Paglaong caong khin ka uranaih sang kan kandah

          Trà Vinh hu jaik 300 rabau uranaih, dalam nan hu labaih 1.800 uranaih sang kan kandah. Meng kham merat di dom gah, dom pakat, yaom lac oh ka abih kan kandah ka jien padai, min dom adei hu praong patagok dalam  siam mekre saong hu nao bac da-a. Kadha vak di Sa Oanh, urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum taneran kraong CL hu ndom tal bruk nan:

       Kim Thị Duyên bac tal 5, sang bac pakat sa Kim Sơn B, xã Kim Sơn, huyện Cầu Ngang hu klau adei saai; metui ame meng umo 7 thun, amaik oh hu bruk ngak. Sang tuk halei jeng kurang mbang. Adei mboh mặc cảm saong dom yut sahabat. Kreh thun bac dahlau, adei padeih bac daok di sang iek adei ka amaik nao ngak pah duah jien. Thau hu bruk kan kandah di sang adei, karja palei hu dang tabiak tín chấp saong gilang pariak sarak karja piah hu mesraiy 8 triệu đồngngak bingun saong jamriak bơm pruh ia thâm canh, tăng vụ; danakdak an sinh xã hội daong ka adei yaok bilan 400.000 đồng. Sang bac daong khan ao saong tapuk siphau piah adei hu nao bac veik. Salah thun bac ini, adei Duyên mek hu angan anek saih naih joi saong lac sa dalam dom anek saih nao dahlau dom bruk ngak di sang bac. Adei Kim Thi Duyên lac : “Sang bac brei tapuk saong jien ka adei blei khan ao. Thun dahlau adei hu daong 400 rabau đồng, jien ini meteh adei blei siphau vak, daok veik brei ka amaik blei brah. Dahlak ndua dhar phuan dom gru saong urang daong, adei caong dom gru, urang daong ba mbuan lagaih ka adei hu nao bac.”.

Adei Trần Thị Ngọc Hân, anek saih tan bac 9, sang bac Trung học cơ sở Phước Hảo, huyện Châu Thành lac anek saih metui amaik ame meng tuk bac tan bac 3. Dua adei saai Ngọc Hân saong Khánh Duy hu mikva puk paga saong danakdak an sinh xã hội daong raong. Abih di nyu nan lac thun  2011, adei hu Tỉnh đoàn Trà Vinh daong baok sang anit ranam saong hu brei mbang tui chế độ bảo trợ xã hội tui gah uranaih metui, yaok bilan labaih 400.000 đồng saong sang bac jak ba daong hu labaih 800.000 đồng yaok thun, khan lac : “meng bruk pachreih ba, daong di Cei, Nai ba jalan ka adei nao bac. Adei sanya lac bac siam piah jeng nai gru, pato veik dom ilamu bo adei hu bac ka dom adei sit sang kan kandah yau adei; saong lac sa urang saai khang kadang lac labik pagam pambak di dom adei di drei.”. 

Ngan saong dom uranaih oh hu thei raong, uranaih sang kan kandah hu pasak bảo trợ xã hội tỉnh taduan raong mbiah tal praong. Di labik ini, yaom lac raidiuk oh ka abih kan kandah, min dom adei hu daok dalam siam mekre. Langiu bac akhar haroh, bac bruk, dom adei daok hu pabak dom kiến thức ka quyền saong bổn phận di uranaih, dom quy định di hukum hình sự pambuak tal uranaih … hu urang jakar, gru bac di sang bac Đại học Trà Vinh yaok  quý pato ka dom adei. Adei Lê Thị Bạch Mai, bac tan bac 3, xã Long Vĩnh, huyện Duyên Hải, lac uranaih metui hu ba tame pasak raong meng tuk 6 thun lac :“Yaom lac adei daok di ini jeng kan kandah, min tuk tết, lễ 1/6 hu cei, Nai ngak pandap brei mbang biak bingi. Ame ndom lac meyeh anek hu bac tagok tan bac 9 ye ame raok anek nao sang mein. Adei caong khin hadei ini adei hu ngak Nai gru piah raong ame saong bayan dhar phuan dom gru  hu raong pato adei.

Tui pathau khan di Sở Lao động, Thương binh saong  Xã hội tỉnh Trà Vinh, urak ini dalam tỉnh hu labaih 1.800 uranaih sang kan kandah; dalam nan hu jaik 400 adei metui oh hu labik daok, rilo meng hu  bruk daong ba di xã hội. Yaok thun, langiu peih ngak dom bruk mein bui sambai ka uranaih, tỉnh daok jhul khang bruk pathau khan paglaong akaok sahaneg di dom pakat karja, di bhapbini ka trach nhiem khik caga, pasang iek uranaih, patabiak bruk bhapbini pataom tame daong uranaih kathoat, uraanih mbuan si gaok xâm hại… Ông Nguyễn Văn Khiêm, Phó Giám đốc Sở Thương binh, Lao động saong Xã Hội tỉnh Trà Vinh brei thau, meng tuk peih ngak danakdak 267 di Thủ tướng rajaei meng 3 thun ini mai, rilo uranaih sang kan kandah di tỉnh Trà Vinh jeng hu nao bac, dalam nan uranaih klak bac meteh jalan di Trà Vinh meng labaih 10% di thun 2011 trun daok 1,32% di thun 2015.  “Njauk lac Trà Vinh khik caga hu chế độ an sinh xã hội ka dom uranaih kan kandah. Langiu di nan, ngak tui QĐ 267, tapa dự án tư vấn hu ka jaik  2.300 mbang urnaih mbuan si klak bac eng drei yam tagok; tác động di sang bac, urang daok jaik taphia saong karja puk palei piah dom adei yam tapa hu kan kandah.

Meng bruk sangka di dom gah, dom pakat, dom uranaih kathaot, uranaih kan kandah di Trà Vinh hu nao bac, piah hu jalan jeng urang hu kein laba ka xã hội./.

Thúy Linh