnh nhân đã được sơ tán khẩn cấp cùng giường bệnh và nằm la liệt trên các con phố gần bệnh viện với nhiều nhân viên y tế hỗ trợ, hiện chưa thể thông báo chi tiết số người thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn này.

# Ngoại trưởng Đức  Hây-cô Mát  (Heiko Maas) đã  bày tỏ  lo ngại về lượng người di cư từ Thổ Nhĩ Kỳ đến Liên minh châu Âu ngày càng tăng. Theo thỏa thuận giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ ký kết hồi tháng 3/2016, Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý ngăn chặn dòng người di cư đổ về châu Âu để đổi lại khoản hỗ trợ trị giá nhiều tỷ ơ-rô. Tuy nhiên, số người di cư từ Thổ Nhĩ Kỳ tới Hy Lạp tăng mạnh hồi tháng trước./.