Dalam baoh tapuk “ Meteh bilan di bhum Tijuh Ceik”, urang vak, học giả daok di An Giang lac Nguyễn Văn Hầu hu brei mboh veik bruk pablei salih, pajeng ba lan tame tabiak chreih chrai di palei ngak lan di urang Khmer Tri Tôn, tỉnh An Giang. “Hu biak rilo gaok lan. Urang dak gaok glah lan meng dalam sang tal mblang saong ba trun bak gaiy gilai. Rilo gaiy gilai praong pajeng bak gaok glah lan saong dak glaong yau ceik…”
Ong Chau Tra, urang Khmer daok di palei Phnôm Pi, xã Châu Lăng, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang khan lac, lan am di urang Khmer biak mbuan mbiah, min meng kan nyu danei angan lac kajap saong gheih mekre. Oh lac yauy nan saoh bo gaiy gilai urang mai meng dom tỉnh taphia pataok dak gauk di tapen kraong cang blei pajeng nao.
Bruk manuc urang tame tabiak, gaiy gilai dak gauk cang pajeng gaok lan urak ini tok daok dalm akaok sahaneng di urang Khmer palei Phnôm Pi, xã Châu Lăng, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Palei Phnôm Pi, dreih yau dom palei Khmer karei di labik ini, kadang jua di takai ceik Cấm, takik tuai atah mai. Labaih 20 baoh sang dalam palei daok ngak lan, ralo meng lac urang umo thun taha, khin khik veik bruk ngak di muk kei oh luai lahik.
Pandap lan di urang Khmer Châu Lăng biak mbuan mbiah, tok lac dom baoh gaok, glah, jeik, phein, ging…Pandap oh ka biak mekre meta, oh hu rilo thaik thaok, oh hu bingula. Taong abih jeng hu ngak meng tangin, oh hu khuon atau kapan pajeng.
Dom baoh sang urang ngak lan di Phnôm Pi lac, oh njauk haluk halei jeng ngak hu. Haluk ngak lan njauk brei mek pak di takai ceik Cấm, mikva iew lac ceik Na-ti-na. Nan lac janih haluk lan hu sambo mau xám, racin. Min, tui amuk Neang Kim Sinh, sa urang bhian ngak ging lan sit di palei Phnom Pi lac, piah ngak tabiak dom pandap lan sambo mau mekre meta saong kajap suai, mikva bhian srau gluh lan saong hasit haluk bhong, mek di takai ceik, min atah di labik haluk lan labaih 1 km.
Ong Chau T'ra, sa urang bhian ngak ging, gaok khan lac: Mek haluk – pat haluk nan lac bruk di dom urang likei, kayua bruk nan trak, glaih. Haluk angoak mbaok oh ngak hu, njauk caoh tame dalam takik di nyu 5 met; mek taneh mai, juak haluk, mbat haluk ka nyu laman klik.
Bruk njauk biai nan lac yaok sa baoh sang ngak lan am di Phnom Pi oh ngak rilo janih lan, bo njauk ngak sa janih min. Yau nan ye, yaok sa urang kumei daok di palei Phnom Pi tok thau ngak dom janih min, urang ini ngak ging, urang diah ngak gaok, urang karei ngak khuôn tuh ahar bánh khọt.
Dom baoh gaok, ging kayua dom urang kumei palei Phnom Pi ngak, oh hu baoh halei yau baoh halei. Kayua, urang oh hu khuon halei piah ngak. Taong abih jeng hu mbeik meng tangin, yaok mbang sa baoh.
Mikva urang Khmer di Chau Lăng oh ngak ging piah am lan, bo cuh di langiu mblang. Lan ngak blaoh, ba tabiak pambu meng 3 tal 5 pandiak, bloh 2, 3 sang pataom veik, ba lan mai am. Urang caik gaok lan sit taphia lan paraong ạtau dom janih lan praong dak kreh, dom janih lan sit dak vin taom dar. Tuk am cuh, caik apui sit, meyah apui khuah praong lan oh tathak. Ong Chau T’ra khan lac, kayua yau nan ye, pong, njuh thu rilo brei tram tame ia ka nyu tathak.
Cang meteh harei ka lan nyu la-ar , urang Khmer di Phnom Pi hu lan am cuh tathak blaoh. Dom baoh ging, gaok bhong, kayua srau 2 janih haluk, am di nhiet do biar, hu dom adei sa-ai urang Khmer naong atau pajeng angaok dom sruh radaih nao pablei dom dom puk palei atah jaik./.
Viết bình luận