# Hadei di jaik 10 thun peih ngak danak dak padang ngak palei pala bahrau, dom tỉnh tapen tasik Nam Trung Bộ saong Tây Nguyên hu kadung jien Trung ương daong tapak saong jak ba meng dom gah karei hu jaik 365.000 tỷ đồng. Tal urak ini, bhum tapen tasik Nam Trung Bộ saong Tây Nguyên hu 604 dalam 1.424 xã mek hu chuẩn palei pala bahrau; 4 dalam 8 tỉnh, bal mek hu saong tapa tanut ba tabiak kham merat tal thun 2020 hu Thủ tướng Raja-ei jao nan lac bal Đà Nẵng, tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Bình Thuận.

  # Piah khik ramik gen dom janih bimao Linh chi quý, saong peih tabiak jalan patagok kinh tế bahrau meng phun bimao Linh chi ka bhap bini,  Ban Khik ramik bein pakat negar Phước Bình (Ninh Thuận) dok pambuak bruk song dom jabat khoa học roh duah, patagok Dự án khik ramik gen ni. Urak ni bein pakat negar Phước Bình dok jhul khang dom bruk pasram megru ka dom boh sang dok taom dar bein pakat negar ka ilamu pala, iek glang, paik mek bimao Linh chi.

# Dự án Pasak pablei salih ngầm Bến Thành tui kuhria hu ngak ala quảng trường Quách Thị Trang saong tapen jalan Lê Lợi, quận 1, TPHCM (nan lac meng darak Bến Thành tal Nhà hát Thành phố) ngan haong phun jien padang ngak labaih 6.800 tỷ. Dự án prong 45.000 m2, hu labik labik pablei salih prong 18.100 m2; jalan nao saong quảng trường ngầm 21.500 m2.

# Harei7/9, chung kết pakacah Padang mbang ngui dunya VietChallenge hu mbaok di 9 kapul pakacah gheih di abih lac dom startup Việt mai meng rilo negar di dunya hu rah tabiak di Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Mỹ - labik 7 thun gam  (meng thun 2012 mbiah tal ni) hu dak angan lac sang bac ka sa di dunya. Ni jeng lac sa dalam dom bruk di Đề án "Dong bruk padang mbang ngui salih bahrau pakat negar tal thun 2025" (Đề án 844) kayua mintri Khoa học song Công nghệ peih ngak. Giải Nhất pakacah Chung kết VietChallenge 2019 hu ka Medlink - Nền tảng pambuak bruk tapak meng dom hãng jru song  nhà thuốc. Ứng dụng Medlink hu ECOMEDIC sahneng tabiak piah pabak nền tảng dalam nan hu website ka công ty jru song pandar angaok phone tangin ka dom nhà thuốc, brei adat ka urang taduan đơn hàng online meng dom công ty jru bo oh cang yaih khan atau abih jien ndo hagait.

# Bhap bani di xã Đắk Sơ Mei saong xã Hà Đông, huyện Đắk Đoa tỉnh Gia Lai daok pataom mek saong duah mek bọ klau sọc (halak ban miêu) piah pablei ka dom cửa hàng tạp hóa ngan haong yaom 1,5 – 1,7 triệu đồng/kg, min oh ka thau makna blei tame di dom urang pablei salih. Hu blei haong yaom glaong nan ye rilo bhap bani di dom puk palei ini jak guak nao duah mek saong pablei bọ klau sọc; dalam nan hu gam uranaih. Jabat chức năng brei thau,dalam tukvak mek, blei tame, pablei tabiak hu dom urang njuak pandung kalik kayua độc tố cantharidin hu dalam janih halak ini.

# Akaok mintri Nội vụ Australia Peter Dutton bahrau batabiak panuac brei thau bruk tấn công mạng dok patagok di negar ni, dalam nan hu dom tin tặc hu negar langiu dang gah likuk daong brei. Dom bruk ngak prong di Australia dalam nan hu  năng lượng, viễn thông song jalan mbak nao mai mbuan si njauk  tấn công. Tui kuhria mboh dahlau, khat lahik kayua tấn công mạng rah tabiak ka negar ni  meda tagok tal 19,83 tỷ USD/sa thun.

# Oh caik hatai tal bruk cagar veik khang meng dom đảng đối lập, Tổng thống Hàn Quốc Mun Chê In (Moon Jae-in) harei 9-9 hu pok ong Chô Cúc (Cho Kuk) ngak akaok mentri Tư pháp negar ini. Ong Chô Cúc- phụ tá jaik taphia di urang pal akaok Mun Chê In, urak ini lac urang daok njauk điều tra kayua pagam tal bruk tham nhũng. Tui nan, Tổng thống Hàn Quốc Mun Chê In jeng hu phê chuẩn bruk  bổ nhiệm 5 akaok mentri atau urang jakar pakat mentri karei, dalam nan hu urang dang akaok mentri Khoa học, Công nghệ Thông tin saong Truyền thông jeng yau Mentri  baoh sang saong likei kumei samu gauk.

# Hãng thời trang hu angan H&M bahrau brei thau lac padeih blei pandap klik meng Brazil piah phản đối bruk khuah glai pambak khang di glai hajan Amazon di negar ni. H&M brei thau, bruk oh blei pandap meng klik di Brazil hu ba tabiak mbiah tal tuk hu dom bruk lac, pandap ni oh ngak jhak tal môi trường di Amazon./.

Trang tin sáng Thứ Ba 9-9 

                         H.Thủy biên soạn

# Sau gần 10 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, các tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên được ngân sách Trung ương hỗ trợ trực tiếp và huy động từ các nguồn lực khác được khoảng 365.000 tỷ đồng. Đến nay, Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên đã có 604/1.424 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; 4/8 tỉnh, thành phố đã đạt và vượt mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ giao gồm thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Bình Thuận.

       # Để bảo tồn nguồn gen các loại nấm Linh chi quý, đồng thời mở ra mô hình phát triển kinh tế mới từ cây nấm Linh chi cho người dân, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phước Bình (Ninh Thuận) đang phối hợp với các cơ quan khoa học nghiên cứu, triển khai Dự án bảo tồn nguồn gen này. Hiện Vườn Quốc gia Phước Bình đang đẩy mạnh các hoạt động tập huấn cho các hộ dân sống xung quanh vườn quốc gia về kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch nấm Linh chi.

#  Dự án Trung tâm thương mại ngầm Bến Thành dự kiến được làm dưới quảng trường Quách Thị Trang và dọc đường Lê Lợi, quận 1, TPHCM ( tức từ chợ Bến Thành đến Nhà hát Thành phố) với vốn đầu tư hơn 6.800 tỷ. Dự án có quy mô khoảng 45.000 m2, gồm khu vực cửa hàng, thương mại rộng 18.100 m2; hành lang và quảng trường ngầm 21.500 m2.

# Ngày 7/9 (giờ địa phương), chung kết cuộc thi Khởi nghiệp toàn cầu VietChallenge với sự tranh tài của 9 đội thi đấu xuất sắc là các startup Việt đến từ nhiều quốc gia trên thế giới đã diễn ra tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Mỹ - nơi 7 năm liền (từ 2012 đến nay) được xếp hạng là ngôi trường số 1 thế giới. Đây cũng là một trong các hoạt động thuộc Đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025" (Đề án 844) do Bộ Khoa học và Công nghệ  chủ trì. Giải Nhất cuộc thi Chung kết VietChallenge 2019 thuộc về Medlink - Nền tảng kết nối trực tiếp giữa các hãng dược và nhà thuốc. Ứng dụng Medlink được ECOMEDIC sáng tạo với mục đích cung cấp nền tảng bao gồm website cho công ty dược và ứng dụng điện thoại cho các nhà thuốc, cho phép họ nhận đơn hàng online từ các công ty dược mà không cần quảng cáo hay tốn bất kỳ chi phí nào. 

# Người dân tại xã Đắk Sơ Mei và xã Hà Đông, huyện Đắk Đoa tỉnh Gia Lai đang thu gom và tìm bắt bọ ba sọc (sâu ban miêu)  để bán cho các cửa hàng tạp hóa với giá 1,5 – 1,7 triệu đồng/kg, song chưa rõ mục đích thu mua của các thương lái. Được thu mua với giá cao nên nhiều người dân tại các địa phương này đã đổ xô đi săn lùng, bắt và bán bọ ba sọc; trong đó có cả trẻ em. Cơ quan chức năng xác định, trong quá trình bắt, thu mua, trao đổi đã có một số trường hợp bị rộp da do độc tố cantharidin có trong loại sinh vật này.

# Bộ trưởng Nội vụ Australia Peter Dutton vừa đưa ra cảnh báo, mối đe dọa tấn công mạng đang có xu hướng gia tăng tại quốc gia này, bao gồm cả các tin tặc được nước ngoài hậu thuẫn. Những lĩnh vực quan trọng của Australia bao gồm năng lượng, viễn thông và giao thông đều có nguy cơ bị tấn công. Dự báo, thiệt hại do tấn công mạng gây ra cho nước này có thể lên tới 19,83 tỷ USD/năm.

# Bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ các đảng đối lập, Tổng thống Hàn Quốc Mun Chê In (Moon Jae-in)  ngày 9-9 chính thức bổ nhiệm ông Chô Cúc (Cho Kuk) làm Bộ trưởng Tư pháp nước này. Ông Chô Cúc- phụ tá thân cận của nhà lãnh đạo Mun Chê In, hiện là nhân vật nhằm trong diện điều tra do dính cáo buộc tham nhũng. Dịp này, Tổng thống Hàn Quốc Mun Chê In cũng phê chuẩn việc bổ nhiệm 5 Bộ trưởng hoặc quan chức cấp bộ khác, bao gồm người đứng đầu Bộ Khoa học, Công nghệ Thông tin và Truyền thông cũng như Bộ Gia đình và Bình đẳng Giới.

# Hãng thời trang nổi tiếng H&M đã thông báo ngừng mua đồ da thuộc từ Brazil nhằm phản đối tình trạng cháy rừng lan rộng tại rừng mưa Amazon ở nước này. H&M cho biết, quyết định này đối với các lệnh mua đồ da từ Brazil được áp dụng cho đến khi có các hệ thống đảm bảo chắc chắn rằng, mặt hàng này không gây hại môi trường tại Amazon./.