Urang prong thun kayua pren pacang ruak dak harei dak trun, bhian sa sút trí tuệ (pambak biak prong tal bruk điều hòa di thần kinh trung ương) nao ma-ik oh kiểm soát hu nan ye mbuan njauk viêm jalan ma-ik ngược dòng. Urang prong thun meda gaok nhiễm trùng jalan me-ik binah angaok (nan lac thận) saong gam binah ala nan lac niệu quản, bàng quang, saong niệu đạo. Makna ba tal nhiễm trùng jalan ma-ik yau: Sỏi jalan me-ik, hu manuac  kayua  pacang jalan nduac di aia me-ik, lavik nao aia me-ik njauk nhiễm vi sinh vật ngak nhiễm trùng jalan ma-ik. Hu dom makna karei ba tal viêm jalan me-ik yau nong niệu đạo, blac mek sỏi atau raih  u xơ tiền liệt tuyến njauk bội nhiễm, viêm tiền liệt tuyến ba tal viêm jalan me-ik.

Daok makna ba tal nhiễm khuẩn jeng hu biak ralo min bhian kayua  vi khuẩn dalam nan rilo di abih jeng lac E.coli. Dom triệu chứng bhian gaok viêm jalan me-ik di urang prong thun yau pandik ka-ing. Pandik ka-ing  âm ỉ saong pandik tui tuk min hu tuk pandik khang saong mboh cambaih di abih nan lac tuk hu pok, cakaong, pan pandap trak. Ralo menuac mboh pandiak saong la-an yuh, nao me-ik ralo mbang, ma-ik kan (jan me-ik min me-ik oh hu) saong meda me-ik pandik, harao. Sambo màu di aia me-ik meda đục, atau màu hồng (me-ik tabiak darah yau nan). Meyah viêm jalan me-ik kayua hu pandap pacang yau sỏi jalan me-ik ye bhian mboh pandik ka-ing atau  pandik quặn thận meda mboh me-ik harao, me-ik catang… Piah duah thau ka viêm jalan aia me-ik langiu di dom triệu chứng lâm sàng kayua bác sĩ iek ruak pasang iek saong duah mboh ye njauk ngak dom xét nghiệm hu pambuak pagam tal yau siêu âm, chụp X-quang, xét nghiệm aia me-ik piah duah thau ka căn nguyên vi khuẩn tui jalan cấy aia me-ik đúng thường quy meng caong duah tabiak makna ngak brei nhiễm trùng di nyu.

Ngak hagait tuk njauk nhiễm khuẩn jalan me-ik? Sa jalan ngak njauk ngak gam gam nan lac vệ sinh cá nhân ka nyu siam. Vệ sinh jalan sinh dục langiu saong vil taom dhal labik sinh dục langiu (abih di nyu lac urang kamei prong thun). Njauk pathram menyum ralo aia min njauk menyum di tuk page saong biar harei, takik menyum aia dahlau di tuk nao ndih melam piah plaih medeih nao me-ik melam. Tuk jan me-ik ye njauk nao chip oh uen kayua lac uen me-ik ngak ka aia me-ik kandaong veik dalam tukvak suai lavik meda ngak bội nhiễm vi khuẩn saong mbuan ba tal nhiễm trùng jalan me-ik ngược dòng. Juai menyum mbia tuk melam atau dahlau di tuk nao ndih melam. Dahlau di tuk nao ndih dhar nao me-ik. Meyah urang prong thun njauk dom janih ruak yau sỏi jalan me-ik (sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang…), dom janih ruak gah tiền liệt tuyến njauk nao iek ruak chip piah hu langyah drah jang halei siam jang nan oh caik ka nyu ba tal viêm jalan me-ik tuk thau cambaih bloh makna di nyu./.