Bruk bhian randap mbang pandap metah, abih di nyu nan lac  kaya ikan metah dok hu mboh di rilo puk palei, lac makna ba tal njom ký sinh trùng dalam nan hu sán lá gan sit

Sán lá gan sit nyu jhak yau habar:

Sán lá gan sit lac janih ký sinh trùng hu chu kỳ biak phức tạp dalam nan hu gam menuac urang song dom janih yau ikan, boh bao… Chu kỳ di nyu brei mboh yau ni:

Boh sán lá gan sit hu dalam đường mật di menuac urang hu tabiak gah langiu tui khak. Di gah langiu, nyu taom gaok ia meda patagok jeng ấu trùng lông ký sinh trùng tapa trung gian ka sa lac dom janih baoh bao.

Dalam baoh bao, ấu trùng lông patagok jeng dom ấu trùng đuôi. Hadei di nan ấu trùng đuôi tabiak truh bao bloh nao duah dom janih ikan ia tapa (lac janih trung gian ka 2) piah dok. Di labik ni, ấu trùng đuôi patagok jeng dom nang ấu trùng dok dalam rilaow di ikan

Di VN, dom janih ikan chép, ikan kuak, ikan diếc, ikan mè, trôi….. jeng meda lac labik trung gian di sán lá gan sit

Tuk menuac urang mbang ikan metah atau oh ka tasak, ấu trùng nyu tui pandap mbang tame dalam tung, hadei di 15 tuk nao tal ống mật tagok gan song hadei di 26 harei meda tagok jeng sán prong song ngak brei ruak

  Sán lá gan sit ngak brei ruak khang di gan. Jru mek tabiak meng sán meda ngak brei ruak dị ứng, kurang darah, tagok bạch cầu ái toan. Lingiu di nan, meyah nyu nduac tame ống mật, nyu gam khang tame ống mật, mek pabah piah njuk pandap mbang, nan ye lavik harei ba tal xơ hóa gan, cổ trướng, thoái hóa limek di gan, ngak ka gan nyu blung brah, ống mật giãn prong tabiak..

Meyah oh samar iek ruak, dom tổn thương ini meda ba tal ung thư đường mật (sa janih ruak ung thư gan). Ruak sán lá gan hu Gah y tế dunya (WHO) ba tame nyaom ruak ký sinh trùng njauk caik hatai sangka di dunya.

 Jalan pasiam ruak:

Siam di abih brei klak bruk bhian randap mbang pandap metah, abih di nyu nan lac kaya ikan metah. Tuk njauk ruak, brei samar ba urang ruak tal sang iek ruak./.