Lingik tasik hu alin brei ka Kiên Giang bhum tasik ameh atah labaih 200 km takai tasik saong hu labaih 140 kaoh pulao sit praong. Mbaok haluk bhum tasik labaih 63 ribau km2, rilo jang jaik 10 mbang mbaok haluk angaok thu. Ini lac kadha mbuan lagaih praong daong ka Kiên Giang patagok bruk ngak mbang tasik, ngak kaya meda meng tasik. Oh njauk lac taong chap kaya ikan saoh, bhap bini Kiên Giang daok thau pagam pambak tame dom pren khang di tasik piah raong pala kaya ikan, abih di nyu nan lac patagok du lịch. Bruk ngak mbang tasik hu jeng pren khang di  tỉnh. Kadha vak di Lam Hiếu – urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum taneran kraong CL brei thau ka bruk nan, da-a mikva saong taong abih gauk tui pang: 

Di Kiên Giang, gah taong chap saong chế biến kaya ikan nan lac sa dalam dom gah ngak mbang praong, yaok thun, kaya ikan mek hu meng bruk raong pala saong taong chap nan labaih 500 ribau tấn, sản lượng kaya ikan rilo thun gam dang akaok taneh ia, pachreih hu labaih 60.000 urang ngak hu mbaok tame. Dom thun jaik di ini, lingiu taong chap, urang ngak ikan dalam tỉnh daok patagok khang bruk raong kaya ikan di angaok tasik, di tapen tasik.  Lac urang ngak ikan palei tasik di ban sit Rạch Gía, min maong mboh kaya ikan dak harei dak takik nao, nan ye 15 dahlau, ong Dương Tấn Tài  nao tapa labaih 200km tabiak tal palei pulao Thổ Châu piah salih tapa raong ikan lồng bè. Meng 10 lồng, rilo meng raong ikan bốp saong ikan bống mú, yaok thun ong jaih kadung hu dom rituh triệu đồng. Oh lac yau nan saoh, yaok harei ong daok dang tabiak blei kaya ikan daok that di urang taong ikan meng tasik mai, kayua yau nan ye, kinh tế sang ong dak harei dak patagok. Ong Dương Tấn Tài brei thau hatai sahneng di drei yau ini: “Dahlak tabiak ini hu 15 thun paje, tabiak ini dahlak mboh biak njauk kayua urak ini kaya ikan dak harei dak takik, ikan jaik takai tasik oh daok tra. Dahlau deih nao ngak 10 harei meng ba ikan tame ye ikan oh siam, daok urak ini dahlak ba ikan tame yaok harei nan ye chất lượng nyu siam jang. Dahlak ba tame meng gilai di dahlak”.

     Xã pulao Nam Du nan lac sa dalam dom palei patagok khang bruk raong ikan lồng bè, ba jien tame tani tanat ka urang ngak ikan. Piah daong palagaih ka urang raong pala kaya ikan, dom xã pulao, huyện pulao jeng hu quy hoạch bhum raong pala piah ka rahra raong pataom sa labik, mbuan khik iek halau ia saong jit ruak. Ong Huỳnh Văn Lời, Chủ tịch UB bhap bini xã An Sơn daok brei thau lac: Xã pulao Nam Du dalam huyện Kiên Hải thun 2013 bruk raong ikan lồng bè patagok biak khang. Xã Nam Du daok dalam quần đảo Nam Du, hu 10 pulao, lac labik biak lagaih piah raong pala kaya ikan. Anak tal, xã patagok pathau khan brei bhap bini pambuak pagam haong tasik, salih bruk ngak ka nyu lagaih piah taong chap hu kein laba , pabak ka bruk raong pala kaya ikan dalam ia.

     Bruk raong pala kaya ikan saong chap mek kaya ikan di Kiên Giang patagok nyu dui dom bruk ngak karei karei patagok tui, abih di nyu nan lac dịch vụ, hậu cần bruk ngak ikan. Amuk Lê Thị Huệ palei daok di Quảng Bình, tabiak xã pulao An Sơn meng thun 1993. Pasang metai, sa drei raong 2 anek sit. Pren kumei oh tabiak tasik taong chap iakn yau likei hu, nan ye amuk peih labik blei, labik chế biến sit saong ngak ikan thu.  Yaom lac cơ sở sit min lingiu dom urang dalam sang, amuk daok pah 4 urang karei meng ngak hu abih bruk. Dalam dom harei jaik Tết, labik di amuk kham merat ngak biak rilo meng hu ginup pandap pablei ka darak pasar. Amuk brei thau, urak ini pablei laik lô nan lac ikan thu, abih di nyu nan lac ikan thiều tẩm amriak kalu saradang. Yaok harei labik ngak di amuk pablei hu pak lime pluh kg ikan thu. Ndom ka bruk patagok ngak mbang meng tasik saong bruk patagok di puk palei, amuk Lê Thị  Huệ daok di palei Bãi Ngự, xã An Sơn lac: Bruk taong chap kaya ikan di labik ini mikva duah jien hu tani tanat. Yaom lac pandap di labik ini ngak tabiak min yaom phun di nyu jeng glaong, drei ngak jeng duah mbang hu. Palei di kol dahlak urak ini hu ngak jalan nao mai dalam palei. Chreih chrai di abih nan lac hu jalan quốc phòng, ba mbuan lagaih ka bruk nao mai, pajeng ba pandap panda. Hu điện, hu jalan, hu sang bac, balai iek ruak, tantu pren khang di puk palei hu patagok.

     Kiên Giang hu angan saong rilo janih kaya ikan that bingi meng tasik, gam saong lingik tasik, glai klo mekre, siam, nyu ngak pachreih hatai rilo tuai damuai meng grauk labik tuk mbang camereip yam takai tal labik ini. Ini jeng lac kadha piah patagok du lịch sinh thái tasik, pulao. Dom thun jaik di ini, tỉnh hu buh rilo jien padai, pren yava piah padang ngak cơ sở hạ tầng di dom xã pulao, abih di nyu nan lac jalan nao vil val pulao. Taphia di nan, Kiên Giang dak harei dak pachreih hu rilo doanh nghiệp buh jien tame ngak mbang gah du lịch, abih di nyu nan lac du lịch sinh thái, padeih padei pakat glaong, pataom rilo di huyện pulao Phú Quốc, Kiên Hải saong dom xã pulao di Hà Tiên, Kiên Lương. Thun bloh, Kiên Giang pachreih hu labaih 3 triệu 800 ribau mbang tuai du lịch dalam saong lingiu taneh ia, rilo jang jaik 5% dut saong thun dahlau, jien mek tame hu 465 tỷ đồng. Bruk njauk biai nan lac, hadei di Tết nguyên đán sak saih ini, jalan kapal haok par tapak meng negar Nga tal Phú Quốc hu peih tabiak, ba tui yaok ribau tuai du lịch yaok mbang par tal Phú Quốc. Urak ini, Kiên Giang daok pambuak bruk haong Thái Lan, Campuchia peih tua du lịch jalan tasik meng Kiên Giang nao tal dom taneh ia ini dalam tukvak anak tal. Tua du lịch pambuak dom taneh ia ini meda peih tabiak sa “pabah mbang bahrau” piah ka Kiên Giang patagok bruk ngak mbang du lịch tasik.

      Meng dom kein lagaih saong pren khang meng tasik, dalam dom thun tapa, Kiên Giang hu buh jien padai, pren yava tame piah khai thác meng kaya ikan tal bruk ngak mbang, pablei salih, du lịch saong tài nguyên khoáng sản,  meng nan ba bruk ngak mbang tasik patagok yaok thun hu 18%. Bruk ngak mbang tasik tuk halei jeng meblah labaih 70% GDP di tỉnh. Dalam danak dak patagok bruk ngak mbang tasik tal thun 2020, Kiên Giang kham merat ba GDP tasik, tapen tasik saong pulao kaoh meblah  78-80% yaom GDP di tỉnh; jien mek tame yaok tui akaok menuac dalam bhum hu tasik glaong jang 2 mbang dut haong jien mek tame kuhria rah tapa tui akaok menuac dalam tỉnh./.