# Tui Mban tacei pato pakat negar pacang cakak jit tả pabui châu Phi, tuk vak jaik di ini, dom jabat truyền thông hu brei thau ka bruk bhap bani patui veik patui bruk parah anek pabui metai, pabui ruak jit tả pabui châu Phi tabiak môi trường di dom puk palei yau: Hậu Giang, Đồng Nai, Tp. Hồ Chí Minh, Quảng Nam, Đà Nẵng... ngak njaom mbak jit ruak, ô nhiễm môi trường. Kayua nan ye, Ban tacei pato pakat negar pacang cakak jit tả pabui châu Phi pandar UBND dom tỉnh, bal daok dalam trung ương, dom jabat pambuak pagam tal peih ngak rilo jalan ngak piah paiam veik  bruk pacang cakak jit saong padeih bruk parah anek pabui metai ban glai ban klo.  

# Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bahrau tabiak kỷ luật ong Nguyễn Văn Hiến, urang dahlau deih ngak Thứ trưởng mintri Quốc phòng, dahlau deih ngak Tư lệnh Quân chủng Hải quân dahlau daih.Tui nan, Thủ tướng tabiak kỷ luật klaak angan Tư lệnh Quân chủng Hải quân ngan song ông Nguyễn Văn Hiến, urang dahlau deih ngak Thứ trưởng mintri Quốc phòng, urang dahlau deih ngak Tư lệnh Quân chủng Hải quân kayua hu dom bruk suan biak trak dalam tuk vak dok ngak Tư lệnh Quân chủng Hải quân song Bộ Chính trị hu kỷ luật bloh gah Đảng.

# Jabat điều tra mentri Công an bahrau ngak salah blaoh bruk điều tra vụ án “Ngak suan quy định ka bruk khik iek saong pandar phun jien đầu tư công ngak khat lahik trak; Ba brei saong taduan mek hối lộ” rah tabiak di Tổng công ty Viễn thông Mobifone (Mobifone) saong dom jabat pambuak pagam tal. Tui nan, urang dahlau diah ngak akaok mentri Thông tin saong Truyền thông Nguyễn Bắc Son njuak Mentri Công an cáo buộc hu taduam mek 3 triệu USD meng akaok AVG Phạm Nhật Vũ. Kuhria tal tukvak urak ini, jabat điều tra pandar truy tố 14 bị can pambuak pagam tal vụ án. Dalam nan bị can Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn (nan lac urang dahlau diah ngak Akaok Mentri Thông tin saong Truyền thông) njuak truy tố ka dua tội danh: “Ngak suan adat hukum ka bruk khik uek đầu tư công ngak jeng hậu quả nghiêm trọng” saong “mbang hối lộ”.

  # Hajan khang dalam 2 harei tapa ngak ka dom xã di huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh oh nao mai hu; hajan khang ngak kan kandah tal bruk ngak mbang ngak huak di bhap bini song yaok ribau héc ta kroi bung oh ka paik bloh di huyện ni. Meng jalan Roya 1 tal dom huyện bhum ceik gah pai di  tỉnh, rilo labik ia dauh abih hamu. Ong Lê Ngọc Huấn, Akaok  huyện Hương Khê brei thau, bruk dom xã njauk ia dauk oh nao mai hu lac kayua ia sua, oh kayua thủy điện tathuak ia.

# Tổng Cục Jalan kabak Việt Nam bahrau hu harak văn bản pandar dom urang buh jien đầu tư BOT njuak payua jalan ngak bàn giao, tukvak peih ngak, quy chế pambuak bruk ka bruk thu phí tự động oh padeih ka dom jabat di Tổng cục Jalan kabak Việt Nam dahlau di harei 25/9/2019 piah grap tanat pok jao saong ba pandar thu phí tự động dahlau di harei 31/12/2019. Tui Quyết định 07 di Thủ tướng Raja-ei, abih thun 2019 njuak peih ngak bruk thu phí tự động ngan haong dom balai thu phí BOT daok veik dalam negar.

# Gah chức năng ban raya Hồ Chí Minh chap hu yaok rituh menuac medhi lac pandar ma túy tuk hu mbaok pasang iek labik main di Công ty Cổ phần Dịch vụ Tư vấn Giải trí Đại Dương (quận 5). Kapul pasang iek hu ngak biên bản jao 25 urang tapa duh iek samar dương tính song ma túy ka Công an phường 9 (quận 5) ngak harak gar piah langyah tui adat hukum.

# Gah khik caga takai tasik Mỹ harei kabroi brei padeih bruk daong duah urang njuak bala dalam dom mbang bruk khuah gilai njuk di mbang Ca-li-phoóc-nia (California), Mỹ. Dom jabat chức năng hu duah mboh rup tau di 20 dalam taong abih 34 urang hu brei thau lac metai lahik dalam mbang njuak bala saong 14 urang jeng daok lahik. Mbang khuah gilai rah tabiak di van page mesup harei 02/09 (tui tukvak puk palei). Tok hu 5 angaok taong abih dalam abih tih 39 urang hu mbaok angaok sruh gilai hu daong veih saong daok diu, dom urang ini lac thủy thủ di sruh gilai nan. Urak ini jeng oh ka thau cambaih makna ba tal khuah.

# Ngoại trưởng Iran Mô-ha-mát Ja-vát Za-rip (Mohammad Javad Zarif) brei thau, negar ni daok patrun dom panuac sinya tui Thỏa thuận hạt nhân Iran, meyah harei page (05/09), dom negar châu Âu oh hu bruk ngak halei piah daong mek veik thỏa thuận hạt nhân hu mbaoh tangin di thun 2015. Tui dom khau tin phương Tây song Iran, Pháp hu ba tabiak panuac ka pok jien sre 15 tỉ đôla Mỹ ka  Iran tal puac thun ni, Meyah  Iran ngak tui abih thỏa thuận hạt nhân, khik caga salamat vùng Vịnh, tame ginum biai  ka an ninh khu vực song danak dak hạt nhân hadei di thun 2025. Min, dom negar châu Âu song Pháp jeng dok duah bruk pachreih tui di Mỹ ngan song panuac caong ni.

# Bol lin Braxin gam haong pandap panda daok hu ba mai tal sa bal sit di A-ma-zôn (Amazon) dalam dom harei jaik di ini piah daong pacang cakak dom mbang khuah glai. Tui nan, 44 ribau bol lin daok di gah Barak A-ma-zôn saong tuk halei jeng dalam sẵn sàng mesruh metak caga padam pui. Mblang taneh glai prong abih dunya daok khuah prong dalam bilan thu thun ini, ngak ka raja-ei di Tổng thống Bôn-sô-na-rô njuak dom chỉ trích di dom taneh aia karei angaok dunya./.

Trang tin chiều thứ tư 4-9 

                        H.Thủy biên soạn

           # Theo Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi, Thời gian gần đây, các cơ quan truyền thông đã phản ánh tình trạng người dân tiếp tục tiếp diễn việc vứt xác lợn chết, lợn bệnh, lợn nghi mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi ra môi trường tại một số địa phương như: Hậu Giang, Đồng Nai, Tp. Hồ Chí Minh, Quảng Nam, Đà Nẵng... làm lây lan dịch bệnh, ô nhiễm môi trường. Do đó, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các đơn vị liên quan triển khai nhiều giải pháp nhằm chấn chỉnh việc phòng, chống dịch bệnh và chấm dứt ngay tình trạng vứt xác lợn chết ra môi trường.

# Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa quyết định thi hành kỷ luật đối với ông Nguyễn Văn Hiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Tư lệnh Quân chủng Hải quân.Theo đó, Thủ tướng quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách nguyên Tư lệnh Quân chủng Hải quân đối với ông Nguyễn Văn Hiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Tư lệnh Quân chủng Hải quân do đã có những vi phạm, khuyết điểm rất nghiêm trọng trong thời gian giữ chức vụ Tư lệnh Quân chủng Hải quân và Bộ Chính trị đã thi hành kỷ luật về Đảng.
        
        # Cơ quan điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất điều tra vụ án “Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa và Nhận hối lộ” xảy ra tại Tổng công ty Viễn thông Mobifone (Mobifone) và một số đơn vị liên quan. Theo đó, Cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son bị Bộ Công an cáo buộc đã nhận 3 triệu USD từ chủ tịch AVG Phạm Nhật Vũ. Tính tới thời điểm hiện tại, Cơ quan điều tra đề nghị truy tố 14 bị can liên quan đến vụ án. Trong đó bị can Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn (đều là nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông) bị đề nghị truy tố về hai tội danh: “Vi phạm quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” và “Nhận hối lộ”.

     # Mưa lớn trong 2 ngày qua làm một số xã ở huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh bị cô lập; mưa lớn đang đe dọa đời sống người dân và hàng ngàn héc ta bưởi chưa thu hoạch của huyện này. Từ Quốc lộ 1 đến các huyện miền núi phía Tây của tỉnh, nhiều vùng nước đã ngập trắng đồng. Ông Lê Ngọc Huấn, Chủ tịch huyện Hương Khê cho biết, hiện tượng một số xã bị cô lập là do lũ chứ không phải do thủy điện xả lũ.

# Tổng cục Đường bộ Việt Nam vừa có văn bản yêu cầu các nhà đầu tư BOT phải gửi phương án bàn giao, tiến độ thực hiện, quy chế phối hợp về thu phí tự động không dừng về các đơn vị của Tổng cục Đường bộ Việt Nam trước ngày 25/9/2019 để đảm bảo bàn giao và áp dụng thu phí tự động trước ngày 31/12/2019. Theo Quyết định 07 của Thủ tướng Chính phủ, hết năm 2019 phải thực hiện thu phí tự động với các trạm thu phí BOT còn lại trên cả nước.

# Lực lượng chức năng TP Hồ Chí Minh phát hiện cả trăm “dân bay” nghi vấn sử dụng ma túy khi ập vào kiểm tra tụ điểm ăn chơi tại Công ty Cổ phần Dịch vụ Tư vấn Giải trí Đại Dương (quận 5).  Đoàn kiểm tra đã lập biên bản bàn giao 25 đối tượng qua thử nhanh dương tính với ma túy cho Công an phường 9 (quận 5) lập hồ sơ để xử lý theo qui định.

      # Lực lượng tuần duyên Mỹ hôm qua đã đình chỉ công tác tìm kiểm các nạn nhân trong vụ cháy tàu lặn ở bang Ca-li-phoóc-nia (California), Mỹ. Các cơ quan chức năng đã tìm được thi thể của 20 trong tổng số 34 người được cho là đã thiệt mạng trong vụ tai nạn và 14 người vẫn đang mất tích. Vụ cháy tàu diễn ra vào sáng sớm ngày 02/09 (theo giờ địa phương). Chỉ có 5 trên tổng số 39 người có mặt trên tàu được giải cứu và sống sót và những người này đều thuộc thủy thủ đoàn. Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân vụ cháy là gì.

# Ngoại trưởng Iran Mô-ha-mát Ja-vát Za-rip (Mohammad Javad Zarif) cho biết, nước này sẽ tiếp tục giảm các cam kết theo Thỏa thuận hạt nhân Iran, nếu vào ngày mai ( 05/09), các nước châu Âu không có hành động nào để cứu vãn thỏa thuận hạt nhân kí năm 2015. Theo các nguồn tin phương Tây và Iran, Pháp đã đề xuất gói tín dụng 15 tỉ đôla Mỹ cho Iran đến cuối năm nay, nếu Iran tuân thủ hoàn toàn thỏa thuận hạt nhân, đảm bảo an ninh vùng Vịnh, bắt đầu các cuộc đàm phán  về an ninh khu vực và chương trình hạt nhân sau năm 2025. Tuy nhiên, các nước châu Âu nói chung và Pháp nói riêng vẫn đang tìm kiếm sự ủng hộ của Mỹ đối với đề xuất này.

# Quân đội Braxin cùng trang thiết bị đang được triển khai đến một thị trấn nhỏ ở A-ma-zôn ( Amazon) trong những ngày gần đây để hỗ trợ đối phó với các đám cháy rừng.Theo đó, 44 nghìn binh lính đang đóng quân tại phía bắc A-ma-zôn và luôn trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới đã chứng kiến các đám cháy rừng lớn trong mùa khô năm nay, khiến chính phủ của Tổng thống Bôn-sô-na-rô phải đối mặt với các chỉ trích của cộng đồng quốc tế./.