#  Jalan cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, labik meng Bắc Giang - Chi Lăng bahrau hu thông xe kỹ thuật. Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn hu labik akaok pambuak pagam haong jalan cao tốc Hà Nội - Bắc Giang saong labik puac di Chi Lăng (atah di bal Lạng Sơn 30km). Abih tih phun jien buh tame ngak lac labaih 12.000 tỉ đồng. Ini lac Jalan cao tốc daok dalam Quy hoạch cakrok patagok dom jalan cao tốc Việt Nam piah ngak jeng dom jalan cao tốc negar meng Lạng Sơn tal Mũi Cà Mau; pambuak pagam dom pasak kinh tế prong, dom pabah mbang tapen negar prong, dom akaok pambuak jalan mbak nao mai prong ngan haong tốc độ glaong, daong jhul patagok kinh tế - xã hội.

#Tui pathau khan di Tổng Cục yaok pataom, bruk urang ngak, bruk ngak dalam negar 9 bilan thun 2019 hu rilo siam mekre, urang duah hu bruk ngak rilo,  urang oh hu bruk ngak saong kurang bruk ngak trun takik. Meng akok thun tal ini, urang dalam umo ngak bruk kurang bruk ngak dalam negar lac 1,32%, dalam nan urang kurang bruk ngak di thành thị  lac 0,73%; urang kurang bruk ngak  di palei pala lac 1,63%. Jien bilan di urang ngak dalam quý III/2019 lac 7 triệu đồng sa bilan, tagok 116.000 đồng dut saong quý dahlau saong atgok 775.000 đồng dut saong tukvak ini thun dahlau.

# Mbang aia ndik prong dalam thun ini di Nam Bộ tagok tal tabung glaong, aia dauk meda rah tabiak di rilo tỉnh, bal. Tui kuhria mboh dahlau, dalam dua harei 30 saong harei 1/10 lac tabung glaong di mbang aia ndik ini. Tabung glaong aia ndik di  Vĩnh Long meda tal 2m07 - 2m10, samu saong meda tapa tanut aia ndik dalam sajarah. Pak Cần Thơ, aia ndik tal tabung glaong, tapa báo động 3 meng 25 - 27cm. TP.HCM meda angaok báo động 3 jaik 17cm. Ia meda dauk di labik dhaong, biar tapen kraong di bal raya HCM, Cần Thơ, Vĩnh Long saong rilo tỉnh karei yau Hậu Giang, Sóc Trăng, Tiền Giang, Trà Vinh, Bến Tre.

# Harei 30.9, urang lambaok UB bhap bini Phường 15, quận 8 - Ban raya HCM khan brei thau, hu pasiam veik saong ngak kajap tạm thời pak di melam 29/9 jaik 30m ar pacang taphia ribaong Kênh Ngang ka 3 di jalan Mễ Cốc, phường 15, quận 8 jaleik kayau ia ndik. Ông Nguyễn Mai Trung, Chủ tịch Phường 15, quận 8, TPHCM khan lac, kayua ia ndik glaong gam saong glut jaleik nan ye 30m ar pacang nyu glut nao. Tuk glut jaleik rah tabiak, karja palei hu jak ba labih 200 urang tame pasiam veik. Urak ini, labik glut jaleik hu pasiam tạm, daok cang gah padang ngak ba mac moc mai ngak.

# Jabat cảnh sát điều tra, Công an huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh bahrau tabiak quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can ngan haong Phạm Chí Linh (33 thun, daok di ấp 7, xã Suối Dây, huyện Tân Châu) piah duah thau ka bruk “Cố ý ngak ka urang karei njuak rambuis”. Tui jabat công an, kayua ghen tuông nan ye 20 tuk 44 minit harei 13/9, Linh jhul hadiuk nan lac Trần Thị Tuyết Mai (31 thun) trun hồ bơi, mek tangin tapat takoi, kateik akaok sa-ai menyum aia rilo mbang, blaoh daok taong paoh ngak brei njauk rambus rup babhap lac 5%. Njuak pandik hatai jang nan lac bruk nan di Linh rah tabiak anak mbaok anek sit. Sa-ai Mai hu dom urang dalam Đội Cứu nạn giao thông Tây Ninh samar drah ba tame cấp cứu di Sang ruak đa khoa Tây Ninh dalam tuk rup pabhap njuak đa chấn thương. Urang hadiuk hadei nan hu harak caong khin xử lý hình sự ngan haong bruk ngak nan di pasang.

      Patui di ni dom khaw tin dunya:

#Mentri Năng lượng Thái Lan daok caga ba menyek diesel sinh học B10, dalam nan hu 90% diesel saong 10% dầu cọ tabiak pablei.  Tui bruk ba tabiak, menyek diesel sinh học B10 hu pablei meng bilan 10 thun 2019 saong meda pablei dalam negar di bilan 1 thun 2020. Tui kuhria dahlau menyek diesel sinh học lap jang 2 bạt yaok lít dut saong menyek diesel daok pablei urak ini di darak pasar.

# Mentri ngak kong Iran brei thau, negar ini saong Thổ Nhĩ Kỳ daok peih dom mbang ginum biai  ka bruk brei padang sa liên doanh ngak radaih ô tô di dua negar. Ong Hô-xen Mô-đa-rét (Hossein Modarres), Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Iran brei thau, dự án meda hu peih ngak hadei di tuk dom điều khoản saong điều kiện di harak sanya hu ngak blaoh. Taphia di bruk pambuak guak ngak radaih pajeng tuai, dua gah daok kuhria pambuak bruk ngak tabiak dom janih pandap công nghiệp karei.

# Labaih 6 trieu urang trun jalan harei 29/9 di dunya piah iew ngak chip bruk pacang caga biến đổi khí hậu. Tui dom urang peih ngak, ini lac mbang jak ba trun jalan kayua bruk khí hậu praong di abih kuhria meng dahlau mai saong anak tal daok paraong jang. Dahlau di nan, dom bruk trun jalan di Italy pachreih hu labiah 1 triệu urang, atau di Tây Ban Nha, Hà Lan saong New Zealand, labik hu labaih 3,5% bhap bini di taneh ia hu mbaok tame bruk trun jalan. Dom mbang trun jalan rah tabiak dalm tuk bruk pacang caga BĐKH “Dom harei suk ka harei hadei” (Fridays For Future), kayua urang ngak beuk ka moi truong daok ranaih umo negar Thụy Điển Greta Thunberg ba tabiak, hu rah tabiak di 130 negar di dunya./.

Langyah tapa sap Viet Nam

Trang tin sáng ngày 1/10/19

#  Tuyến đường cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, đoạn Bắc Giang - Chi Lăng vừa thông xe kỹ thuật. Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn có điểm đầu đấu nối với tuyến cao tốc Hà Nội - Bắc Giang và điểm cuối tại Chi Lăng (cách thành phố Lạng Sơn 30km). Tổng mức đầu tư toàn tuyến là trên 12.000 tỉ đồng. Đây là tuyến cao tốc thuộc Quy hoạch phát triển mạng lưới đường cao tốc Việt Nam với mục tiêu hình thành mạng đường bộ cao tốc quốc gia từ Lạng Sơn đến Mũi Cà Mau; kết nối các trung tâm kinh tế trọng điểm, các cửa khẩu chính, các đầu mối giao thông quan trọng với tốc độ cao, đóng vai trò động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

#Theo Báo cáo của Tổng Cục thống kê, tình hình lao động, việc làm cả nước trong 9 tháng năm 2019 có nhiều chuyển biến tích cực, số người có việc làm tăng, tỉ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm giảm dần. Từ đầu năm nay đến nay, tỉ lệ thiếu việc làm của lao động cả nước trong độ tuổi ước tính là 1,32%, trong đó tỉ lệ thiếu việc làm khu vực thành thị là 0,73%; tỉ lệ thiếu việc làm khu vực nông thôn là 1,63%. Thu nhập bình quân tháng của lao động làm công hưởng lương quý III/2019 là 7 triệu đồng/tháng, tăng 116.000 đồng so với quý trước và tăng 775.000 đồng so với cùng kỳ năm trước.

#Đợt triều cường lớn trong năm ở Nam Bộ đã đạt đỉnh, ngập úng sẽ xảy ra tại nhiều tỉnh, thành. Dự báo, trong hai ngày 30 và ngày 1/10 sẽ là cao điểm của đợt triều này. Đỉnh triều tại Vĩnh Long có thể đạt 2m07 - 2m10, tương đương thậm chí vượt mức triều lịch sử. Tại Cần Thơ, triều cường đạt đỉnh, vượt báo động 3 khoảng 25 - 27cm. TP.HCM sẽ trên báo động 3 khoảng 17cm. Cảnh báo ngập úng vùng trũng thấp ven sông thuộc TP.HCM, Cần Thơ, Vĩnh Long và nhiều tỉnh khác như Hậu Giang, Sóc Trăng, Tiền Giang, Trà Vinh, Bến Tre.

     # Ngày 30/9, đại diện UBND Phường 15, quận 8, TPHCM cho biết, đã khắc phục và gia cố tạm thời ngay trong đêm 29/9 gần 30m bờ bao cạnh cầu Kênh Ngang số 3 (thuộc đường Mễ Cốc, phường 15, quận 8) bị vỡ do triều cường. Ông Nguyễn Mai Trung, Chủ tịch Phường 15, quận 8, TPHCM cho biết, do triều cường lên cao cộng với hiện tượng xói lở nên khoảng 30m bờ bao bị gãy. Khi sự cố xảy ra, chính quyền địa phương đã huy động hơn 200 người tham gia khắc phục sự cố. Hiện tại, điểm bị vỡ đã được gia cố tạm thời, đợi đơn vị thi công điều phương tiện cơ giới đến khắc phục.

# Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Phạm Chí Linh (33 tuổi, ngụ ấp 7, xã Suối Dây, huyện Tân Châu) để điều tra hành vi “Cố ý gây thương tích”. Theo cơ quan công an, do ghen tuông nên 20 giờ 44 phút ngày 13/9, Linh đã có hành vi đẩy vợ là Trần Thị Tuyết Mai (31 tuổi) xuống hồ bơi, dùng tay bóp cổ, nhận đầu chị xuống nước nhiều lần, rồi còn đánh gây thương tích với tỷ lệ tổn thương cơ thể là 5%. Đáng bức xúc hơn là hành vi trên của Linh diễn ra trước mặt con nhỏ. Chị Mai được các thành viên Đội Cứu nạn giao thông Tây Ninh nhanh chóng đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Tây Ninh với tình trạng đa chấn thương. Người vợ sau đó đã có đơn yêu cầu xử lý hình sự đối với hành vi trên của chồng.

        Tiếp theo là một số tin thế giới:

# Bộ Năng lượng Thái Lan đang chuẩn bị đưa dầu diesel sinh học B10, bao gồm 90% dầu diesel và 10% dầu cọ ra thị thường. Theo kế hoạch, dầu diesel sinh học B10 sẽ bắt đầu được bán ra từ tháng 10 năm 2019 và sẽ được bán rộng rãi trên toàn quốc vào tháng 1 năm 2020.Dự kiến giá dầu diesel sinh học rẻ hơn khoảng 2 bạt mỗi lít so với dầu diesel đang lưu hành trên thị trường.

# Bộ công nghiệp Iran cho biết, nước này và Thổ Nhĩ Kỳ đang thực hiện các cuộc đàm phán về việc sẽ thành lập một liên doanh sản xuất ô tô giữa hai nước. Ông -Hossein Modarres, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Iran cho biết, dự án sẽ được triển khai sau khi các điều khoản và điều kiện của thỏa thuận được hoàn thành. Bên cạnh việc hợp tác sản xuất phương tiện chở khách, hai bên cũng dự kiến hợp tác sản xuất trên một số sản phẩm công nghiệp khác.

# Khoảng 6 triệu người đã xuống đường vào ngày 29/9 trên toàn cầu để yêu cầu hành động khẩn cấp về tình trạng biến đổi khí hậu. Theo các nhà tổ chức, đây là lần huy động tuần hành vì khí hậu lớn nhất từ trước đến nay và sắp tới sẽ còn lớn hơn. Trước đó, những cuộc tuần hành ở Italy thu hút hơn 1 triệu người tham dự, hay ở Tây Ban Nha, Hà Lan và New Zealand, nơi có hơn 3,5% dân số của đất nước tham gia biểu tình. Các cuộc tuần hành diễn ra trong bối cảnh phong trào chống biến đổi khí hậu “Những thứ Sáu vì tương lai” (Fridays For Future), do nhà hoạt động vì môi trường trẻ tuổi người Thụy Điển Greta Thunberg khởi xướng, đã bắt đầu diễn ra tại 130 quốc gia trên thế giới./.