# Mesup 29/8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mai hu mbaok saong brei panuac di nyom biai pataom iek veik 50 thun khik ramik suai lavik, khik caga salamat rup tau Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969-2019). Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ndom lac, bruk: bruk khik ramik suai lavik rup tau Chủ tịch Hồ Chí Minh lac piah ka angan je, rup binguk, bruk ngak praong glaong di Wa miat miat sarak tame baoh hatai di yaok urang Việt, miat miat lac brei mboh ka bruk jum pataom bangsa, yasa taneh ia. Thủ tướng caong mBan khik iek Lăng, Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng patagok talei pambuak bruk haong dom gah y khoa dalam saong langiu taneh ia, abih di nyu nan lac Pasak roh duah y sinh Moscow, Liên bang Nga piah ngak po  công nghệ khik ramik suai lavik, khik caga siam mekre rup tau Chủ tịch Hồ Chí Minh.

# Biar harei 29/8, pak Nhà hát Lớn Hà Nội, Mentri ilamo, padhih saong rivang ma-in peih ngak bruk pok brei angan Nghệ sĩ bhap bani (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) mbang ka 9 thun 2019. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hu mbaok saong pok brei angan ka 84 NSND. Pok sap ndom di van ngak lễ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ndom lac, angan Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú nan lac binah pok meyaom prong glaong abih bo Karja alin brei ka urang lambaok naih gheih di kapul văn nghệ sĩ dalam negar. Ini lac dom nghệ sĩ kham merat pathram, prong tagok saong oh padeih sáng tạo dalam bruk ngak ilamo nghệ thuật, hu ayut sahabat saong bhap bani anit ranam. Dom nghệ sĩ lac lực lượng njuak jia tui, abih hatai haong Đảng haong bhap bani, hu hatai ranam taneh aia, hu tài năng nghệ thuật xuất sắc, tinh thần cống hiến saong abih hatai haong bruk ngak.

Mbang palih ruah saong pok brei angan mbang ini hu 84 NSND saong 307 NSƯT, nan lac dom nghệ sĩ di 9 bangsa: Kinh, Thái, Mường, Tày, Nùng, Mông, Ê Ðê, Gia Rai, Khmer; umo meng 30 tal 92 thun, hu tính kế thừa dalam yaok chuyên ngành. 

# Harei 29/8, akaok Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân saong Kapul urang QH taneh ia drei tamat bruk hu mbaok di nym roya mbang ka 40 Hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA 40) saong ravang negar Thái Lan tui panuac da-a di ong Chuan Leekpai, urang dang akaok Hạ viện Thái Lan, Chủ tịch AIPA 40. Dalam dom bruk ngak di Đại hội đồng AIPA 40, tui bruk payeng salih di AIPA, akaok QH Nguyễn Thị Kim Ngân hu pok ngak Phó Chủ tịch Ban Chấp hành AIPA. Amuk Nguyễn Thị Kim Ngân- akaok QH hu mbaok saong hu kadha ndom puac dalam mbang nyom ka 1, tacei tabiak dom cuang kandah dalam bhum saong di dunya, brei mboh jalan nga di AIPA saong dom nghị sỹ di AIPA lac halan hatian nao gam haong ASEAN dak padang Cộng đồng khối khang kajap. Amuk Nguyễn Thị Kim Ngân- akaok QH jeng ndom tal dom jalan ngak hu dom taneh ia ASEAN saong dunya công nhận ngan saong Biển Đông, dalam nan hu bruk pan njauk tui hukum dunya  saong Công ước Liên Hợp Quốc ka Hukum tasik (UNCLOS) thun 1982.  

# Melam 29/8, di Sang daoh truyền hình, Rayo papar binguk bal raya HCM, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM peih ngak danak dak daoh tamia “Pamaong tal pulao tasik, tapen negar” mbang ka 7, thun 2019. Danak dak hu padang ngak biak công phu ngan haong rilo kadha nghệ thuật biak karei ka tapen negar, pulao tasik. Dalam thun tapa, dom kapul nyaom chính trị, xã hội saong dom rairah bhap bani bal raya rik daong hu labaih 57 tỷ đồng piah peih ngak rilo công trình bhap bani di 17 tỉnh tapen negar saong peih ngak dom mbang nao rivang, alin hadiah pandap, động viên urang jakar, bol lin saong bhap bani di pulao kaoh Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) saong dom pulao kaoh di Vùng 5 Hải quân. Hadei di mbang jak ba pamaong tal bhum tapen negar, pulao tasik palei negar, Ban tổ chức taduan mek hu bruk rik daong di dom urang ngak pah hala yaom jien jaik 39 tỷ đồng.

# Tui pasak kuhria mboh dahlau bruk langik tasik negar, maong 1 kreh melam 30/8, ribuk ka 4 (angan dunya ieu lac Podul) nyu nao tame dom tỉnh Hà Tĩnh - Quảng Bình haong prein ngin khang abih lac pakat 8, handoh pakat 10. Dalam 12 maong tal, áp thấp nhiệt đới nao tui jalan gah pai, yaok tuk nao hu 20km, tame dalam baoh taneh bloh jeng sa labik áp thấp di bhum biên giới Lào-Thái Lan. Meng ini tal harei 1/9, di Tây Nguyên saong Nam Bộ hu hajanpraong, ngin khang. Tui pathau khan di Ban tacei jalan pakat negar ka pacang caga bala meng langik tasik, tal mesup 30/8, ngin rabuk di Nghệ An saong Hà Tĩnh ngak khut saong par tabung 78 baoh sang, jaoh jaleih 11 gheng đien .aok tasik, 1 sruh kapal ikan Quảng Bình kram tuk seik tame pabah lamnge Đà Nẵng min 2 urang angaok kapal salamat tame hu gah.

# Bahrau ini, gah langiu lề nyaom biai “Dom cuang kandah saong mbuan laghaih daok hu mboh di ASEAN” pak Tokyo, Nhật Bản, Tiến sỹ Aladdin D. Rillo, Phaok Tổng thư ký ASEAN, ndom lac dom negar ASEAN thau cambaih dom cuang kandah daok rah tabiak angaok dunya saong dom tác động di nyu, dalam nan hu bruk di biển Đông. Ong khang panuac lac ASEAN mong iek bruk langyah bruk meriak guak di biển Đông biak prng piah khik hu grap tanat saong an ninh dalam khu vực. Phaok Tổng thư ký ASEAN Rillo ndom lac Ban Thư ký ASEAN daok kham merat ngak taong abih bruk pambuak pagam tal an ninh saong chính trị meda ginum biai hu.

# Ban ine Amsterdam, Hà Lan daok kuhria pakauk taong abih dom janih radaih peih meng xăng saong menyek diesel di tun 2030. Urak ini hu jaik 17.000 radaih điện di Amsterdam min nyu meda hu rilo jang 4 mbang dalam 3 thun tal. Rilo taxi lac radaih điện, min oh lac taong abih menuac urang meda hu jien piah salih tapa radaih diện. Ban Amsterdam caong lac bruk ngak hacih không khí meda daong patagok umo thundi bhap bini jang 3 bilan saong trun tal 9% dom khí thải CO₂. Dom ban karei jeng daok cakak trun dom radaih ba tal ô nhiễm. Paris, Madrid, Athens và Mexico City jeng hu sanya oh brei radaih peih meng menyek diesel di thun 2025.

# Sa kapul urang thám hiểm hải quân Nga hu duah mboh 5 baoh pulao kaoh di Bắc cực tuk biến đổi khí hậu ngak ralai haok kraong băng saong ngak mblo tabiak dom baoh pulao kaoh dahlau diah paduak gah ala kraong băng Nansen, daok iew lac Vylka, nan lac sa binah di tảng băng prong abih châu Âu me-aom abih binah prong pulao kaoh gah Barak dalam dom baoh pulao kaoh Novaya Zemlya. Urak ini rup patau băng Bắc cực patrun daong tukvak nhiệt độ không khí saong nhiệt độ đại dương tagok glaong ngak mblo tabiak dom địa hình lạ. manuac sia kuhria dahlau meda daok duah mboh rilo jang baoh pulao kaoh tra. Glut jaleih ar tasik jeng daok mboh rilo gam haong băng ralai./.

Trang tin chiều ngày 30/8/19

 (Biên soạn: Hanipha- duyệt Ái Nghiêm)

# Sáng 29/8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dự và phát biểu tại hội nghị tổng kết 50 năm giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969-2019).  Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: việc giữ gìn lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh là để tên tuổi, hình ảnh, sự nghiệp vĩ đại và công lao to lớn của Người mãi mãi khắc ghi vào con tim, khối óc của mỗi người dân đất Việt, mãi mãi là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết dân tộc, thống nhất đất nước. Thủ tướng  đề nghị Ban Quản lý Lăng, Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng tăng cường hợp tác với các cơ sở y khoa trong và ngoài nước, đặc biệt là Trung tâm Nghiên cứu y sinh Moscow, Liên bang Nga để làm chủ hoàn toàn công nghệ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.

    # Chiều 29/8, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Lễ trao tặng danh hiệu  Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) lần thứ chín năm 2019. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự và trao danh hiệu tặng 84 NSND. Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú là phần thưởng cao quý nhất mà Nhà nước dành tặng cho đại diện tiêu biểu của đội ngũ văn nghệ sĩ trong cả nước. Đây là những nghệ sĩ đã luôn nỗ lực rèn luyện, trưởng thành và không ngừng sáng tạo trong sự nghiệp nghệ thuật, được đồng nghiệp và nhân dân tin yêu. Các nghệ sĩ là lực lượng tin cậy, trung thành của Đảng và Nhân dân, có lòng yêu nước nồng nàn, có tài năng nghệ thuật xuất sắc, tinh thần cống hiến và tâm huyết với nghề nghiệp.

Ðợt xét và trao tặng danh hiệu lần này có 84 NSND và 307 NSƯT, là các nghệ sĩ của chín dân tộc: Kinh, Thái, Mường, Tày, Nùng, Mông, Ê Ðê, Gia Rai, Khmer; thuộc nhiều lứa tuổi từ 30 đến 92 tuổi, có tính kế thừa trong từng chuyên ngành.

    # Ngày 29/8, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Đoàn đại biểu Quốc hội nước ta đã kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Đại hội đồng lần thứ 40 Hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA 40) và thăm chính thức Vương quốc Thái Lan theo lời mời của Ngài Chuan Leekpai, Chủ tịch Hạ viện Vương quốc Thái Lan, Chủ tịch AIPA 40. Trong khuôn khổ các hoạt động tại Đại hội đồng AIPA 40, theo cơ chế luân phiên của AIPA, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân đã được bầu làm Phó Chủ tịch Ban Chấp hành AIPA. Chủ tịch QH đã tham dự và có bài phát biểu quan trọng tại Phiên họp toàn thể thứ nhất, nêu bật các thách thức trong khu vực và trên thế giới; khẳng định mạnh mẽ quan điểm AIPA và các nghị sỹ của AIPA sẵn sàng đồng hành với ASEAN xây dựng Cộng đồng khối bền vững.  Chủ tịch QH cũng nhấn mạnh quan điểm phải khẳng định lại những nguyên tắc và nhận thức chung đã được các nước ASEAN và cộng đồng quốc tế công nhận rộng rãi đối với Biển Đông, trong đó có đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.  

  # Tối 29/8, tại Nhà hát truyền hình, Đài Truyền hình TPHCM, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM tổ chức chương trình nghệ thuật “Hướng về biển đảo, biên giới Tổ quốc” lần thứ 7, năm 2019.  Chương trình được dàn dựng công phu với nhiều tiết mục nghệ thuật đặc sắc về biên giới, biển đảo. Trong năm qua, các tổ chức chính trị, xã hội và các tầng lớp nhân dân thành phố đã đóng góp hơn 57 tỷ đồng để thực hiện nhiều công trình dân sinh tại 17 tỉnh biên giới và tổ chức các chuyến thăm, tặng quà, động viên cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tại quần đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) và các đảo thuộc Vùng 5 Hải quân. Ngay sau lễ phát động hướng về biên giới, biển đảo Tổ quốc, Ban tổ chức đã nhận được sự ủng hộ của các mạnh thường quân với số tiền gần 39 tỷ đồng.

# Theo Trung tâm dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia, khoảng 1h sáng nay 30/8, bão số 4 (tên quốc tế là Podul) đã đi vào đất liền các tỉnh Hà Tĩnh - Quảng Bình với sức gió mạnh nhất đạt cấp 8, giật cấp 10. Trong 12g tới, áp thấp nhiệt đới di chuyển theo hướng Tây, mỗi giờ đi được 20km, đi sâu vào đất liền và suy yếu thành áp một vùng áp thấp trên khu vực biên giới Lào-Thái Lan. Từ nay đến ngày 1/9, ở Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa to kèm gió mạnh. Theo báo cáo nhanh lúc của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đến sáng 30/8, dông lốc tại Nghệ An và Hà Tĩnh khiến 78 nhà bị tốc mái, hư hỏng, 11 cột điện bị gãy đổ. Trên biển, một tàu cá Quảng Bình bị chìm khi đang dạt vào cảng Đà Nẵng nhưng 2 thuyền viên trên tàu đã vào bờ an toàn. 

# Mới đây, bên lề Hội thảo “Các thách thức và cơ hội đang nổi lên ở ASEAN” ở Tokyo, Nhật Bản, Tiến sỹ Aladdin D. Rillo, Phó Tổng thư ký ASEAN, khẳng định các nước ASEAN hiểu rõ những thách thức đang xảy ra trên thế giới và các tác động của chúng, trong đó có vấn đề biển Đông. Ông nhấn mạnh ASEAN coi việc giải quyết vấn đề tranh chấp ở biển Đông rất quan trọng nhằm đảm bảo sự ổn định và an ninh trong khu vực. Phó Tổng thư ký ASEAN Rillo nhấn mạnh Ban Thư ký ASEAN đang cố gắng đảm bảo rằng mọi vấn đề liên quan tới an ninh và chính trị sẽ được thảo luận.

# Thủ đô Amsterdam, Hà Lan có kế hoạch táo bạo cấm tất cả các loại xe chạy bằng xăng và dầu diesel vào năm 2030. Hiện tại có khoảng 17.000 xe điện ở Amsterdam nhưng có thể tăng gấp bốn lần trong 3 năm tới. Nhiều dịch vụ taxi đã chạy xe điện, nhưng không phải tất cả các chủ xe tư nhân đều có khả năng để thực hiện chuyển đổi.Thành phố Amsterdam hy vọng rằng việc làm sạch không khí sẽ giúp tăng tuổi thọ trung bình của người dân thêm 3 tháng và giảm tới 9% lượng khí thải CO2. Các thành phố khác cũng đã bắt đầu cắt giảm các phương tiện gây ô nhiễm. Paris, Madrid, Athens và Mexico City đã cam kết sẽ cấm xe dùng dầu diesel vào năm 2025.

# Một đoàn thám hiểm hải quân Nga đã phát hiện ra 5 hòn đảo ở Bắc cực khi biến đổi khí hậu làm tan chảy sông băng và làm lộ các hòn đảo trước đây ẩn giấu bên dưới sông băng Nansen, còn được gọi là Vylka, là một phần của tảng băng lớn nhất châu Âu bao phủ phần lớn hòn đảo phía Bắc thuộc quần đảo Novaya Zemlya. Hiện tượng băng Bắc cực giảm đi trong bối cảnh nhiệt độ không khí và nhiệt độ đại dương tăng cao đã làm lộ ra những địa hình lạ. Người ta dự đoán sẽ phát hiện thêm nhiều hòn đảo nữa. Xói mòn bờ biển cũng đang tăng tốc cùng với băng tan./.