# Di mbang ngak bruk haong Gilang pariak patagok châu Á (ADB) harei 10.6, UBND tỉnh Tây Ninh brei thau lac meda pok panuac likau mesraiy 1.399 tỷ đồng tame dự án "Patagok chuỗi giá trị njam pataom baoh kraoh pandar công nghệ thông minh haong lingik tasik di Việt Nam". Dự án ini kayua Viện chính sách saong chiến lược Patagok bruk ngak nong palei pala (IPSARD) caong 4 tỉnh lac Tây Ninh, Nghệ An, Hậu Giang, Cần Thơ hu mbaok tame, pandar phun jien mesraiy ưu đãi diGilang pariak ADB dalam tukvak 2021 - 2026.

Dự án hu dom bruk daong brei piah patagok dom mbuan lagaih gah chính sách, thể chế saong jhul patagok doanh nghiệp ngak nong, patagok pambuak bruk công tư dalam pablei salih dom janih kaya nong di dom tỉnh hu mbaok tame dự án.

# Dom harei jaik di ini, rilo lồng, bè raong ikan điêu hồng angaok kraong Tiền di tỉnh Tiền Giang saong Bến Tre metai, tui kuhria khat lahik meng 30 tal 50% taphon ikan raong. Urak ini di dua tỉnh Tiền Giang saong Bến Tre hu labaih 3.000 lồng bè ikan raong di kraong. Njauk biai nan lac dom bè raong di kraong Tiền labik huyen Châu Thành, tỉnh Bến Tre saong Ban Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang ikan metai rilo. Mikva labik ini huac lac ia di kraong Tiền njom nerak, meda mai meng ia nerak tachauk tathuak tabiak meng dom labik, cụm công nghiệp jaik di nan.

# Jabat thú y tỉnh Bình Thuận daok langyah sruh jit tả pabui châu Phi hu mboh di harei 10/6 pak sang ong Nguyễn Hữu Tơ, daok di palei Phước Thọ, xã Tân Phước, ban sit La Gi. 5 harei dahlau, tỉnh Bình Thuận jeng mboh hu 2 sruh jit di xã Gia An, huyện Tánh Linh saong xã Đức Chính, huyện Đức Linh. Kuhria tal tukvak ini, Bình Thuận am cuh klaak labaih 800 drei saong daok langyah catang dom pabui ruak, pruh jru pametai anek ruak piah pacang jit njom mbak tabiak dom labik jaik taphian.

# Biar harei 10 bilan 6 di Hà Nội, Tổng Liên đoàn lao động (LĐLĐ)Việt Nam peih bruk ginum biai chip piah javap calei ka khaw tin di sang bac ĐH Tôn Đức Thắng lac, Tổng LĐLĐ Việt Nam iew sang bac rik tame 30% jien labaih piah padang ngak thiết chế công đoàn, panuac di Tổng LĐLĐ Việt Nam hadei di tuk họp báo brei thau, bruk ndem nagaok nan oh njauk. Sang bac ĐH Tôn Đức Thắng lac đơn vị sự nghiệp công lập di Tổng LĐLĐ Việt Nam. Yaok thun, Tổng LĐLĐ Việt Nam oh jao brei bruk rik jien ka sang bac saong mbiah tal ini jeng oh mek jien halei di sang bac. Sang bac ĐH Tôn Đức Thắng hu padang tabiak meng jalan ngak di LĐLĐ TPHCM piah ngak bruk chính trị di công đoàn saong di Ban raya HCM  dalam dom thun camereip salih birau, yaom lac tapa rilo mbang salih karei min taong abih drap ar kuhria tui jien labaih 3.000 tỷ đồng saong labiah 100 hecta taneh gam saong manuac urang ngak bruk kuhria meng harei camereip padang tagok mbiah tal ini lac di gah công đoàn.

# Công an tỉnh Khánh Hoà bahrau mboh saong cap mek 1 kapul urang Trung Quốc pah biệt thự piah pandar công nghệ cao suan adat hukum. Pasang iek 2 baoh biệt thự saong 1 baoh sang di tỉnh Khánh Hoà, công an mboh hu 24 urang Trung Quốc daok pandar komputer hu pambuak tame Internet tốc độ cao piah phạm tội công nghệ cao. Dom urang Trung Quốc nan khan lac hu pambuak tal bruk padang tabiak, khik iek dom blah web gah game trực tuyến suan adat hukum piah me-in mbia. Urak ini công an daok pasang iek, duah thau ka bruk nan.

# Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm (Donald Trump) harei 10/ 6 hu panuac lac meda kak jien taong abih pandap pandar di Trung Quốc pablei tame Mỹ meyah ông saong Akok negar  Trung Quốc - Tập Cận Bìnhoh oh hu taom gaok tapak atau oh njauk gauk dalam tukvak rah tabiak nyaom biai pakat glaong Nyaom dom atneh ia  kinh te patagok saong birau patagok dang kaok di dunya ( G20) dalam dua harei 28 saong 29 bilan 6 anak tal di Nhật Bản. Tui Tổng thống Đô-nan Trăm, karja di ong urak ini kak je 35 tal 40% dom pandap blei tame meng Trung Quốc saong meyah thảo thuận bruk pablei salih di dua gah oh samar ngak hu ye 60% pandap daok veik brei kak je.

# Japon daok dang anak rilo bruk tamuh tabiak kayua menuac sia daok taha nao biak rilo. Meng dom bruk radaih paoh gauk angaok jalan kayua urang taha peih dak harei dak rilo, rajaei Japon daok pasang iek brei janih harak adat peih radaih karei ka urang taha praong thun. Tui nan, urang praong thun tok hu brei adat peih dom janih radaih ô tô hu pabak  hệ thống daong siam mekre, salamat.

# Ấn Độ daok dalam tuk pandial bhang trak dui atah labaih sa adit tapa ngan saong nhiệt độ duk hu di rilo bang yamtapa 50 oC. Langik pandiak khang, ngak kan kandah oh lac takik tal raidiuk bhap bini, ngak ia ala taneh thu ba tal bruk kablah gauk ka halau ia. Sa urang likei umo 33 thun daok di bang Tamil Nadu metai kayua taong gauk tuk meblah mek ia. Dalam tuk nan, di bang Jharkhand,sa urang likei klauk 6 urang karei kayua meblah mek ia di radaih pajeng ia. Langik pandiak khang daok ngak ka dom halau ia dalam glai khik ramik thu abih ba tal dom athur glai tame labik daok di bhap bini dauh ia menyum./. 

Trang tin sáng thứ tư, 12/6

                                                                  H.Thủy biên soạn

# Tại buổi làm việc với Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) ngày 10.6, UBND tỉnh Tây Ninh cho biết sẽ kiến nghị xin vay 1.399 tỷ đồng tham gia dự án "Phát triển chuỗi giá trị rau quả ứng dụng công nghệ thông minh với khí hậu tại Việt Nam". Dự án này do Viện chính sách và chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn (IPSARD) đề xuất 4 tỉnh gồm Tây Ninh, Nghệ An, Hậu Giang, Cần Thơ tham gia, sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng ADB trong giai đoạn 2021 - 2026.

Dự án sẽ có các hỗ trợ nhằm tăng cường các điều kiện thuận lợi về chính sách, thể chế và thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nông nghiệp, thúc đẩy hợp tác công tư trong thương mại hóa một số nông sản ở các địa phương tham gia dự án.

       # Mấy ngày gần đây, nhiều lồng, bè nuôi cá điêu hồng trên sông Tiền bị chết bất thường (thuộc hai tỉnh Tiền Giang và  Bến Tre); ước thiệt hại từ 30-50% tổng đàn cá thả nuôi. Hiện trên địa bàn 2 tỉnh Tiền Giang và Bến Tre có khoảng 3.000 lồng bè cá nuôi trên sông. Đáng quan tâm là các bè nuôi trên sông Tiền khu vực huyện Châu Thành (tỉnh Bến Tre) và TP Mỹ Tho (tỉnh Tiền Giang) có cá chết nhiều. Những người dân ở đây lo ngại nguồn nước trên sông Tiền bị ô nhiễm, có thể do lượng nước thải từ các khu, cụm công nghiệp gần đó.

        # Cơ quan thú y tỉnh Bình Thuận đang xử lý ổ dịch tả heo châu Phi phát hiện vào ngày 10/6 tại hộ ông Nguyễn Hữu Tơ, ở thôn Phước Thọ, xã Tân Phước, thị xã La Gi. Cách đây 5 ngày, tỉnh Bình Thuận cũng phát hiện hai ổ dịch tại xã Gia An, huyện Tánh Linh và xã Đức Chính, huyện Đức Linh. Tính đến thời điểm này, Bình Thuận tiêu hủy hơn 800 con và đang quyết liệt xử lý nguồn heo bệnh, tiêu độc khử trùng để chặn dịch lây lan ra các khu vực lân cận.

# Chiều 10-6 tại Hà Nội, Tổng Liên đoàn lao động (LĐLĐ) Việt Nam đã tổ chức cuộc họp khẩn để phản hồi về thông tin lãnh đạo Trường ĐH Tôn Đức Thắng cho rằng,Tổng LĐLĐ Việt Nam yêu cầu trường nộp 30% chênh lệch thu chi để xây dựng thiết chế công đoàn,  thông cáo của Tổng LĐLĐ Việt Nam sau cuộc họp báo nêu rõ, đây là thông tin hoàn toàn sai sự thật. Trường ĐH Tôn Đức Thắng là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Tổng LĐLĐ Việt Nam. Hàng năm, Tổng LĐLĐ Việt Nam  không giao dự toán phải nộp nghĩa vụ cho trường và thực tế đến nay hoàn toàn không thu của trường khoản tiền nào. Trường ĐH Tôn Đức Thắng được hình thành từ chủ trương của LĐLĐ TPHCM nhằm thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức công đoàn và của TPHCM trong những năm đầu đổi mới, dù qua nhiều lần thay đổi nhưng toàn bộ tài sản, cơ sở vật chất với giá trị đầu tư gần 3.000 tỷ đồng và trên 100ha đất cùng bộ máy, nhân sự kể từ ngày đầu thành lập cho đến nay đều thuộc về tổ chức công đoàn. 

  # Công an tỉnh Khánh Hoà vừa phát hiện và bắt giữ 1 nhóm đối tượng người Trung Quốc thuê biệt thự để hoạt động phạm tội sử dụng công nghệ cao ở khu vực. Kiểm tra 2 căn biệt thự và 1 căn nhà tại tỉnh Khánh Hoà, công an phát hiện 24 người Trung Quốc đang có hành vi sử dụng máy tính kết nối truy cập Internet với tốc độ cao có hoạt động phạm tội công nghệ cao. Qua làm việc, nhóm đối tượng người Trung Quốc khai nhận có liên quan đến việc thiết lập quản lý các trang web về game trực tuyến trái phép để đánh bạc. Hiện công an đang điều tra mở rộng vụ án.

# Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm (Donald Trump) hôm 10-6 đe dọa áp thuế toàn bộ hàng hóa của Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ nếu như ông và Chủ tịch Tập Cận Bình không có cuộc gặp trực tiếp hoặc không đạt được một thỏa thuận trong thời gian diễn ra hội nghị thượng đỉnh Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) trong hai ngày 28 và 29/6 sắp tới tại Nhật Bản.  Theo Tổng thống Trăm, chính quyền của ông hiện đánh thuế đối với 35-40% tổng lượng hàng hóa nhập từ Trung Quốc và nếu thỏa thuận thương mại song phương không được hoàn thành sớm thì 60% còn lại sẽ bị đánh thuế.

# Nhật Bản tiếp tục đối mặt với nhiều vấn đề phát sinh do lão hóa dân số. Do số lượng các vụ tai nạn giao thông do người cao tuổi điều khiển ngày càng tăng, chính phủ Nhật Bản đang xem xét cấp loại bằng lái xe riêng chỉ dành cho người cao tuổi. Theo đó, người cao tuổi chỉ được điều khiển các loại ô tô đã được trang bị hệ thống hỗ trợ an toàn.

# Ấn Độ đang trải qua đợt nắng nóng nghiêm trọng kéo dài hơn 1 tuần qua với nền nhiệt đo được tại nhiều bang vượt quá 50°C. Thời tiết nóng gay gắt, cực đoan đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân, làm giảm lượng nước ngầm dự trữ dẫn tới nhiều vụ ẩu đả do tranh chấp nguồn nước. Một người đàn ông 33 tuổi tại bang Tamil Nadu đã bị thiệt mạng sau một vụ ẩu đả khi lấy nước. Trong khi đó, ở bang Jharkhand, một người đàn ông đã đâm 6 người khác do tranh lấy nước từ một xe chở nước. Nhiệt độ quá cao còn làm cạn kiệt các nguồn nước trong rừng bảo tồn khiến nhiều động vật hoang dã phải mò vào các khu dân cư để tìm nước. /.