# Harei 27/9, di Đà Lạt, Lâm Đồng meda rah tabiak Nyaom biai khan brei thau Panuac sanya toàn cầu ka bruk Di cư njuak adat hukum, siam mekre saong trật tự (Thỏa thuận GCM) di bhum taneh gah kreh negar. Nyaom biai kayua Mentri  Ngoại giao pambuak haong Kapul nyaom Di cư dunya (IOM) peih ngak. Ini lac Nyaom biai mbang ka dua kayua Mentri Ngoại giao peih ngak dalam chuỗi dom bruk ngak pathau khan ka Panuac sanya GCM gruak labik dalam negar tui tacei pato di  Thủ tướng Raja-ei ka bruk khan brei thau asal kadha di Panuac sanya tal dom Bộ, ngành, puk palei, kapul nyaom pambuak pagam tal. Hu mbaok dalam nyaom biai hu lambaok di dom jabat, ban, ngành di 12 puk palei bhum taneh gah kreih negar nan lac Nghệ An, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bình Định, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk, Đắk Nông, Kon Tum, Gia Lai, Lâm Đồng.

#Mesup 26/9 di Hà Nội hu peih ginum biai pakat dunya mbang ka10 bhum châu Á- Thái Bình Dương ka kỹ thuật tasik (APAC- 2019). Bruk nan kayua sang bac Đại học Thủy lợi peih ngak. Hu mbaok Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc rayo sap ndom VN Nguyễn Thế Kỷ, song urang pal akaok dom mintri, dom gah Trung ương song labaih 300 urang negar langiu meng 18 negar song bhum taneh. Ginum biai piah jhul pakhang bruk klah rabha học thuật ka dom roh duah pagam tal takai tasik, dalam nan hu  kỹ thuật tapen tasik song dom bruk ka môi trường tapen tasik di dom negar di  châu Á song Thái Bình Dương.

  # Page mesup 26/9, biak rilo bhap bani, urang jakar, bol lin, guak gar saong bhap bani mai tal Sang tang lễ pakat negar labik gah meraong hu mbaok dalam lễ truy điệu saong cuh mbaik gilau ba palao tau “Én bạc phương Nam” Đại tá, phi công, Anh hùng bol lin phao krong bhap bani Nguyễn Văn Bảy nao palei di huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp. Hadei di lễ truy điệu, lễ viếng di palei hu peih ngak meng mon 12h harei 26/9 tal 10h30 harei 27/9.

# Tui ong Dương Quyết Thắng, Tổng Giám đốc Gilang pariak Sarak karja urak ni, bruk peih jien brei mesraiy, pataom mek sre di xã hu ba kadung jien sarak karja tal tong abih xã, phường, ban sit dalam negar. Rilo boh sang bangsa takik dok di bhum atah bayah, bhum ceik, bhum mik va bangsa takik hu mbang tui sarak karja, dalam nan hu dom boh sang mesraiy meng 2 - 3 danak dak. Tapa nan brei mbohdom sarak brei mesraiy jeng yau ka bhum ceik song bangsa takik di karja song puk palei dok pablak gauk song ngak jeng pren khang patagok kinh tế, pasiam rai duik ka 14,6 triệu bhap bini urang bangsa takik (meblah 14% dom menuac sia dalam taneh ia).

# Meng bilan 9 ini, tỉnh Kiên Giang peih ngak sarak mek ngak dom labik pablei salih, ngak dịch vụ du lịch njuak ba-yar jien dịch vụ piah pacang khik kadha siam gheih di langik tasik, pacang khik đa dạng sinh học hệ sinh thái glai. Yaom jien dịch vụ môi trường glai njuak ba-yar samu meng 1,5% taong abih jien mek tame meng bruk du lịch dalam kỳ hạn thanh toán. Manuac urang hu taduan mek jien nan lac dom mikva daok di labik nan, dom jabat bol lin phao krong saong urang jakar khik iek glai negar Phú Quốc tuk dom urang ini hu mbaok tame bruk pala glai, pacang khik saong patagok glai.

# Công viên giải trí tui asal kadha di ban George Town, bang Penang, Malaysia hu ba máng trượt ia atah abih di dunya tame peih ngak dalam bilan 10 tal. Máng trượt hu labik glong di abih tal 70 mét dut song mbaok haluk, dalam nan hu 488 labik nding song 326 mbiah pacang khik caga.  Langiu di nan, gah padang ngak hu pandar nding pasei atah 1,2km, trak 66 tấn piah khik kajap song ngak thaik ka máng trượt. Gam song máng trượt, công viên Penang Escape dok hu rilo bruk  main  mạo hiểm karei  yau  trượt ia, cáp treo, nao mô tô vượt dốc  song đua bồn. Gah Guinness bahrau pok brei angan kỷ lục đường trượt atah abih di dunya di Malaysia.

# Yaom lac njuak kareik pabah mbang di 2h yau dahlau diah, dom labik ma-in bui sambai dalam melam di dom labik du lịch prong di Thái Lan yau Bangkok saong Pattaya meda hu peih lavik melam jang tal 4h page mesup. Raja-ei Thái Lan caong khin danak dak ini meda daong brei patagok bruk cai pandar yaok harei di yaok tuai damuai, tui kuhria tagok tal 25%. Du lịch nan lac sa dalam dom ngành công nghiệp prong di Thái Lan tuk rik daong tal 20% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) min gilac cakrok patagok suai veik dalam tukvak jaik di ini. Tuai damuai dunya mai Thái Lan dalam meteh akaok thun 2019 tok tagok 1% dut haong tukvak ini thun 2018.

# Hãng Boeing brei thau hu bayar ka boh sang di 346 urang mettai dalam 2 mbang gaok bala trak di kapan haoh 737 MAX lac 144.500 USD (labaih 3,3 tỉ đồng) ka yaok urang. Pok jien ni hu buh tabiak meng  kadung jien dong yaom 50 triệu USD bo Boeing hu khan di bilan 7. Dom kapan haoh janih 737 MAX brei padeih par di dunya meng bilan 3 hadei di 2 mbang gaok bala angaok langik pagam tal janih kapan haoh ni do Indonesia di bilan 10-2018 song di Ethiopia di bilan 3-2019./.

Trang tin sáng ngày 27/9

(Biên soạn Ái Nghiêm)

# Ngày 27/9, tại Đà Lạt, Lâm Đồng sẽ diễn ra Hội nghị phổ biến Thỏa thuận toàn cầu về Di cư hợp pháp, an toàn và trật tự (Thỏa thuận GCM) tại khu vực miền Trung.  Hội nghị do Bộ Ngoại giao phối hợp với Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) tổ chức. Đây là Hội nghị thứ hai do Bộ Ngoại giao triển khai trong chuỗi các hoạt động tuyên truyền về Thỏa thuận GCM trên toàn quốc theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc phổ biến nội dung của Thỏa thuận đến các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức liên quan. Tham dự Hội nghị có đại diện của các cơ quan, ban, ngành của 12 địa phương khu vực miền Trung bao gồm Nghệ An, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bình Định, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đắk Lắk, Đắk Nông, Kon Tum, Gia Lai, Lâm Đồng.

# Sáng 26/9,  tại Hà Nội diễn ra lễ khai mạc và phiên toàn thể của hội thảo quốc tế lần thứ 10 vùng châu Á- Thái Bình Dương về kỹ thuật biển (APAC- 2019). Sự kiện do Trường Đại học Thủy lợi đăng cai tổ chức. Tham dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài TNVN Nguyễn Thế Kỷ, cùng lãnh đạo các Bộ ngành Trung ương và hơn 300 đại biểu nước ngoài từ 18 quốc gia vùng lãnh thổ. Hội thảo nhằm thúc đẩy việc trao đổi học thuật về các nghiên cứu liên quan đến bờ biển, bao gồm kỹ thuật ven biển và các vấn đề môi trường ven biển tại các quốc gia khu vực châu Á và Thái Bình Dương.

# Rạng sáng 26/9, rất đông đồng đội, cán bộ, chiến sĩ, thân hữu và người dân đã đến Nhà tang lễ Quốc gia khu vực phía Nam dự lễ truy điệu và cùng thắp nén tâm nhang tiễn đưa linh cữu “Én bạc phương Nam” Đại tá, phi công, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Văn Bảy về quê nhà tại huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp. Sau lễ truy điệu, lễ viếng tại quê nhà đã được tổ chức từ 12h ngày 26/9 đến 10h30 ngày 27/9.

# Theo ông Dương Quyết Thắng, Tổng Giám đốc Ngân hàng CSXH, hiện nay, phương thức giải ngân, thu nợ tại xã đã đưa nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đến  tất cả xã, phường, thị trấn trên toàn quốc.  Đa số hộ DTTS sống tại vùng sâu, vùng xa, miền núi và vùng đồng bào DTTS đã được thụ hưởng tín dụng chính sách xã hội, trong đó có hộ vay vốn từ 2 - 3 chương trình tín dụng ưu đãi. Những con số này cho thấy hệ thống các chính sách tín dụng chung và chuyên biệt cho vùng miền núi và DTTS của Chính phủ và địa phương đan xen nhau đã và đang tạo thành lực đỡ phát triển kinh tế, cải thiện đời sống cho 14,6 triệu đồng bào DTTS (chiếm 14% dân số cả nước).

# Từ tháng 9 này, tỉnh Kiên Giang thực hiện chính sách bắt buộc các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch phải chi trả tiền dịch vụ về bảo vệ, duy trì vẻ đẹp cảnh quan tự nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học hệ sinh thái rừng. Số tiền dịch vụ môi trường rừng phải chi trả bằng 1,5% tổng doanh thu du lịch trong kỳ hạn thanh toán. Đối tượng được nhận tiền là những người dân, các đơn vị vũ trang và lực lượng bảo vệ rừng quốc gia Phú Quốc khi họ trực tiếp tham gia trồng rừng, bảo vệ và phát triển rừng.

# Công viên giải trí theo chủ đề tại thành phố George Town, bang Penang, Malaysia sẽ đưa máng trượt nước dài nhất thế giới này vào khai thác tháng 10 tới. Máng trượt có điểm cao nhất lên đến 70 mét so với mặt đất, bao gồm 488 đoạn ống và 326 thanh chắn bảo vệ. Ngoài ra, đơn vị xây dựng cũng phải dùng đến số lượng ống thép kỷ lục có tổng chiều dài 1,2km, nặng 66 tấn để cố định và tạo hình cho máng trượt. Cùng với máng trượt, công viên Penang Escape còn có nhiều trò chơi mạo hiểm khác như trượt nước, cáp treo, đi mô tô vượt dốc và đua bồn. Tổ chức Guinness vừa công nhận kỷ lục đường trượt nước dài nhất thế giới ở Malaysia.

# Thay vì phải đóng cửa lúc 2h như trước kia, các khu vực giải trí ban đêm tại các điểm du lịch lớn tại Thái Lan như Bangkok và Pattaya sẽ được mở muộn hơn đến 4h sáng. Chính phủ Thái Lan kỳ vọng kế hoạch này sẽ giúp tăng chi tiêu hàng ngày của mỗi du khách, ước tính lên 25%. Du lịch là một trong những ngành công nghiệp then chốt của Thái Lan khi đóng góp đến 20% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) nhưng lại phát triển chậm lại trong thời gian gần đây. Số du khách quốc tế đến Thái Lan trong nửa đầu năm 2019 chỉ tăng 1% so với cùng kỳ năm 2018.

# Hãng Boeing thông báo sẽ đền bù cho gia đình của 346 người thiệt mạng trong 2 vụ tai nạn thảm khốc của dòng máy bay 737 MAX là 144.500 USD (hơn 3,3 tỉ đồng) cho mỗi trường hợp. Số tiền này được trích ra từ quỹ hỗ trợ tài chính trị giá 50 triệu USD mà Boeing công bố hồi tháng 7. Các máy bay dòng 737 MAX đã được ngưng hoạt động trên toàn cầu từ hồi tháng 3 sau hai vụ tai nạn hàng không liên quan tới dòng máy bay này ở Indonesia vào tháng 10-2018 và ở Ethiopia vào tháng 3-2019./.